Την 23-11-2023 λάβαμε και επισήμως γνώση του περιβόητου πορίσματος της Ομάδας Εργασίας για την αναμόρφωση του Δικαστικού Χάρτη της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης, το οποίο εν πολλοίς, όπως είχαμε ήδη ενημερώσει, γνωρίζαμε, πλην, όμως, σε καμία περίπτωση δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε την περισσή προχειρότητα του και το πενιχρό και άνευ ουσιώδους αιτιολόγησης περιεχόμενο του, ειδικά σε ό,τι αφορά τα Εφετεία.
Το μόνο που επιβεβαιώνει το πόρισμα αυτό, είναι, όπως εξ αρχής είχαμε διατυπώσει και στην Γενική Συνέλευση του σώματος την 16-11-2023, ότι εν προκειμένω πρόκειται καθαρά για μία πολιτικής φύσεως απόφαση, διότι καμία ειδική επιχειρηματολογία δεν εμπεριέχεται εν γένει, αλλά και ειδικότερα για τα Εφετεία και για αυτό δεν χρειάζεται να σχολιασθεί ιδιαίτερα.
Δεν πρέπει όμως να μην επισημανθούν τα εξής ως προς το εν
λόγω πόρισμα:
- Η έκδοση του αναμένονταν μετά την κατάθεση των προτάσεων της Παγκόσμιας Τράπεζας με βάση την ενημέρωση που είχε όλο το δικηγορικό σώμα και εν τέλει προηγήθηκε αυτής. Ο λόγος προφανής και αυταπόδεικτος: προκειμένου να προκαταλάβει καταστάσεις και να δημιουργηθεί το προσδοκώμενο κλίμα.
- Με βάση την ενημέρωση που είχαμε από τον εκπρόσωπό της Ολομέλειας που μετείχε στην ομάδα αυτή, πρόκειται για σύνθεση των απόψεων των μελών της (πλην αυτών που διατυπώνουν την άποψη τους στο τέλος αυτού, καθώς και των ειδικών ζητημάτων για τα οποία καταγράφονται αποκλίνουσες απόψεις), οι οποίες εν τέλει δεν διατυπώνονται για έκαστο μέλος ξεχωριστά.
- Δίδει την εντύπωση, ότι δεν αντιλαμβάνεται, ότι η διοικητική λειτουργία της χώρας διαφέρει (και πρέπει να διαφέρει) από την απονομή της δικαιοσύνης και δεν μπορεί αυτές να ταυτίζονται και όλα αυτά ενόσω η συντριπτική πλειοψηφία της ομάδας αυτής είναι δικαστές.
- Παραπέμπει αναφορικά με το ζήτημα της παραγωγικότητας των δικαστηρίων σε μελέτες για τα διοικητικά δικαστήρια (!!!!).
- Ουδεμία αναφορά στο δικηγορικό σώμα και στην ταλαιπωρία των δικηγόρων από τις προτεινόμενες αλλαγές υπάρχει, την οποία δεν προσδοκούσαμε άλλωστε και ενόσω σημαντικό μέρος του πορίσματος αναφέρεται στην επιβάρυνση και στην υπηρεσιακή εξέλιξη και διάκριση των δικαστών.
- Προτείνει την κατάργηση πέντε δευτεροβάθμιων δικαστικών σχηματισμών με σκεπτικό που σε έκταση δεν ξεπερνά τις δύο σελίδες.
- Αντιφάσκει και ανάμεσα στο ίδιο το περιεχόμενο του, όταν από την μία αναφέρει για τα Εφετεία, ότι δήθεν είναι πολλά και πρέπει να συγχωνευθούν, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κοινωνικό σύνολο, η εξυπηρέτηση και η πρόσβαση του πολίτη στην δευτεροβάθμια δικαιοσύνη και από την αναφέρει στο κεφάλαιο για τα πρωτοδικεία και τα περιφερειακά πρωτοδικεία ότι « Πλέον θα ονομάζονται Περιφερειακά Δικαστήρια (ή Περιφερειακά Μονομελή Πρωτοδικεία) και με τη μεγαλύτερη υλική αρμοδιότητά τους αφ' ενός θα εξυπηρετούν πληρέστερα τις τοπικές κοινωνίες, αφ' ετέρου θα λειτουργούν «αποσυμφορητικά» σε ορισμένα, μεγάλα κυρίως, Πρωτοδικεία. Όπου σε αυτά λειτουργεί ήδη έδρα Μεταβατικού Πλημμελειοδικείου (ή και μεταβατικού πολιτικού Πρωτοδικείου, όπως συμβαίνει σε ορισμένες νήσους), θα συνεχίσει να λειτουργεί..», έχοντας δηλαδή για αυτά (σε αντίθεση με τα Εφετεία) ως βάση και το κριτήριο της εγγύτητας, της πρόσβασης και της εξυπηρέτησης των πολιτών.
