Παρών ήταν στο ιδρυτικό συνέδριο της Νέας Μέρας ο Σταμάτης Γκάβαλης,
ο οποίος στη εισήγησή του, με θέμα την Τοπική Αυτοδιοίκηση, είπε τα κάτωθι:
Οι σημαντικές αλλαγές, αναταράξεις και ανατροπές που συντελούνται διεθνώς, αλλά και οι σημαντικές πολιτικές ,οικονομικές και άλλες εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο , έχουν αναδείξει πλέον ξεκάθαρα τις μακροχρόνιες παθογένειες και τις αδυναμίες του υφιστάμενου κρατικού μοντέλου ,επιβάλλοντας ταυτόχρονα την εισαγωγή τομών και διαρθρωτικών αλλαγών.
Η σωστή και καλή διακυβέρνηση αποτελεί για την Ελλάδα μια από τις πιο μεγάλες προκλήσεις, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την αρμονική συνύπαρξη και ανάμειξη των διαφόρων μορφών και επιπέδων διακυβέρνησης, με τη σωστότερη κατανομή και χρήση των εξουσιών και την αποτελεσματικότερη δράση.
Οι πολίτες απαιτούν, όσο ποτέ άλλοτε, τη συμμετοχή τους στα κοινά και τη αναδιαμόρφωση σύγχρονων, χειροπιαστών και τολμηρών πολιτικών που θα προσδώσουν όραμα και ελπίδα για το μέλλον των τοπικών τους κοινωνιών αλλά και της πατρίδας μας γενικότερα. Οι πολίτες επιθυμούν να καταστούν προτεραιότητα των τοπικών διοικήσεων αλλά και των κυβερνητικών πολιτικών.
Προς αυτή την κατεύθυνση επιδιώκουν την ταύτιση των διοικητικών επιλογών με τις ανάγκες τους αλλά και την ανάδειξη τους σε συνεργάτες και συνδιαμορφωτές, και όχι σε απλούς θεατές, των όποιων αποφάσεων.
Οι πολίτες δικαιούνται μια καλής διακυβέρνησης, η οποία να μπορεί να επιφέρει τεράστια διαφορά στη ζωή τους, επηρεάζοντας θετικά τον τρόπο που ζουν, μετακινούνται, εργάζονται, μορφώνονται, επικοινωνούν, κοινωνικοποιούνται, αθλούνται, διασκεδάζουν.
Η Ελληνική Αυτοδιοίκηση λειτουργεί σε πλαίσιο κρατικού συγκεντρωτισμού, που δεν της επιτρέπει αυτονομία στη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων .Δεν είναι ισχυρή με παρεμβατικό χαρακτήρα, και δεν έχει τη δυνατότητα να συνεργάζεται στενά με άλλα επίπεδα διακυβέρνησης.
Ο όρος «Τοπική Αυτοδιοίκηση» σήμερα είναι πλασματικός, διότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι δέσμια της κεντρικής εξουσίας. Δέσμια, πολεοδομικά, φορολογικά, οικονομικά και άλλως πως. Είναι κρατικοδίαιτη. Από την ώρα που το κράτος μείωσε δραστικά τις χορηγίες του, οι Δήμοι βρέθηκαν στα πρόθυρα στάσης πληρωμών. Η «Αυτοδιοίκηση» πρέπει να πάρει αξία και να λειτουργήσει με την πραγματική έννοια της λέξης.
Στη ΝΕΑ ΜΕ.Ρ.Α. εμπιστευόμαστε τους Έλληνες πολίτες και τους θέλουμε ενεργούς συμμετέχοντες στη διαμόρφωση πολιτικών που τους αφορούν.
Πιστεύουμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τη θέλουμε Πυλώνα ανάπτυξης , ενότητας, σταθερότητας, και κοινωνικής συνοχής.
Η απάντηση στα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας από την ανεπάρκεια της κεντρικής εξουσίας έρχεται μέσα από την αναβάθμιση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπό τις ακόλουθες βασικές προϋποθέσεις
• Προσανατολισµός της εξέλιξης της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης προς µια ολοκληρωµένη εδαφική προσέγγιση, µε στόχο τον αυξηµένο συντονισµό των στόχων κατά την επεξεργασία
των µεγάλων ευρωπαϊκών στρατηγικών, αλλά ταυτόχρονα µε µια πραγµατικά ευέλικτη χρήση των µέσων που διατίθενται για την επίτευξή τους.
• Συµµετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στους µηχανισµούς διαχείρισης της ευρωπαικης ενοποιησης, ώστε να αναδειχθεί µια νέα µορφή πολυµέρειας.
