Γράφει ο Γιάννης Ζαμπετάκης, καθηγητής Χημείας Τροφίμων
Η δίκη ξεκίνησε την Παρασκευή 4.3.2011 και θα συνεχιστεί την Τετάρτη 16.3.2011 (στις 08.30 στο κτίριο 13, αιθ. 2) και μιας το αντικείμενο της δίκης είναι το νερό στη Μεσσαπία, ας θυμηθούμε μια σχετική έρευνα στον εκεί μαθητόκοσμο.
Η δίκη ξεκίνησε την Παρασκευή 4.3.2011 και θα συνεχιστεί την Τετάρτη 16.3.2011 (στις 08.30 στο κτίριο 13, αιθ. 2) και μιας το αντικείμενο της δίκης είναι το νερό στη Μεσσαπία, ας θυμηθούμε μια σχετική έρευνα στον εκεί μαθητόκοσμο.
Από τις 3-2-2010 έως τις 9-2-2010, διαμοιράσαμε σε όλα τα τμήματα και των τριών τάξεων του σχολείου ένα φωτοτυπημένο ερωτηματολόγιο τεσσάρων κλειστών ερωτήσεων, πάνω στο οποίο απάντησαν επί τόπου όλοι οι παρόντες μαθητές και μαθήτριες. Οι τέσσερις ερωτήσεις του ερωτηματολογίου ήταν οι παρακάτω:
1. Θεωρείτε ότι το νερό της βρύσης (δικτύου ύδρευσης) είναι κατάλληλο και υγιεινό για ανθρώπινη χρήση (πόση, μαγείρεμα, πλύσιμο); Επιλέξτε μία απάντηση: α) ΝΑΙ, β) ΟΧΙ.
2. Πίνετε νερό από τη βρύση; Επιλέξτε μία απάντηση: α) ΠΑΝΤΑ, β) ΣΥΧΝΑ, γ) ΣΠΑΝΙΑ, δ) ΠΟΤΕ.
3. Χρησιμοποιείτε το νερό της βρύσης για μαγείρεμα στο σπίτι σας; Επιλέξτε μία απάντηση: α) ΠΑΝΤΑ, β) ΣΥΧΝΑ, γ) ΣΠΑΝΙΑ, δ) ΠΟΤΕ.
4. Από πού κυρίως προέρχεται το νερό που πίνετε στο σπίτι σας; Επιλέξτε μία έως και δύο απαντήσεις: α) ΑΠΟ ΤΗ ΒΡΥΣΗ, β) ΑΠΟ ΑΛΛΗ ΠΕΡΙΟΧΗ-ΠΗΓΗ, γ) ΑΠΟ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ (ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ).Αναλυτικότερα, ακατάλληλο θεωρούν το νερό της βρύσης σε ποσοστό 100% οι μαθητές που διαμένουν στη Νεροτριβιά, το Κοντοδεσπότι και την Καμαρίτσα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό μαθητών που θεωρούν ακατάλληλο το νερό, είναι 94,5% στα Ψαχνά, 92,9% στην Καστέλλα, 88,9% σε απροσδιόριστα δημοτικά διαμερίσματα, 81,25% στην Τριάδα, 75,0% στο Κυπαρίσσι, 64,3% στα Πολιτικά, 40,0% στο Σταυρό, 25,0% στη Μακρυμάλλη και 0% στην Αγία Σοφία και την Άτταλη.
Να σημειώσουμε εδώ ότι οι 121 από τους 128 μαθητές που διαμένουν στα Ψαχνά και αποτελούν το ασύγκριτα μεγαλύτερο (κατά διαμέρισμα), ποσοστό του δείγματος, θεωρούν πως το νερό της βρύσης είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη χρήση.
Το 78,5% δεν πίνει ποτέ ή πίνει σπάνια νερό της βρύσης
Σύμφωνα με την απάντηση στην ερώτηση 2, διαπιστώνουμε ότι το 52,5% των μαθητών δεν πίνει ποτέ νερό από τη βρύση, ενώ το 26,0% πίνει σπάνια, το 9,8% συχνά και το 11,7% πάντα. Δηλαδή, το 78,5% δεν πίνει ποτέ ή πίνει σπάνια, ενώ το 21,5% πίνει πάντα ή συχνά.
Σε σχέση με την απάντηση της ερώτησης 1, που δείχνει ότι το 84,5% θεωρεί το νερό του δικτύου ακατάλληλο, παρατηρούμε πως, όταν δεν πίνει ποτέ από τη βρύση μόνο το 52,5%, τότε ένα ποσοστό 32,0% των μαθητών δεν έχει άλλη επιλογή, παρά να πίνει αναγκαστικά (είτε σπάνια είτε συχνά) νερό που θεωρεί ακατάλληλο προς πόση!
Ανά τοπικό διαμέρισμα, το ποσοστό των μαθητών που δεν πίνουν ποτέ ή πίνουν σπάνια νερό από τη βρύση, είναι: Νεροτριβιά, Κοντοδεσπότι και Καμαρίτσα 100%, Καστέλλα 92,8%, Ψαχνά 91,4%, Τριάδα 81,3%, απροσδιόριστα διαμερίσματα 72,2%, Κυπαρίσσι 50,0%, Πολιτικά 47,6%, Σταυρός 20,0% και Μακρυμάλλη, Αγία Σοφία και Άτταλη 0%.