Πέραν των ανωτέρω, όμως, αφήνει να εννοηθεί ευθέως ότι ορισμένα Εφετεία ιδρύθηκαν με άλλου είδους σκοπιμότητα και όχι ορθολογιστικά (λ.χ. στην 1η σελίδα του που αναφέρεται «…… Από τότε και μετά ανακόπτεται μεν η τάση για τη δημιουργία νέων Πρωτοδικείων, αλλά αρχίζει αυτή της ιδρύσεως νέων Εφετείων, τα οποία μέσα σε διάστημα εικοσαετίας (1992- 2012) αυξάνονται από 12 σε 19, σε πλήρη αντίθεση με την πρακτική άλλων ευρωπαϊκών χωρών (Ιταλία, Κροατία, Ολλανδία, Γαλλία κλπ), όπου ακολουθήθηκε κατά βάση η τακτική της συγχωνεύσεως δικαστηρίων….», στην 3η και 4η σελίδα του που αναφέρεται «……. Όπως προαναφέρθηκε τα Εφετεία στην Ελλάδα είναι 19, αριθμός καταφανώς υπερβολικός όχι μόνο με βάση τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (π.χ. μόλις τέσσερα έχει η Ολλανδία των 17.500.000 κατοίκων), αλλά και με βάση τα έως πρόσφατα ισχύοντα στη χώρας μας (αφού το 1992 -με πολύ χειρότερο οδικό δίκτυο- ήταν μόλις 12). Η δε αύξηση τους δυστυχώς δεν φαίνεται να έγινε βάσει πληθυσμιακών, γεωγραφικών ή διοικητικών κριτηρίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2012, όταν η οριακή οικονομική κατάσταση της χώρας επέβαλε δραστικές συγχωνεύσεις σε όλους σχεδόν τους τομείς της διοικήσεως (σχολεία, εφορίες, νοσοκομεία), δημιουργήθηκαν τέσσερα νέα Εφετεία, τρία εκ των οποίων σε απόσταση μόλις μίας ώρας από τις κεντρικές έδρες και ενώ στις οικείες Περιφέρειες λειτουργούσε ήδη και άλλο Εφετείο. Δεν είναι μάλλον τυχαίο ότι τα τρία «προβληματικότερα» Εφετεία στην έκδοση πολιτικών αποφάσεων είναι προϊόντα διασπάσεων (Ναύπλιο, Κρήτη, Ανατολική Κρήτη), ενώ με εξαίρεση την Κέρκυρα (επίσης πολύ μικρό Εφετείο), όλα τα Εφετεία, που εμφανίζουν καθυστέρηση, έχουν υποστεί σχετικά πρόσφατα τέτοιες διασπάσεις…» και τα ανωτέρω ενόσω για την ίδρυση των ως άνω Εφετείων έχει γνωμοδοτήσει η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου μόλις προς δεκαετίας περίπου και ενόσω η Ελλάδα, ούτε Ολλανδία είναι, ούτε την γεωμορφολογία της έχει, ούτε φυσικά το οδικό της δίκτυο κλπ.