• Συνυπευθυνότητα για κάθε στρατηγική ευρωπαϊκή µεταρρύθµιση, με επεξεργασία κοινού εδαφικού σχεδίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών µε στόχο την καθιέρωση της συµµετοχής των περιφερειακών και των τοπικών αρχών σε πρώιµο στάδιο του σχεδιασµού της κοινοτικής δράσης.
• Εδαφική (διακρατική, διαπεριφερειακή,διαδημοτικη και διασυνοριακη)συνεργασια : Eντονότερη υποστήριξη των κρατών µελών για την ουσιαστική εφαρµογή της ευρωπαϊκής νοµοθεσίας και την διευκόλυνση της πρόσβασης σε αυτήν.
2. ΕΛΛΑΔΑ-ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
- Αλλαγή του συστήματος τοπικής διακυβέρνησης από τα θεμέλια της τοπικής αυτοδιοίκησης (διοικητικό σύστημα, πολιτικοί θεσμοί, κοινωνική νοοτροπία).
-Αποκέντρωση-Αποσυγκεντρωση εξουσιών: Μεταφορά των εκτελεστικών και αναπτυξιακών αρμοδιοτήτων του κράτους στην αυτοδιοίκηση και διατήρηση στα υπουργεία μονό των επιτελικών αρμοδιοτήτων που σχετίζονται με τον στρατηγικό σχεδιασμό, τον προγραμματισμό, τις ελεγκτικές διαδικασίες καθώς και τους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, εθνικής άμυνας και δημόσιας τάξης.- Οικονομική αυτοδυναμία με αναδιαμόρφωση θεσμικού πλαισίου ώστε τα έσοδα που δικαιούται η Αυτοδιοίκηση να της αποδίδονται πλήρως.
-Χρηστή διαχείριση: Θεσμοθέτηση διαδικασιών εσωτερικού ελεγχου , για στήριξη των υπηρεσιών και βελτίωση της αποδοτικότητας των μηχανισμών της Αυτοδιοίκησης, έτσι που ο εκ των προτέρων έλεγχος θα συμβάλλει στην πρόληψη παρανομών πρακτικών και ενεργειών.
-Αναβάθμιση του ρόλου του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης σε ΑΙΡΕΤΟ όργανο με βασικές αρμοδιότητες την καταπολέμηση της διαφθοράς ,την ιση μεταχείριση των πολιτών από την διοίκηση και τη διαφάνεια των ενεργειών της.
-Ίδρυση περιφερειακών τραπεζικών ιδρυμάτων (ίσως σε συνεργασία με τις συνεταιριστικές τράπεζες),ώστε να υπάρχει ένα αυτόνομο χρηματοδοτικό εργαλείο που θα συμβάλλει στη δημιουργία και ανάπτυξη των τοπικών μικρομεσαίων παραγωγικών μονάδων.
-Συμμετοχική Δημοκρατία: Επάνδρωση των επιτροπών του κοινοβουλίου με εκλεγμένους περιφερειακούς συμβούλους και απλούς πολίτες, με αλλαγή ανά έτος. Η επιλογή θα γίνεται με κλήρωση, και εφ όσον οι πολίτες είναι προτεινόμενοι από έναν ελάχιστο αριθμό συμπολιτών τους
-Συμμετοχή των πολιτών στις επιτροπές των Δήμων και των Περιφερειών. . Η επιλογή θα γίνεται με κλήρωση ανά έτος, και εφ όσον οι πολίτες είναι προτεινόμενοι από έναν ελάχιστο αριθμό συμπολιτών τους.
-Ενεργοποίηση του θεσμού των τοπικών δημοψηφισμάτων.
Η ΝΕΑ ΜΕ.Ρ.Α στοχεύει στη δημιουργία ενός νέου πλαισίου για την τοπική αυτοδιοίκηση το οποίο, απαγκιστρωμένο από την κεντρική εξουσία, θα ανταποκρίνεται στις αρχές της δημοκρατίας ,της επικουρικότητας, της εγγύτητας των υπηρεσιών και της αναβάθμισης της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Θέλουμε μια Αυτοδιοίκηση που θα προσαρμόζεται στους ταχύτατους ρυθμούς αλλαγών της εποχής μας, με ευελιξία και αποτελεσματικότητα. Θα ευνοεί την περιφερειακή αλλά και την αστική ανάπτυξη. Θα διαθέτει μηχανισμούς πρόσβασης και συμμετοχής των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και θα τους δίνει την ευκαιρία να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους αλλά και του περιβάλλοντος στο οποίο ζουν. Θα αξιοποιεί στο μέγιστο την κοινωνία της γνώσης και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και θα προωθεί τη συνεργασία σε κάθε επίπεδο μεταξύ γειτονιάς, δημοτικών διαμερισμάτων , δήμων και περιφερειών προς όφελος των πολιτών.
