Ανθρώπινες απώλειες και ανυπολόγιστες καταστροφές - Η ανάγκη για επενδύσεις στην πολιτική προστασία και τη θωράκιση της χώρας είναι πλέον πιο επιτακτική από ποτέ.
Επιμέλεια - Κυριάκος Κουζούμης
Ακραία καιρικά φαινόμενα, καταιγίδες, πρωτοφανείς πλημμύρες, εκτεταμένες καταστροφές σε υποδομές, κατοικίες και αγροτικές καλλιέργειες, σφοδρές χιονοπτώσεις, χείμαρροι μέσα στο οδικό δίκτυο και κυρίως θάνατοι ανθρώπων και ζώων είναι το σκηνικό που έχουν αφήσει πίσω τους οι κακοκαιρίες, οι οποίες χτύπησαν την Ελλάδα τα τελευταία πέντε χρόνια, φέρνοντας σε πρώτο πλάνο την κλιματική κρίση.
Κακοκαιρία Byron
Η κακοκαιρία «Byron» έχει ήδη δείξει τα νύχια της, αν και η διάρκειά της αναμένεται να είναι σχετικά σύντομη. Το κυριότερο χαρακτηριστικό της είναι οι ισχυρές βροχοπτώσεις που έπληξαν κυρίως την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα, προκαλώντας πλημμυρικά φαινόμενα σε πεδινές περιοχές και προβλήματα στο οδικό δίκτυο. Η κακοκαιρία «Byron» υπενθύμισε την ευπάθεια των υποδομών της χώρας σε έντονα φθινοπωρινά φαινόμενα.
Κακοκαιρία «Ιανός» (Σεπτέμβριος 2020)
Ήταν Σεπτέμβριος του 2020 όταν η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με το πλέον καταστροφικό φαινόμενο της σύγχρονης ιστορίας της: τον μεσογειακό κυκλώνα «Ιανός». Ο «Ιανός» ήταν ένα σπάνιο φαινόμενο που εμφάνισε δομή τροπικού κυκλώνα και έπληξε αρχικά με σφοδρούς ανέμους (που ξεπέρασαν τα 120 χλμ/ώρα) και ρεκόρ βροχόπτωσης τα Ιόνια νησιά (ιδίως Κεφαλονιά, Ιθάκη και Ζάκυνθο).
Η καταστροφή κορυφώθηκε όταν ο κυκλώνας εισχώρησε στην ηπειρωτική χώρα, σαρώνοντας τη Θεσσαλία. Η Καρδίτσα και η ευρύτερη περιοχή πλημμύρισαν ολοσχερώς. Ο «Ιανός» άφησε πίσω του τρεις νεκρούς, ανυπολόγιστες ζημιές σε υποδομές, σπίτια και κυρίως στον αγροτικό τομέα της Θεσσαλίας, αναδεικνύοντας δραματικά την ανάγκη για έργα αντιπλημμυρικής προστασίας.
Κακοκαιρία «Μήδεια» (Φεβρουάριος 2021)
Η «Μήδεια» ήταν ένα σπάνιο σε ένταση και διάρκεια καιρικό φαινόμενο που έπληξε μεγάλο μέρος της χώρας, με επίκεντρο την Αττική. Για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες, η χιονόπτωση ήταν τόσο ισχυρή ώστε να παραλύσει πλήρως την Αθήνα.
Το κυριότερο πρόβλημα, πέρα από τον αποκλεισμό πολλών περιοχών, ήταν η κατάρρευση του δικτύου ηλεκτροδότησης λόγω της πτώσης χιλιάδων δέντρων, τα οποία δεν άντεξαν το βάρος του χιονιού. Χιλιάδες νοικοκυριά έμειναν χωρίς ρεύμα για μέρες, ιδίως στα βόρεια προάστια.
Κακοκαιρία «Ballos» (Οκτώβριος 2021)
Η κακοκαιρία «Ballos» έπληξε την Ελλάδα με ιδιαίτερη σφοδρότητα, προκαλώντας ξανά σοβαρά πλημμυρικά φαινόμενα, ιδίως στην Αττική και στην Κεντρική Ελλάδα. Στην Αττική, οι δρόμοι μετατράπηκαν σε χειμάρρους, οι σταθμοί του Μετρό πλημμύρισαν και το οδικό δίκτυο τέθηκε εκτός λειτουργίας σε πολλά σημεία.
