Οι δίαιτες της άνοιξης κρύβουν παγίδες

Κατά 50-60% αυξάνεται κάθε χρόνο αυτή την εποχή η ζήτηση για προγράμματα αδυνατίσματος, ενώ θραύση κάνουν κάθε άνοιξη και οι «μαγικές» δίαιτες.

Παρά τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματά τους, όμως, το μεγαλύτερο μειονέκτημά τους παραμένει, όπως αναφέρει και ο Σύλλογος Διαιτολόγων των ΗΠΑ, η ανεπάρκεια μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων στη διατήρηση της απώλειας σωματικού βάρους.

Ο πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής, κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος Χάρης Γεωργακάκης σχολιάζει τις πιο γνωστές δίαιτες.

Η δίαιτα Aτκινς

To επιχείρημα
Η δίαιτα με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα υδατανθράκων και υψηλή ζωικών πρωτεϊνών και λιπαρών προάγει τη διαδικασία της κέτωσης (παραγωγή ουσιών που μειώνουν την όρεξη, λόγω καύσης του λίπους), με γρήγορα και αποτελέσματα.

Χαρακτηριστικά

* Απαγορεύονται: άσπρη ζάχαρη, γάλα, γιαούρτι, άσπρο ρύζι, άσπρο αλεύρι, ζυμαρικά και άσπρο ψωμί, φρούτα, λαχανικά.
* Επιτρέπονται: κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρια, οστρακοειδή, τυρί πλήρες, βούτυρο και μαγιονέζα σε απεριόριστες ποσότητες.
* Τις δύο πρώτες εβδομάδες οι υδατάνθρακες περιορίζονται σε 20 γραμμ. ημερησίως, κατόπιν αυξάνονται σε 40 γραμμ. ημερησίως.
Σχολιασμός
* Η υγιεινή διατροφή προϋποθέτει 6-11 ισοδύναμα υδατανθράκων και 5-6 ισοδύναμα φρούτων και λαχανικών την ημέρα.
* Το αλεύρι, η ζάχαρη και τα αμυλώδη δεν θεωρούνται από κανέναν διεθνή οργανισμό απαγορευμένη τροφή.
* Διατροφικά ανεπαρκής ως προς την πρόσληψη βιταμινών Ε, Α, θειαμίνης, Β6, φυλλικού οξέος, ασβεστίου, μαγνησίου, καλίου και διαιτητικών ινών.
* Η αυξημένη πρόσληψη λίπους βλάπτουν το κυκλοφορικό σύστημα.
* Δεν έχουν δημοσιευθεί μελέτες της επίδρασης των λιπών στους οπαδούς της δίαιτας.
* Τα κιλά που χάνονται γρήγορα επανέρχονται δριμύτερα.
* Οι άμεσες επιπλοκές της είναι η τριχόπτωση και οι πονοκέφαλοι.

Η δίαιτα της Ζώνης

Το επιχείρημα
Η ιδανική δίαιτα αδυνατίσματος είναι αυτή που διέπεται από την αναλογία 40% των ημερησίως προσλαμβανόμενων θερμίδων από υδατάνθρακες, 30% από πρωτεΐνες και 30% από λιπαρά.

Χαρακτηριστικά

* Συγκράτηση της ινσουλίνης στη μεταβολικά ενεργή κατάσταση της ζώνης.
* Χαμηλή σε υδατάνθρακες, μέτρια σε λίπη και πρωτεΐνες.
* Λήψη πρωτεϊνών μόνο από άπαχα κρέατα, λιπών κυρίως από μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, υδατανθράκων κυρίως από φρούτα και λαχανικά (σχεδόν καθόλου ψωμί, ρύζι και μακαρόνια).
* Σε κάθε γεύμα και σνακ θα πρέπει η σύσταση υδατανθράκων, πρωτεϊνών, λιπών να είναι σταθερή

Σχολιασμός

* Δίαιτα δύσκολη στον υπολογισμό και στην εφαρμογή.
* Αυστηρά υποθερμιδική.
* Οδηγεί σε κέτωση.
* Υποστηρίζει λανθασμένα ότι η αυξημένη χοληστερόλη δεν οδηγεί σε καρδιαγγειακές παθήσεις (αλλά η υπερινσουλιναιμία και τα «αρνητικά» εικοσανοειδή, προϊόντα μεταβολισμού του λίπους).
* Δεν αναφέρει τίποτα για τη διατήρηση της απώλειας βάρους και την υγεία όσων την εφαρμόζουν.
* Αν και χρησιμοποιεί την έννοια του γλυκαιμικού φορτίου, που αναμένεται να πρωταγωνιστήσει στο μέλλον, αμφισβητείται από τους επιστημονικούς φορείς της Αμερικής.