Οι σημαντικές αλλαγές, αναταράξεις και ανατροπές που συντελούνται διεθνώς, αλλά και οι σημαντικές πολιτικές ,οικονομικές και άλλες εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο , έχουν αναδείξει πλέον ξεκάθαρα τις μακροχρόνιες παθογένειες και τις αδυναμίες του υφιστάμενου κρατικού μοντέλου ,επιβάλλοντας ταυτόχρονα την εισαγωγή τομών και διαρθρωτικών αλλαγών.
Η σωστή και καλή διακυβέρνηση αποτελεί για την Ελλάδα μια από τις πιο μεγάλες προκλήσεις, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την αρμονική συνύπαρξη και ανάμειξη των διαφόρων μορφών και επιπέδων διακυβέρνησης, με τη σωστότερη κατανομή και χρήση των εξουσιών και την αποτελεσματικότερη δράση.
Οι πολίτες απαιτούν, όσο ποτέ άλλοτε, τη συμμετοχή τους στα κοινά και τη αναδιαμόρφωση σύγχρονων, χειροπιαστών και τολμηρών πολιτικών που θα προσδώσουν όραμα και ελπίδα για το μέλλον των τοπικών τους κοινωνιών αλλά και της πατρίδας μας γενικότερα. Οι πολίτες επιθυμούν να καταστούν προτεραιότητα των τοπικών διοικήσεων αλλά και των κυβερνητικών πολιτικών.
Προς αυτή την κατεύθυνση επιδιώκουν την ταύτιση των διοικητικών επιλογών με τις ανάγκες τους αλλά και την ανάδειξη τους σε συνεργάτες και συνδιαμορφωτές, και όχι σε απλούς θεατές, των όποιων αποφάσεων.
Οι πολίτες δικαιούνται μια καλής διακυβέρνησης, η οποία να μπορεί να επιφέρει τεράστια διαφορά στη ζωή τους, επηρεάζοντας θετικά τον τρόπο που ζουν, μετακινούνται, εργάζονται, μορφώνονται, επικοινωνούν, κοινωνικοποιούνται, αθλούνται, διασκεδάζουν.
Η Ελληνική Αυτοδιοίκηση λειτουργεί σε πλαίσιο κρατικού συγκεντρωτισμού, που δεν της επιτρέπει αυτονομία στη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων .Δεν είναι ισχυρή με παρεμβατικό χαρακτήρα, και δεν έχει τη δυνατότητα να συνεργάζεται στενά με άλλα επίπεδα διακυβέρνησης.
Ο όρος «Τοπική Αυτοδιοίκηση» σήμερα είναι πλασματικός, διότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι δέσμια της κεντρικής εξουσίας. Δέσμια, πολεοδομικά, φορολογικά, οικονομικά και άλλως πως. Είναι κρατικοδίαιτη. Από την ώρα που το κράτος μείωσε δραστικά τις χορηγίες του, οι Δήμοι βρέθηκαν στα πρόθυρα στάσης πληρωμών. Η «Αυτοδιοίκηση» πρέπει να πάρει αξία και να λειτουργήσει με την πραγματική έννοια της λέξης.
Στη ΝΕΑ ΜΕ.Ρ.Α. εμπιστευόμαστε τους Έλληνες πολίτες και τους θέλουμε ενεργούς συμμετέχοντες στη διαμόρφωση πολιτικών που τους αφορούν.
Πιστεύουμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τη θέλουμε Πυλώνα ανάπτυξης , ενότητας, σταθερότητας, και κοινωνικής συνοχής.
Η απάντηση στα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας από την ανεπάρκεια της κεντρικής εξουσίας έρχεται μέσα από την αναβάθμιση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπό τις ακόλουθες βασικές προϋποθέσεις
1.Ε.Ε ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
• ∆ιασφάλιση της συµµετοχής των αιρετών εκπροσώπων των
τοπικών και των περιφερειακών αρχών στον δηµοκρατικό βίο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
και στην ευρωπαϊκή διαδικασία λήψης αποφάσεων µέσω µηχανισµών που προάγουν τη
συµµετοχή τους στην πολιτική και στη διακοινοβουλευτική συνεργασία.• Προσανατολισµός της εξέλιξης της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης προς µια ολοκληρωµένη εδαφική προσέγγιση, µε στόχο τον αυξηµένο συντονισµό των στόχων κατά την επεξεργασία
των µεγάλων ευρωπαϊκών στρατηγικών, αλλά ταυτόχρονα µε µια πραγµατικά ευέλικτη χρήση των µέσων που διατίθενται για την επίτευξή τους.
• Συµµετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στους µηχανισµούς διαχείρισης της ευρωπαικης ενοποιησης, ώστε να αναδειχθεί µια νέα µορφή πολυµέρειας.