Το φαινόμενο έδειξε ότι, παρά τις προηγούμενες καταστροφές, η αντιπλημμυρική θωράκιση των αστικών κέντρων παραμένει ανεπαρκής, με τις υποδομές να αδυνατούν να διαχειριστούν τον αυξημένο όγκο βροχής που πλέον πέφτει σε σύντομο χρονικό διάστημα, ένα τυπικό γνώρισμα της κλιματικής αλλαγής.
Κακοκαιρία «Ελπίς» (Ιανουάριος 2022)
Η «Ελπίς» ήταν ο δεύτερος μεγάλος χιονιάς που έπληξε την Αττική μέσα σε έναν χρόνο (μετά τη «Μήδεια»), δημιουργώντας παρόμοια, αν όχι χειρότερα, προβλήματα. Χαρακτηριστική ήταν η παγίδευση χιλιάδων οδηγών στην Αττική Οδό, όπου παρέμειναν αποκλεισμένοι για πολλές ώρες εν μέσω του χιονιά.
Η «Ελπίς» αποτέλεσε ένα ακόμα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο τα ακραία καιρικά φαινόμενα μπορούν να παραλύσουν ακόμη και μια μεγαλούπολη.
Κακοκαιρία «Daniel» (Σεπτέμβριος 2023)
Η κακοκαιρία «Daniel» συγκαταλέγεται στις πιο καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν ποτέ την Ελλάδα. Οδήγησε σε ρεκόρ βροχόπτωσης (με το Πήλιο να δέχεται το μεγαλύτερο ύψος βροχής που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ελλάδα) και προκάλεσε μια ολοκληρωτική καταστροφή στη Θεσσαλία (Καρδίτσα, Τρίκαλα, Λάρισα, Μαγνησία), την ίδια περιοχή που είχε χτυπηθεί από τον «Ιανό».
Ο κάμπος μετατράπηκε σε απέραντη λίμνη, παρασύρθηκαν γέφυρες, καταστράφηκε η αγροτική παραγωγή και το ζωικό κεφάλαιο, ενώ υπήρξαν και πολλοί νεκροί. Η καταστροφή ήταν τόσο μεγάλη που η περιοχή χρειάστηκε μήνες για να αρχίσει να συνέρχεται, με τις επιπτώσεις να είναι μακροπρόθεσμες και να επηρεάζουν τη γεωργική παραγωγή σε εθνικό επίπεδο.
Κακοκαιρία «Elias» (Σεπτέμβριος 2023)
Σχεδόν αμέσως μετά την καταστροφή του «Daniel», η κακοκαιρία «Elias» ήρθε να δώσει τη χαριστική βολή στις ήδη πληγείσες περιοχές της Θεσσαλίας, ιδίως στην Καρδίτσα και τον Βόλο. Οι νέες ισχυρές βροχοπτώσεις επιδείνωσαν την κατάσταση, καθώς τα εδάφη ήταν κορεσμένα και οι ποταμοί υπερχειλισμένοι, οδηγώντας σε νέες πλημμύρες και επεκτείνοντας την καταστροφή.
Η κακοκαιρία «Elias» τόνισε με τον πιο εμφατικό τρόπο την επίμονη φύση των ακραίων φαινομένων και την αδυναμία της περιοχής να ανακάμψει εντός μικρού χρονικού διαστήματος, καθιστώντας απαραίτητη την άμεση και ριζική παρέμβαση στον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό.
Περίοδος σοκ για την Ελλάδα
Η περίοδος 2020-2025 υπήρξε μια περίοδος σοκ για την Ελλάδα όσον αφορά την κλιματική κρίση. Τα φαινόμενα αυτά, είτε πρόκειται για χιονοπτώσεις ρεκόρ (Μήδεια, Ελπίς) είτε για τροπικού τύπου κυκλώνες (Ιανός) και πρωτοφανείς πλημμύρες (Daniel, Elias), υπενθύμισαν την αδιαπραγμάτευτη πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής.
Οι εθνικές συζητήσεις έκαναν λόγο για μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα των υποδομών, στην υλοποίηση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας και στον σχεδιασμό για την προσαρμογή στις νέες κλιματικές συνθήκες. Η ανάγκη για επενδύσεις στην πολιτική προστασία και τη θωράκιση της χώρας είναι πλέον πιο επιτακτική από ποτέ.
Newsbomb.gr