Η εκτίναξη των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα (επιχειρήσεις και νοικοκυριά) κατά 1,35 δισ. ευρώ τον Απρίλιο οφείλεται κυρίως σε τρεις ομάδες παραγόντων:
Πρώτον, καθαρά τεχνικοί λόγοι που σχετίζονται με κινήσεις των ασφαλιστικών εταιρειών τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, με εκταμιεύσεις δανείων κυρίως προς μικρές επιχειρήσεις, με το δώρο του Πάσχα και με τη μέρα που καταβλήθηκαν μισθοί και συντάξεις.
Δεύτερον, στη συγκράτηση των δαπανών λόγω ακρίβειας, την εξαγορά μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων και άλλων επενδύσεων καθώς υπήρξε ανησυχία από τον πόλεμο και την προοπτική αύξησης των επιτοκίων.
Τρίτον, τα έσοδα από τον αυξημένο τουρισμό και τις εκταμιεύσεις μικρών δανείων που σε περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων κλπ μπορεί να εμφανιστούν ως καταθέσεις νοικοκυριών.
Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, οι συνολικές καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή επιχειρήσεων και νοικοκυριών, στο τετράμηνο, μειώθηκαν κατά 2,1 δισ. ευρώ. Αυτό προκύπτει από καθαρή αρνητική ροή 3,4 δισ. ευρώ από τις επιχειρήσεις και από θετική ροή (καθαρή αποταμίευση 691 εκατ. ευρώ) από τα νοικοκυριά.
Νοικοκυριά
Στα νοικοκυριά, ύστερα από έναν αρνητικό Ιανουάριο και
σχετικά σταθερό Φεβρουάριο, τον Μάρτιο παρατηρήθηκε μικρή άνοδος της καθαρής
αποταμίευσης κατά 200 εκατ. ευρώ, η οποία τον Απρίλιο εκτινάχθηκε στα 991 εκατ.
ευρώ.
Κύρια αιτία της εκτίναξης της καθαρής αποταμίευσης τον Απρίλιο, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη είναι η ημέρα καταβολής μισθών και συντάξεων. Δηλαδή το τέλος του μήνα ήταν Παρασκευή. Τεχνικά, μπορεί ο μισθός ή η σύνταξη να μη φτάνει πιθανώς ούτε για το σαββατοκύριακο, ωστόσο, λογιστικά πιστώθηκε Παρασκευή (31 Απριλίου) και μπορεί να δαπανήθηκε όλο το ποσό το Σάββατο 1η Μαΐου. Έχει παρατηρηθεί ότι όταν οι μισθοί και οι συντάξεις καταβάλλονται Παρασκευές ή Πέμπτες, το σύστημα καταγράφει λογιστικά υψηλότερη καθαρή αποταμίευση κάθε μήνα. Τον Μάρτιο, η τελευταία ημέρα του μήνα ήταν Πέμπτη.
Το φαινόμενο αυτό ήταν πιο ισχυρό τον Απρίλιο επειδή είχε προηγηθεί το δώρο Πάσχα (σε όσους εργαζόμενους το δικαιούνται).
Παράλληλα, η αβεβαιότητα για τις επενδύσεις οδήγησε σε εξαγορές από κατηγορίες αμοιβαίων κεφαλαίων και από άλλες επενδύσεις που εμφανίζονται στο σύστημα ως καταθέσεις ιδιωτών (κινήσεις κεφαλαίων μεταξύ επιχειρήσεων χρηματοοικονομικού τομέα και νοικοκυριών ή καταθέσεις από ρευστοποίηση πχ ομολόγων κά).
Επιπλέον, στο τετράμηνο και το πεντάμηνο εκταμιεύθηκαν δάνεια περίπου 500 εκατ. ευρώ προς μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Μέρος των δανείων αυτών και ειδικά στην περίπτωση των ατομικών επιχειρήσεων, μπορεί να εμφανιστεί στην κατηγορία των καταθέσεων ιδιωτών-νοικοκυριών. Σημαντικό μέρος προέρχεται και από τον τουρισμό (ενοικιάσεις δωματίων, κά).
Τέλος, παρατηρήθηκε συγκράτηση των δαπανών λόγω ακρίβειας, ενώ οι επιδοτήσεις του κόστους ενέργειας περιόρισαν τις εκροές, κάτι που αναμένεται να επιδράσει θετικότερα τους επόμενους μήνες και ιδιαίτερα μετά τον Ιούνιο (έναρξη επέκτασης μέτρων).
Επιχειρήσεις
Στον επιχειρηματικό τομέα, οι καταθέσεις επηρεάστηκαν κυρίως
από μία απότομη εκροή ύψους περίπου 600 εκατ. ευρώ από τις ασφαλιστικές
εταιρείες τον Μάρτιο, η οποία οφείλεται σε τεχνικούς λόγους και η οποία
σταδιακά επιστρέφει (273 εκατ. ευρώ τον Απρίλιου και άλλα τόσα αναμένονται το
Μάιο). Επίσης, υπήρξαν καθαρές εκροές από τις επιχειρήσεις λόγω προετοιμασίας
της τουριστικής περιόδου, αύξησης των υποχρεώσεων από τον πληθωρισμό, την άνοδο
του κόστους αγοράς αποθεμάτων και την έναρξη επενδυτικών σχεδίων. Το τελευταίο
ενισχύεται και από το στοιχείο της αύξησης του καθαρού δανεισμού κατά 1,5 δισ.
ευρώ στο πεντάμηνο.
Του Λεωνίδα Στεργίου
Capital.gr