• Συνυπευθυνότητα για κάθε στρατηγική ευρωπαϊκή µεταρρύθµιση, με επεξεργασία κοινού εδαφικού σχεδίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών µε στόχο την καθιέρωση της συµµετοχής των περιφερειακών και των τοπικών αρχών σε πρώιµο στάδιο του σχεδιασµού της κοινοτικής δράσης.
• Εδαφική (διακρατική, διαπεριφερειακή,διαδημοτικη και διασυνοριακη)συνεργασια : Eντονότερη υποστήριξη των κρατών µελών για την ουσιαστική εφαρµογή της ευρωπαϊκής νοµοθεσίας και την διευκόλυνση της πρόσβασης σε αυτήν.
2. ΕΛΛΑΔΑ-ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
- Αλλαγή του συστήματος τοπικής διακυβέρνησης από τα θεμέλια της τοπικής αυτοδιοίκησης (διοικητικό σύστημα, πολιτικοί θεσμοί, κοινωνική νοοτροπία).
-Αποκέντρωση-Αποσυγκεντρωση εξουσιών: Μεταφορά των εκτελεστικών και αναπτυξιακών αρμοδιοτήτων του κράτους στην αυτοδιοίκηση και διατήρηση στα υπουργεία μονό των επιτελικών αρμοδιοτήτων που σχετίζονται με τον στρατηγικό σχεδιασμό, τον προγραμματισμό, τις ελεγκτικές διαδικασίες καθώς και τους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, εθνικής άμυνας και δημόσιας τάξης.- Οικονομική αυτοδυναμία με αναδιαμόρφωση θεσμικού πλαισίου ώστε τα έσοδα που δικαιούται η Αυτοδιοίκηση να της αποδίδονται πλήρως.
-Χρηστή διαχείριση: Θεσμοθέτηση διαδικασιών εσωτερικού ελεγχου , για στήριξη των υπηρεσιών και βελτίωση της αποδοτικότητας των μηχανισμών της Αυτοδιοίκησης, έτσι που ο εκ των προτέρων έλεγχος θα συμβάλλει στην πρόληψη παρανομών πρακτικών και ενεργειών.
-Αναβάθμιση του ρόλου του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης σε ΑΙΡΕΤΟ όργανο με βασικές αρμοδιότητες την καταπολέμηση της διαφθοράς ,την ιση μεταχείριση των πολιτών από την διοίκηση και τη διαφάνεια των ενεργειών της.
-Ίδρυση περιφερειακών τραπεζικών ιδρυμάτων (ίσως σε συνεργασία με τις συνεταιριστικές τράπεζες),ώστε να υπάρχει ένα αυτόνομο χρηματοδοτικό εργαλείο που θα συμβάλλει στη δημιουργία και ανάπτυξη των τοπικών μικρομεσαίων παραγωγικών μονάδων.
-Συμμετοχική Δημοκρατία: Επάνδρωση των επιτροπών του κοινοβουλίου με εκλεγμένους περιφερειακούς συμβούλους και απλούς πολίτες, με αλλαγή ανά έτος. Η επιλογή θα γίνεται με κλήρωση, και εφ όσον οι πολίτες είναι προτεινόμενοι από έναν ελάχιστο αριθμό συμπολιτών τους
-Συμμετοχή των πολιτών στις επιτροπές των Δήμων και των Περιφερειών. . Η επιλογή θα γίνεται με κλήρωση ανά έτος, και εφ όσον οι πολίτες είναι προτεινόμενοι από έναν ελάχιστο αριθμό συμπολιτών τους.
-Ενεργοποίηση του θεσμού των τοπικών δημοψηφισμάτων.
Η ΝΕΑ ΜΕ.Ρ.Α στοχεύει στη δημιουργία ενός νέου πλαισίου για την τοπική αυτοδιοίκηση το οποίο, απαγκιστρωμένο από την κεντρική εξουσία, θα ανταποκρίνεται στις αρχές της δημοκρατίας ,της επικουρικότητας, της εγγύτητας των υπηρεσιών και της αναβάθμισης της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Θέλουμε μια Αυτοδιοίκηση που θα προσαρμόζεται στους ταχύτατους ρυθμούς αλλαγών της εποχής μας, με ευελιξία και αποτελεσματικότητα. Θα ευνοεί την περιφερειακή αλλά και την αστική ανάπτυξη. Θα διαθέτει μηχανισμούς πρόσβασης και συμμετοχής των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και θα τους δίνει την ευκαιρία να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους αλλά και του περιβάλλοντος στο οποίο ζουν. Θα αξιοποιεί στο μέγιστο την κοινωνία της γνώσης και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και θα προωθεί τη συνεργασία σε κάθε επίπεδο μεταξύ γειτονιάς, δημοτικών διαμερισμάτων , δήμων και περιφερειών προς όφελος των πολιτών.