Ήταν μια εποχή που σε όποιο σπίτι πήγαινες, υπήρχε στον
τοίχο κάποιο έργο του Δημήτρη Μυταρά. Όχι απαραίτητα πρωτότυπο ή λάδι… οι
λιθογραφίες και οι αφίσες των έργων του πουλούσαν σαν φρέσκο ψωμάκι. Μέχρι που
κάποιοι καλοθελητές τον είχαν πει, «Ο ζωγράφος σούπερ-μάρκετ». Ότι
έλεγαν
παλιότερα για τον Picasso…
Ο Δημήτρης Μυταράς υπήρξε ακούραστος εργάτης της τέχνης του,
παραγωγικότατος και ευπώλητος. Ήταν από τους καλλιτέχνες που γνώρισε αγάπη και
αναγνώριση και τα έργα του ταξίδεψαν παντού. Έλληνας ζωγράφος με διεθνή
καταξίωση και καθηγητής της Ανωτάτη Σχολής Καλών Τεχνών. Έφυγε από την ζωή
τυφλός και πικραμένος.
Γεννήθηκε στην Χαλκίδα στις 18 Ιουνίου του 1934, και πέθανε
στις 16 Φεβρουαρίου 2017. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών
(1953-1958) έχοντας καθηγητές τον Γιάννη Μόραλη και τον Σπύρο Παπαλουκά.
Συνέχισε σπουδές στη σκηνογραφία στην “École Supérieure des Arts Décoratifs”
καθώς και εσωτερική διακόσμηση στη “Métiers d’Art” στο Παρίσι (1960-1964) με
υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών. Η πρώτη του ατομική έκθεση έγινε
στην Αθήνα (1961, Ζυγός). Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του και την επιστροφή
του στην Αθήνα το 1964, ανέλαβε την διεύθυνση του εργαστηρίου εσωτερικού χώρου
των Σχολών Δοξιάδη. Το 1975 εξελέγη καθηγητής του Α΄ εργαστηρίου ζωγραφικής της
Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών, το 1977 εξελέγη τακτικός καθηγητής ενώ
διετέλεσε Πρύτανης της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών το διάστημα 1983-1985.
Στην διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, παρ’ όλο που ήταν
μικρός, η εμπειρία του πολέμου τον ωρίμασε και του έδωσε ένα σπάνιο μάθημα
ζωής. Όπως είχε πει σε μια συνέντευξη του, έβλεπε ανθρώπους να πεθαίνουν στον
δρόμο από την πείνα. Από τότε απόκτησε την εμπειρία του τι σημαίνει να μην
έχεις να φας. Γι’ αυτό έλεγε ότι μπορεί να ζήσει και με το «τίποτα». Ο πατέρας
του ήταν κουρέας και την μητέρα του δεν τη γνώρισε. Πέθανε σε ηλικία 30 χρόνων
όταν εκείνος ήταν 3-4 ετών. Μετά παντρεύτηκε πάλι ο πατέρας του και έτυχε η
δεύτερη μητέρα του να είναι μια καταπληκτική γυναίκα, η οποία τους έσωσε, διότι
ήταν η καταγωγή της από τον Άγιο Ιωάννη τον Ρώσο, και μπόρεσαν να έχουν κάποια
τρόφιμα.
«Ο τοίχος του σπιτιού είναι ο πρώτος καμβάς που έχει ένα
παιδί στη διάθεσή του για να ζωγραφίσει. Σε όλα τα σπίτια μπορείτε να δείτε
ζωγραφιές πάνω στους τοίχους».
Έχει φτιάξει έργα για να κοσμήσουν εξώφυλλα δίσκων. Εδώ τρία
άλμπουμ του Γιάννη Μαρκόπουλου που ήταν και φίλοι.
Ξεκίνησε την πορεία του στον εικαστικό χώρο μέσα από το
σχέδιο, για να προχωρήσει αργότερα στην εφαρμογή και στην κατάκτηση του
χρώματος. Στα έργα του το σχέδιο δεν είναι απλό δομικό στοιχείο της σύνθεσης,
αλλά βασικό μέσο έκφρασης. Ο Δημήτρης Μυταράς είναι εικαστικός δημιουργός με
πολυδιάστατη δραστηριότητα και επίδοση σε πολλούς τομείς, έχει να επιδείξει
μεγάλη παραγωγή σχεδίων και ζωγραφικών έργων, σκηνογραφιών και ενδυματολογικών
μελετών, καθώς και δημιουργιών εφαρμοσμένης τέχνης: διακόσμηση κτιρίων (γλυπτός
διάκοσμος τοίχων, διακοσμητικοί πίνακες, τοιχογραφίες), σχεδιασμός ταπήτων,
διάκοσμος χρηστικών αντικειμένων, παιγνίδια, εικονογράφηση βιβλίων, περιοδικών
και ημερολογίων, εικονογράφηση εξώφυλλων βιβλίων, περιοδικών, δίσκων και προγραμμάτων
θεατρικών παραστάσεων, διαφημιστικοί πίνακες (αφίσες), γελοιογραφίες κ.ά.
Ασχολήθηκε με τη σκηνογραφία και την ενδυματολογία στο θέατρο και συνεργάστηκε
με σημαντικούς σκηνοθέτες (Δημήτρη Μυράτ, Κάρολο Κουν, Σπύρο Ευαγγελάτο, Μίνω
Βολανάκη, κ.ά.).
Έφυγε απο την ζωή τυφλός και πικραμένος
Το 2008 εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, όμως
την ίδια χρονιά όμως ξεκινά και η περιπέτεια με την όραση του. Τα τελευταία
χρόνια της ζωής του, ο μεγάλος εικαστικός, αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα
υγείας, που είχαν βλάψει ανεπανόρθωτα την όρασή του, με αποτέλεσμα να τυφλωθεί.
Και εκεί έρχεται η Ακαδημία Αθηνών όπου τον διαγράφει από τακτικό μέλος γιατί
λόγο της υγείας του δεν μπορούσε να παρευρίσκεται στην ολομέλεια. Έλειψε
περισσότερο από έναν χρόνο (σε νοσοκομεία και γιατρούς στην Ευρώπη), δεν
μπορούσε για λόγους υγείας να παραστεί στην Ολομέλεια και σύμφωνα με το
καταστατικό της Ακαδημίας Αθηνών, η απουσία πάνω από ένα χρόνο άνευ αδείας,
θεωρείται παραίτηση.
Ο Δημήτρης Μυταράς για την Χαλκίδα
«H Χαλκίδα ήταν για μένα εκείνη η πόλη όπου τριγυρνούσα
ξυπόλητος γνωρίζοντας όλες τις πέτρες της γειτονιάς μου και ένα-ένα τα πεύκα
του Kαράμπαμπα. Mετά από τόσα χρόνια δεν μου επιτρέπει να αισθάνομαι πως δεν
μοιάζει με τίποτα. Δεν λέω αν ήταν καλύτερη ή χειρότερη από τώρα. Έτσι κι’
αλλιώς μέσα στην παιδική φαντασία πάντα εξωραΐζεται ένα πρόσωπο ή μια πόλη.»
Δημήτρης Μυταράς, ζωγράφος, Μουσείο Μυταρά-Χαλκίδα
Το Μουσείο Δημήτρη Μυταρά, στεγάζεται στον παλιό αλευρόμυλο
«Δήμητρα», στο πρώην οικόπεδο του ΑΣΑΧ στη Χαλκίδα.