Δεν πρέπει δε σε σχέση με τα ανωτέρω αναφερόμενα περί της δήθεν αυτής επιχειρηματολογίας να μην παρατηρηθεί, ότι ειδικά για το Εφετείο Ευβοίας κανένα επιχείρημα δεν ευσταθεί (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα αναφερόμενα στο πόρισμα έχουν βάση ως προς τα υπόλοιπα Εφετεία) ήτοι: α) το Εφετείο Ευβοίας δεν αναφέρεται ως προβληματικό από την άποψη της έκδοσης αποφάσεων λόγω του ότι είναι προϊόν διασπάσεως, αλλά αναφέρονται άλλα Εφετεία (άλλωστε τα ίδια τα στατιστικά του Υπουργείου Δικαιοσύνης είναι αδιάψευστος μάρτυρας αυτού, όπως ήδη έχουμε γνωστοποιήσει), ούτε φυσικά πρόκειται περί δικαστηρίου με μειωμένη δικαστική ύλη, όπως και οι κατά καιρούς υπηρετήσαντες δικαστές μπορούν να διαβεβαιώσουν, β) δεν συγκαταλέγεται (ούτε θα μπορούσε άλλωστε) σε «….. όλα τα Εφετεία, που εμφανίζουν καθυστέρηση, έχουν υποστεί σχετικά πρόσφατα τέτοιες διασπάσεις..», εκτός αν το πόρισμα υπονοεί, ότι το Εφετείο Αθηνών καθυστερεί λόγω του Εφετείου Ευβοίας (!!!!), γ) στην περίπτωση του Εφετείου Ευβοίας δεν ισχύει το αναφερόμενο ότι « Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2012, όταν η οριακή οικονομική κατάσταση της χώρας επέβαλε δραστικές συγχωνεύσεις σε όλους σχεδόν τους τομείς της διοικήσεως (σχολεία, εφορίες, νοσοκομεία), δημιουργήθηκαν τέσσερα νέα Εφετεία, τρία εκ των οποίων σε απόσταση μόλις μίας ώρας από τις κεντρικές έδρες και ενώ στις οικείες Περιφέρειες λειτουργούσε ήδη και άλλο Εφετείο)….» (εξάλλου το Εφετείο Ευβοίας στεγάζεται σε κτίριο που έχει παραχωρηθεί από την Περιφέρεια και δεν επιβαρύνει ουσιωδώς την Πολιτεία), δ) δεν είναι ποτέ δυνατόν στην περίπτωση του Εφετείου Ευβοίας να έχει ισχύ το αναφερόμενο ότι « Η δε αύξηση τους δυστυχώς δεν φαίνεται να έγινε βάσει πληθυσμιακών, γεωγραφικών ή διοικητικών κριτηρίων…», όταν το ίδιο το ελληνικό κράτος έχει αναγνωρίσει την ιδιαιτερότητα της Εύβοιας, την γεωμορφολογία της και το ανύπαρκτο οδικό δίκτυο της και ενώ αυξάνεται ο πληθυσμός της, ε) στην περίπτωση του Εφετείου Ευβοίας καμία αλλαγή στις αποστάσεις δεν έλαβε χώρα την τελευταία δεκαετία, ώστε να αναθεωρηθούν όσα έχουν θεσμοθετηθεί.
Πώς, λοιπόν, προτείνεται η συγχώνευση του και ενώ η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου εν έτει 2010 γνωμοδοτεί συντριπτικά υπέρ της ίδρυσης του και οι λόγοι που αναφέρονται σε αυτήν εξακολουθούν να υπάρχουν; Μεταβλήθηκαν οι αποστάσεις ; Μειώθηκε ο όγκος των υποθέσεων στην Εύβοια ; Βελτιώθηκε το οδικό δίκτυο στην Εύβοια;
Και ενώ τίποτα παραπάνω δεν ισχύει για το Εφετείο Ευβοίας, με μόνο επιχείρημα, ότι στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, όπως και στις λοιπές αναφερόμενες, υπάρχουν δύο Εφετεία, προτείνεται η κατάργηση του ενός δια της συγχωνεύσεως, χωρίς βέβαια να προσδιορίζεται έδρα, παρά μόνο αναφέρονται αφαιρετικά και γενικόλογα κριτήρια, δίχως να διευκρινίζεται εν τέλει αν θα πρόκειται περί κατάργησης εν συνόλω χωρίς καν να λειτουργεί περιφερειακή (μεταβατική έδρα), πώς θα γίνεται η επιλογή στην περίπτωση λ.χ. που το ένα δικαστήριο πληροί δύο από τα αναφερόμενα κριτήρια και το άλλο τα υπόλοιπα δύο κλπ, καταδεικνύοντας ότι πρόκειται πρωτίστως για μία πολιτική επιλογή.
