Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2025

Tραπεζικές καταθέσεις: Πότε μπορεί η εφορία να ανατρέξει 15 χρόνια πίσω για άτυπη δωρεά


Το δικαστήριο θεώρησε ότι προέκυπτε τεκμήριο δωρεάς και κρίθηκαν νόμιμες οι πράξεις καταλογισμού της φορολογικής διοίκησης, οι οποίες εκδόθηκαν εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας παραγραφής.

Γράφει ο Θανάσης Κουκάκης

Το Συμβούλιο της Επικρατείας εξέτασε πρόσφατα υπόθεση επιβολής φόρου άτυπης δωρεάς σε φορολογούμενο, ο οποίος είχε εμφανίσει σημαντικά ποσά σε τραπεζικούς λογαριασμούς χωρίς να μπορεί να τεκμηριώσει επαρκώς την προέλευσή τους. Η φορολογική διοίκηση θεώρησε ότι τα χρήματα προέρχονταν από τους γονείς του και προχώρησε σε πράξεις καταλογισμού, κρίνοντας ότι υφίσταται τεκμήριο δωρεάς. Το δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι, όταν δεν έχει υποβληθεί δήλωση για την κτήση περιουσιακού στοιχείου, ισχύει η δεκαπενταετής παραγραφή της αξίωσης του Δημοσίου. Η ρύθμιση αυτή χαρακτηρίστηκε σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότητας, καθώς η μη δήλωση περιουσιακών μεταβολών καθιστά δυσχερή τον έλεγχο της φορολογητέας ύλης και δικαιολογεί την επιμήκυνση του χρόνου στον οποίο μπορεί να κινηθεί η διοίκηση.

Παράλληλα, το ΣτΕ απέρριψε τον ισχυρισμό του αναιρεσείοντος ότι οι γονείς του είχαν συνάψει μαζί του σύμβαση ανώμαλης παρακαταθήκης. Το δικαστήριο τόνισε ότι, στην περίπτωση τραπεζικών καταθέσεων, μοναδικός θεματοφύλακας των χρημάτων είναι η τράπεζα και όχι ο καταθέτης ή τρίτοι συγγενείς, αποδομώντας τον ισχυρισμό περί δήθεν φύλαξης χρημάτων. Επιπλέον, έκρινε ότι δεν προσκομίστηκαν αποδεικτικά στοιχεία ικανά να τεκμηριώσουν τόσο την ύπαρξη όσο και την επιστροφή των χρημάτων, με αποτέλεσμα ο σχετικός ισχυρισμός να απορριφθεί ως αβάσιμος.

Με βάση τα δεδομένα της υπόθεσης, το δικαστήριο διαπίστωσε ότι αποκλείστηκαν άλλες πιθανές πηγές προέλευσης των ποσών, ενώ οι οικονομικές δυνατότητες των γονέων ήταν συμβατές με το ενδεχόμενο χορήγησης δωρεάς. Έτσι, έγινε δεκτό ότι προέκυπτε τεκμήριο δωρεάς και κρίθηκαν νόμιμες οι πράξεις καταλογισμού της φορολογικής διοίκησης, οι οποίες εκδόθηκαν εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας παραγραφής.

Η απόφαση έχει ευρύτερες συνέπειες για φορολογουμένους που εμφανίζουν υψηλές καταθέσεις χωρίς να διαθέτουν αποδεικτικά προέλευσης, καθώς ενισχύει τη θέση της φορολογικής διοίκησης να διενεργεί ελέγχους ακόμη και έως δεκαπέντε χρόνια πίσω σε περιπτώσεις μη δήλωσης περιουσιακών μεταβολών. Παράλληλα, καθιστά σαφές ότι οι ισχυρισμοί περί φύλαξης χρημάτων από συγγενείς δεν επαρκούν χωρίς έγγραφα ή συμβάσεις που να αποδεικνύουν τη συναλλαγή.

Ενδεικτικά, η απόφαση επηρεάζει περιπτώσεις όπως φορολογούμενους που λαμβάνουν σημαντικά ποσά από γονείς χωρίς να υποβάλλουν δήλωση δωρεάς, νέους εργαζομένους που εμφανίζουν αιφνίδιες αυξήσεις καταθέσεων επικαλούμενοι οικογενειακή στήριξη χωρίς αποδείξεις, επιχειρηματίες που καταθέτουν χρήματα οικογενειακής προέλευσης χωρίς επίσημη τεκμηρίωση, αλλά και γονείς που ενισχύουν οικονομικά τα παιδιά τους για αγορά κατοικίας χωρίς να ακολουθούν τη νόμιμη διαδικασία δήλωσης. Επιπλέον, άτομα που επικαλούνται φύλαξη χρημάτων από συγγενείς χωρίς συμβολαιογραφικά ή άλλα έγγραφα τεκμηρίωσης κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωπα με φόρο άτυπης δωρεάς, καθώς η απόφαση του ΣτΕ μεταφέρει αυστηρό μήνυμα για την ανάγκη πλήρους και έγκαιρης δήλωσης κάθε οικονομικής μεταβίβασης.


dnews.gr