Παρασκευή 25 Απριλίου 2025

Η κλοπή με τα πλεονάσματα: Κόφτης στις δαπάνες-φοροσαφάρι στα έσοδα


Τον ευρωπαϊκό… κόφτη δαπανών επικαλείται το Μέγαρο Μαξίμου για τις περιορισμένες αυξήσεις σε μισθούς του δημόσιου και συντάξεις, καθώς και τις μειωμένες χρηματοδοτήσεις για Υγεία, Παιδεία και έργα υποδομής.

Γράφει ο Χρήστος Μέγας

Ταυτόχρονα όμως κανείς γραφειοκράτης των Βρυξελλών δεν υποχρέωσε την κυβέρνηση να προχωρήσει σε μια τόσο ευρεία και οριζόντια φοροεπίθεση, κάτι που οδήγησε σε πλεόνασμα 11,4 δισ. ευρώ ή στο υπερτροφικό ποσοστό του 4,8% του ΑΕΠ…

Η έννοια του «κόφτη» τέθηκε το 2024 για τους προϋπολογισμούς των επόμενων ετών (2025 κ.ο.κ.), έτσι ώστε να μην… ξεφεύγουν οι δαπάνες και σε περιόδους οικονομικής στασιμότητας (ή, ακόμη χειρότερα, ύφεσης) τα κράτη μέλη να μην μπορούν να περιορίσουν τις (κοινωνικές) δαπάνες (ονομαστικές μειώσεις όπως στην Ελλάδα των μνημονίων). Άρα η ευρωζώνη να οδηγηθεί σε μεγάλα ελλείμματα…

Ο «κόφτης» ορίστηκε στο 3%, αλλά άρχισαν οι εκπτώσεις και ήδη στον τρέχοντα προϋπολογισμό οι δαπάνες προβλέπονται αυξημένες κατά 3,7%.

Ωστόσο, το 2024 που δεν υπήρχε «κόφτης» οι δαπάνες αυξήθηκαν κάτω του πληθωρισμού (2,6%), μόλις στο 2,4%. Από 111.488 εκ. ευρώ σε 113.983 εκ.

Ενώ την ίδια χρονιά τα έσοδα εκτινάχτηκαν από την έμμεση φορολογία λόγω της ακρίβειας και τη μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας. Αυξήθηκαν έτσι κατά 15%, εκ των οποίων κατά 22% η φορολογία των φυσικών προσώπων και 16,3% από τον ΦΠΑ.

Θηριώδες πλεόνασμα
Άρα πέρυσι που δεν υπήρχε «κόφτης», η κυβέρνηση αποδείχτηκε ακόμη πιο… φειδωλή εν σχέσει με την γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Και από το φοροξεφλούδισμα των πολιτών και το «στέγνωμα» της αγοράς, έβγαλε αυτό το θηριώδες πλεόνασμα.

Κάτι αντίστοιχο, ωστόσο, είχε συμβεί και το 2018 όταν έναντι στόχου για πλεόνασμα (τότε) 3,5%, η κυβέρνηση Τσίπρα είχε επιτύχει άνω του 5% επί του ΑΕΠ και μοίραζε προεκλογικά (Μάιος 2029), επιδόματα…

(Να σημειωθεί ότι συμφωνία Τσακαλώτου-δανειστών προέβλεπε πλεόνασμα 3,5% κατά τα πρώτα τρία χρόνια και, ακολούθως, 2,1% επί του ΑΕΠ η οποία, ωστόσο, δεν τηρήθηκε κατά το πρώτο μέρος λόγω υγειονομικής κρίσης…)

Εάν η κυβέρνηση ήθελε μια πιο δίκαιη οικονομική πολιτική θα μπορούσε:
  • να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές, ώστε να βελτιώσουν το εισόδημά τους οι μισθωτοί και συνταξιούχοι (που είναι πάνω από το αφορολόγητο όριο), άρα θα είχε «απώλεια» εσόδων, αλλά δεν θα κατέγραφε αύξηση δαπανών.
  • έτσι θα είχε δημοσιονομικό χώρο προκειμένου να δώσει υψηλότερες, ποσοστιαία, αυξήσεις στους χαμηλόμισθους (κάτω από 720 ευρώ το μήνα) και χαμηλοσυνταξιούχους (κάτω από 833 ευρώ το μήνα).
  • να περιορίσει τον ΦΠΑ (αύξηση εσόδων 16,3% το 2024) στα είδη πρώτης ανάγκης.
Γιατί οι Βρυξέλλες δεν επέβαλαν κανένα φορολογικό σαφάρι, πλην τον έλεγχο της φοροδιαφυγής.

Φοροεπίθεση
(2024)
  • Έσοδα +15%
  • ΦΠΑ +16,3%
  • Φυσικά πρόσωπα +22%
Δαπάνες
  • 2024 +2,4%
  • 2025 +3,7%
Φόροι χωρίς… κόφτες
  • ΦΠΑ είδη α’ ανάγκης
  • Φορολογικοί συντελεστές
  • Αφορολόγητο όριο



iEidiseis.gr