Ούτε φυσικά διαφεύγει της προσοχής μας η τεχνηέντως και σκοπούμενη στο τέλος του κειμένου αναφορά μέλους της επιτροπής, όπου αφού καταφάσκεται η ιδιαιτερότητα της χώρας και δη «… παρατηρώντας την μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας και από τα εξαγέντα συμπεράσματα αυτής προκύπτει η γεωγραφική πολυμορφία της Ελληνικής Περιφέρειας και οι ανακύπτουσες δυσκολίες μετακίνησης και διασύνδεσης της ηπειρωτικής και νησιωτική χώρας» (!!!!)…», προτείνεται εν τέλει η συγχώνευση των υπαρχόντων Εφετείων να περιοριστεί στο αναφερόμενο δήθεν προσήκον μέτρο, όπου η γεωγραφική απόσταση δεν θα υπερβαίνει τα 100 χλμ αυτοκινητοδρόμου και χωρίς βέβαια να εξειδικεύει αν αναφέρεται σε δικαστήρια εντός της ίδιας διοικητικής περιφέρειας ή όχι, δοθέντος ότι στην δεύτερη περίπτωση φωτογραφίζει το Εφετείο Ευβοίας σε σχέση με την Αθήνα. Τι εν τέλει προτείνεται εν προκειμένω, ότι θα πρέπει να γυρίσουμε σχεδόν 25 έτη πίσω πριν καν την μεταβατική έδρα του Εφετείου Αθηνών στην Χαλκίδα και ενόσω η ελληνική Πολιτεία και ο Άρειος Πάγος το έτος 2010 προκρίνουν ως αναγκαιότητα το αυτοτελές Εφετείο Ευβοίας διότι η μεταβατική έδρα δεν επαρκεί και ενόσω, επαναλαμβάνουμε, ούτε η Αθήνα ήρθε πιο κοντά στην Χαλκίδα έκτοτε, αλλά ούτε το υπόλοιπο οδικό δίκτυο στην Εύβοια μεταβλήθηκε προς το καλύτερο, τουναντίον μάλιστα αρκετές φορές είναι κλειστό λόγω φυσικών φαινομένων.
Όλη την ανωτέρω πενιχρή, σκοπούμενη και αβάσιμη αιτιολόγηση (όπως και τα λοιπά αναφερόμενα περί δήθεν παραγωγικού δικαστηρίου με πάνω από 20 δικαστές κλπ – αν και σε εμάς είχε αναφερθεί ο αριθμός 15, περί δήθεν ενότητας της νομολογίας, αλλά και για την διοικητική διαίρεση της χώρας), την έχουμε ήδη καταρρίψει πλήρως με τις δίκαιες, πάγιες και βασισμένες στην πραγματικότητα της Εύβοιας θέσεις και επιχειρήματα μας, αλλά και τα στατιστικά, πληθυσμιακά και γεωγραφικά δεδομένα, τόσο με την αποστολή τους εγγράφως στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, όσο και δια ζώσης κατά την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας αυτής σε εμάς εμμέσως, διότι ευθέως δεν έχει ακόμη υποστηριχθεί ενώπιον μας.
Ωστόσο, γνωρίζουμε, πολύ καλά ποια είναι η άποψη εκάστου για το ζήτημα του Εφετείου Ευβοίας, έστω και αν υπάρχει προσπάθεια αποπροσανατολισμού. Εμμονικές απόψεις και αντιλήψεις σε βάρος της Εύβοιας με την αιτιολόγηση, ότι η «Χαλκίδα δεν μπορεί να έχει Εφετείο», ότι «δεν είναι και τόσοι πολλοί οι κάτοικοι της Βόρειας Εύβοιας» (για το ενδεχόμενο μεταφοράς μας στην Αθήνα), η οποία θα φτάσει με μαθηματική ακρίβεια να προσεγγίζει σε αριθμό δικηγόρων άλλους νομούς από τους οποίους προέρχονται αυτές οι απόψεις ή της Νότιας Εύβοιας (για το ενδεχόμενο μεταφοράς μας στην Λαμία), ας ειπωθούν ευθέως και δημόσια, ώστε να λάβουν γνώση αυτών όλοι, να κριθούν από τους Ευβοείς δικηγόρους και μη και να απαντηθούν από τους πολιτικούς εκπροσώπους τους νομού Ευβοίας.
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Χαλκίδας, πράττει και θα πράξει με βάση την συνείδηση του, όχι μόνο ότι είναι δυνατόν, αλλά και πέρα από τις δυνατότητες του μέχρι πέρατος, ώστε να μην συντελεσθεί αυτή η αδικία και να μην επιστρέψουμε 12 ή 23 έτη πίσω, που κανένα όφελος δεν έχει για την ίδια την δικαιοσύνη και πρέπει το ίδιο να πράξουν και όλοι οι πολιτικοί παράγοντες του νομού μας, ώστε η Εύβοια να μην είναι (και αυτή ή μόνο αυτή) το εξιλαστήριο θύμα αυτής της παρωδίας.