Η δίαιτα Ντουκάν
To επιχείρημα
Τη γρήγορη απώλεια βάρους πρέπει να ακολουθούν σχήματα που αποκαθιστούν σταδιακά την ισορροπημένη διατροφή.
Χαρακτηριστικά
* Εχει 4 φάσεις: 1) Tην επίθεση για γρήγορη απώλεια βάρους (για διάστημα 3-10 ημερών συνιστάται η κατανάλωση μόνο πρωτεϊνούχων τροφίμων και άφθονου νερού). 2) Τον συνδυασμό για απώλεια 1 κιλού την εβδομάδα (σταδιακά εντάσσονται τα λαχανικά). 3) Την ενοποίηση (σταδιακά προστίθενται στη διατροφή οι υδατάνθρακες, τα λιπαρά και το αλκοόλ), με στόχο την αποφυγή επαναπρόσληψης βάρους. 4) Τη σταθερή φάση (τρώτε ό,τι θέλετε, αρκεί να τρώτε «μόνο πρωτεΐνες» μία ημέρα της εβδομάδας και καθημερινά 3 κουταλιές δημητριακά - βρώμη).
* Η άσκηση θεωρείται βασική προϋπόθεση.
Σχολιασμός
* Επειδή επιτρέπει την ελεύθερη κατανάλωση κόκκινου κρέατος, οδηγεί σε αυξημένη πρόσληψη κορεσμένου λίπους.
* Ο αποκλεισμός των υδατανθράκων στις αρχικές φάσεις μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, ιδιαιτέρως σε άτομα με έντονη δραστηριότητα, από εκνευρισμό έως έντονη αδυναμία, ζαλάδες και κόπωση.
* Δεν προάγει ευρύτερες διατροφικές αλλαγές στον τρόπο ζωής.
* Δεν μπορεί να ταιριάξει εύκολα με την καθημερινότητα.

Υποκατάστατα γευμάτων

Το επιχείρημα
Τα υποκατάστατα γευμάτων έχουν ακριβή θερμιδική απόδοση και περιέχουν σχεδόν όλα τα θρεπτικά συστατικά. Το μόνο που έχει να κάνει ο ενδιαφερόμενος είναι να αναμείξει τη μεζούρα σκόνης με νερό ή με άπαχο γάλα.
Χαρακτηριστικά
* Αντικατάσταση δύο κύριων γευμάτων και ενός ενδιάμεσου με ένα ισορροπημένο διατροφικά μιλκ σέικ από γλυκαντικές ουσίες, άπαχο γάλα σκόνη, φυτικές ίνες, βιταμίνες κτλ.
* Μερικές φορές, αντί για τα ροφήματα, προσφέρονται μπάρες με θρεπτικά συστατικά (συνήθως υψηλή πρωτεΐνη), χαμηλά σε θερμίδες.
* Κάθε ρόφημα περιέχει περίπου 200 θερμίδες και έως 3 γραμμάρια λίπος.
* Το τρίτο γεύμα είναι συνήθως ένα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά γεύμα με περίπου 600 θερμίδες, οπότε η συνολική ημερήσια πρόσληψη είναι 800-1.200 θερμίδες.
Σχολιασμός
* Δίαιτα αρκετά ισορροπημένη και πρακτική.
* Επειδή τα ροφήματα είναι αρκετά γλυκά, ικανοποιούν όσους καταναλώνουν πολλά γλυκά.
* Η γεύση και το άρωμα των ροφημάτων συχνά δεν είναι ιδιαίτερα ευχάριστα.
* Απομονώνουν το άτομο από τις οργανοληπτικές ιδιότητες της πρωτογενούς τροφής.
* Οσοι ακολουθούν αυτές τις δίαιτες δεν μαθαίνουν τίποτα για σωστές διατροφικές συνήθειες.
* Συχνά γίνεται κακή χρήση των σκευασμάτων.
Η δίαιτα των ομάδων αίματος
Το επιχείρημα
Υποστηρίζει ότι οι λεκτίνες των τροφίμων (κατηγορία πρωτεϊνών) προκαλούν τη συγκόλληση των ερυθρών αιμοσφαιρίων στα όργανα ή συστήματα του σώματος.