Το 62,2% των μαθητικών οικογενειών δεν χρησιμοποιεί ποτέ ή σπάνια χρησιμοποιεί νερό της βρύσης στο μαγείρεμα
Η απάντηση στην ερώτηση 3 έχει ιδιαίτερη αξία, διότι το νερό που χρησιμοποιείται στο σπίτι για το μαγείρεμα δεν αφορά ατομικά τους μαθητές του δείγματος, αλλά οπωσδήποτε και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους.
Βλέπουμε έτσι ότι οι οικογένειες των μαθητών χρησιμοποιούν πάντα νερό της βρύσης για μαγείρεμα σε ποσοστό 18,9%, ποτέ νερό της βρύσης σε ποσοστό 37,3%, σπάνια σε ποσοστό 24,9% και συχνά σε ποσοστό 18,9%. Με άλλα λόγια, ένα ποσοστό 62,2% δεν χρησιμοποιεί ποτέ ή χρησιμοποιεί σπάνια το νερό της βρύσης για μαγείρεμα, ενώ ένα ποσοστό 37,8% το χρησιμοποιεί πάντα ή συχνά.
Στα Ψαχνά ειδικότερα, το ποσοστό που δεν μαγειρεύει ποτέ ή σπάνια μαγειρεύει με νερό της βρύσης είναι 75,8%, ενώ στην Καστέλλα 78,6% και στο Κοντοδεσπότι και τη Νεροτριβιά 100%.
Θα πρέπει ακόμη να παρατηρήσουμε ότι, ενώ το 52,5% του συνολικού δείγματος δεν πίνει ποτέ νερό από το δίκτυο ύδρευσης, μόνο το 37,3% των μαθητών δήλωσε ότι στο σπίτι δεν μαγειρεύουν ποτέ με νερό του δικτύου. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα ποσοστό 15,2% που δεν πίνει ποτέ νερό της βρύσης, αλλά χρησιμοποιεί (είτε συχνά είτε σπάνια) το νερό της βρύσης στο μαγείρεμα. Η «ασυνέπεια» αυτή δεν είναι όμως αδικαιολόγητη και θα πρέπει να αποδοθεί και σε λόγους οικονομίας και σε λόγους άγνοιας κατά ένα μέρος, διότι είναι αναμενόμενο να μην γνωρίζουν οι πάντες ότι ο βρασμός δεν αφαιρεί τα βαρέα μέταλλα από το νερό.
Σε ποσοστό 76,6% οι μαθητές στο σπίτι τους πίνουν μόνο νερό εμφιαλωμένο και από άλλη περιοχή-πηγή
Στην ερώτηση 4, σχετικά με την προέλευση του νερού που πίνουν οι μαθητές (και οι οικογένειές τους) στο σπίτι, η απάντηση έδειξε ότι αποκλειστικά από τη βρύση πίνει το 14,7% του δείγματος, αποκλειστικά εμφιαλωμένο πίνει το 46,8%, αποκλειστικά από άλλη περιοχή-πηγή πίνει το 15,5%, ενώ ένα 14,3% πίνει και από άλλη περιοχή-πηγή και εμφιαλωμένο. Συνολικά δηλαδή, οι μαθητές και οι οικογένειές τους πίνουν νερό μόνο εμφιαλωμένο από άλλη περιοχή-πηγή σε ποσοστό 76,6%. Κατά τοπικό διαμέρισμα, τα μεγαλύτερα ποσοστά που πίνουν μόνο εμφιαλωμένο και από άλλη περιοχή-πηγή, είναι 100% στο Κοντοδεσπότι, 92,9% στην Καστέλλα, 88,9% στη Νεροτριβιά, 86,0% στα Ψαχνά και 71,9% στην Τριάδα.
Αξίζει να επισημάνουμε ακόμα ότι ένα ποσοστό 5,7% του συνολικού δείγματος πίνει στο σπίτι και νερό της βρύσης και εμφιαλωμένο, ενώ ένα ποσοστό 3,0% πίνει και από τη βρύση και από άλλη περιοχή-πηγή.
Γενικότερα, από τη δημοσκόπηση γίνεται σαφές ότι όχι απλώς η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών, αλλά και το οικογενειακό τους περιβάλλον και, ως εκ τούτου, η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων του Δήμου Μεσσαπίων θεωρεί μη ασφαλές για την υγεία το νερό του δικτύου ύδρευσης του συνόλου σχεδόν των τοπικών διαμερισμάτων. Για τούτο, οι 8 στους 10 δεν πίνουν νερό από το δίκτυο ύδρευσης, ενώ οι 6 στους 10 ούτε και στο μαγείρεμα το χρησιμοποιούν.
Ειδικά στο τοπικό διαμέρισμα των Ψαχνών, όπου είναι συγκεντρωμένο το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του δήμου κι απ’ όπου προέρχεται το 48,3% του δείγματος, οι 9 με 10 στους 10 είναι πεπεισμένοι ότι το νερό του δικτύου ύδρευσης είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη χρήση, οι 8 με 9 στους 10 δεν πίνουν πια νερό από τη βρύση και οι 7 με 8 στους 10 δεν το χρησιμοποιούν ούτε στο μαγείρεμα