Χαρακτηριστικά

* Κάθε άτομο πρέπει να αποφεύγει ανάλογα με την ομάδα αίματός του τρόφιμα που περιέχουν συγκεκριμένες λεκτίνες.
* Ομάδα 0 (κυνηγοί): ανάγκη για έντονη σωματική άσκηση και κατανάλωση κρέατος, περιορισμός σε ψωμί, σιτηρά, δημητριακά.
* Ομάδα Α (καλλιεργητές): ανάγκη για φυτοφαγική δίαιτα.
* Ομάδα Β (νομάδες): ανάγκη για κατανάλωση γαλακτοκομικών και διατροφή με ποικιλία.
* Ομάδα ΑΒ: ανάμειξη των Α και Β.
Σχολιασμός
* Η θεωρία παρουσιάζει πολλά επιστημονικά κενά.
* Δεν αναφέρεται πουθενά στη βιβλιογραφία σύνδρομο δυσλειτουργίας ή ανεπάρκειας οργάνων λόγω θρομβώσεων προκαλουμένων από λεκτίνες.
* Δημιουργεί στέρηση βασικών θρεπτικών συστατικών.
* Δεν υπάρχει καμία βιβλιογραφική συσχέτιση της θεωρίας αυτής με την απώλεια βάρους.

Η δίαιτα των αρνητικών θερμίδων

Το επιχείρημα
Tροφές όπως το σπανάκι, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα σπαράγγια κτλ. (αποκλειστικά φυτικές) έχουν τη δυνατότητα να προμηθεύουν τον οργανισμό μας με τόσο μεγάλα ποσά βιταμινών και ιχνοστοιχείων, που προάγουν σε σημαντικό βαθμό την ενζυμική δραστηριότητα του οργανισμού και συνεισφέρουν στο αδυνάτισμα.
Χαρακτηριστικά
* Προτείνει μεγάλη κατανάλωση τροφίμων (περίπου 100 χόρτα, λαχανικά, μυρωδικά και βότανα), τα οποία κατά την πέψη και την απορρόφησή τους «καίνε» περισσότερες θερμίδες από αυτές που προσφέρουν.
* Υπόσχεται απώλεια βάρους περίπου 0,5 κιλό ανά ημέρα.
* Παρουσιάζει 3 απλές ασκήσεις, οι οποίες, αν επαναλαμβάνονται καθημερινά για 15 λεπτά, ενεργοποιούν τον μεταβολισμό κατά 85%.
* Προτείνει απλές συμβουλές αναπνοής, για να εισάγει κάποιος στον οργανισμό του παραπάνω οξυγόνο και να κάνει περισσότερες καύσεις.
Σχολιασμός
* Η θεωρία αυτή δεν έχει τεκμηριωθεί από καμία μελέτη δημοσιευμένη σε επιστημονικό και έγκριτο ιατρικό περιοδικό.
* Οι αγκινάρες, τα ραδίκια, το πορτοκάλι, ο ανανάς, το τσάι κτλ. είναι πολύ υγιεινές τροφές, αλλά δεν ασκούν «μαγική» δράση στον μεταβολισμό!

Η δίαιτα του συνδυασμού τροφίμων

Το επιχείρημα

Τα τρόφιμα περιέχουν ένζυμα και, όταν καταναλώνονται μαζί, αυτά αλληλοεξουδετερώνονται, με αποτέλεσμα δυσπεψία και δυσαπορρόφηση. Ετσι, ορισμένοι συνδυασμοί μπλοκάρουν τον μεταβολισμό.

Χαρακτηριστικά
* Απαγορεύεται ο συνδυασμός κάποιων συγκεκριμένων τροφίμων
(όπως το κρέας) με άλλες, όπως το ρύζι, τα μακαρόνια και οι πατάτες.
* Δεν συνιστάται η λήψη νερού κατά το γεύμα.

Σχολιασμός

* Σύμφωνα με τη βιολογία, κάθε θρεπτικό συστατικό απορροφάται σε διαφορετικό σημείο και με την υποβοήθηση διαφορετικών ενζύμων. Γι’ αυτό η θεωρία είναι αβάσιμη.
* Δεν σχετίζεται πουθενά στη βιβλιογραφία με απώλεια ή μη βάρους.
Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Ένθετο Υγεία