Πώς η κατανάλωση χυμού φρούτων οδηγεί σε αύξηση του βάρους και τελικά δεν αποδεικνύεται υγιεινή επιλογή.
Η κατανάλωση ενός ποτηριού ή περισσότερου 100% φυσικού χυμού φρούτων κάθε μέρα συνδέεται με μια μικρή αύξηση του βάρους σε παιδιά και ενήλικες, σύμφωνα με μια νέα ανάλυση προηγούμενων μελετών.
«Ένα θεμελιώδες πρόβλημα με τους χυμούς είναι η ποσότητα- η κατανάλωση φρούτων με αυτόν τον τρόπο καθιστά πολύ εύκολη την υπερδοσολογία», δήλωσε ο συν-συγγραφέας και κορυφαίος ερευνητής διατροφής δρ Walter Willett, καθηγητής επιδημιολογίας και διατροφής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ και καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ στη Βοστώνη.
«Για παράδειγμα, πόσο συχνά τρώμε τρία πορτοκάλια; Κι όμως, ένα ποτήρι χυμό πορτοκάλι είναι περίπου τρία πορτοκάλια που μπορούμε να καταναλώσουμε σε ένα ή δύο λεπτά, και μπορούμε να επιστρέψουμε και να πιούμε άλλο ένα, και αυτό θα προσθέσει πολλές θερμίδες και θα οδηγήσει σε αύξηση της γλυκόζης στο αίμα», δήλωσε ο Willett σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα.
Με την πάροδο του χρόνου, η υπερβολική ποσότητα σακχάρου στο αίμα μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στην ινσουλίνη, μεταβολικό σύνδρομο, διαβήτη, καρδιακές παθήσεις, παχυσαρκία και άλλες χρόνιες παθήσεις, λένε οι ειδικοί.
Αν και τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από τη μελέτη δεν έδειξαν άμεση αιτιώδη συνάφεια, παρά μόνο συσχέτιση, τα ευρήματα ήταν «αρκετά έγκυρα και ταιριάζουν με αυτό που βλέπουμε κλινικά», δήλωσε η παιδιατρική ενδοκρινολόγος δρ Tamara Hannon, μέλος της επιτροπής διατροφής της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα.
Λόγω των ανησυχιών σχετικά με την αύξηση του ποσοστού της παιδικής παχυσαρκίας, η ΑΑΠ συμβουλεύει τους γονείς και τους κηδεμόνες να αποφεύγουν εντελώς τους χυμούς για τα μωρά ηλικίας κάτω του 1 έτους, να περιορίζουν την πρόσληψη σε 100 gr την ημέρα για τα παιδιά ηλικίας 1 έως 3 ετών και μόνο 170 gr την ημέρα για τα παιδιά ηλικίας 4 έως 6 ετών.
«Δεν υπάρχει πραγματικά κανένας λόγος υγείας να καταναλώνετε χυμό αντί για ολόκληρα φρούτα και λαχανικά, εκτός εάν το παιδί σας δεν μπορεί να ανεχθεί την κατανάλωση κανονικής τροφής», δήλωσε η Hannon, διευθύντρια του προγράμματος παιδιατρικού διαβήτη στο Νοσοκομείο Riley για παιδιά και καθηγήτρια ιατρικής και μοριακής γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα στην Ινδιανάπολη.
Οι έφηβοι και οι ενήλικες δεν πρέπει να πίνουν περισσότερο από 220 gr 100% φυσικό χυμό την ημέρα, σύμφωνα με τις εθνικές διατροφικές οδηγίες, και ο χυμός δεν πρέπει να θεωρείται υγιεινός τρόπος για να ξεδιψάσετε.
«Οι γενικές οδηγίες είναι κατά της κατανάλωσης «ρουτίνας» - με άλλα λόγια, η στήριξη σε χυμό αντί για νερό για τη δίψα, ή η κατανάλωση χυμού ειδικά για οφέλη στην υγεία», δήλωσε ο Δρ David Katz, ειδικός στην προληπτική ιατρική και στην ιατρική του τρόπου ζωής, ο οποίος ίδρυσε τη μη κερδοσκοπική Πρωτοβουλία True Health, έναν παγκόσμιο συνασπισμό εμπειρογνωμόνων αφιερωμένο στην ιατρική του τρόπου ζωής που βασίζεται σε αποδείξεις. Δεν συμμετείχε στη μελέτη.
«Δεν είναι για την καθημερινή υγεία - είναι μια περιστασιακή γλυκιά απόλαυση. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, ο χυμός φρούτων είναι πολύ καλύτερη επιλογή από το αναψυκτικό, για πολλούς λόγους», δήλωσε ο Katz σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα.
Πώς ο χυμός επηρεάζει το σώμα
Για κάποιους, η ανησυχία για τους 100% φυσικούς χυμούς φρούτων μπορεί να δημιουργεί μπέρδεμα - τα φρούτα είναι υγιεινά, σωστά; Ποια είναι λοιπόν η διαφορά μεταξύ του φρούτου και του χυμού του;
Η κατανάλωση ενός ολόκληρου μήλου, για παράδειγμα, δεν ανεβάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, επειδή η φρουκτόζη, το σάκχαρο που βρίσκεται φυσικά στα φρούτα και σε ορισμένα λαχανικά, απελευθερώνεται αργά στο αίμα. Η κατανάλωση χυμού μήλου, ωστόσο, πλημμυρίζει το αίμα με φρουκτόζη.
«Το αίμα δεν μπορεί να είναι ζαχαρούχο. Είναι επικίνδυνο για τα όργανα, οπότε το σώμα διαθέτει πολλούς μηχανισμούς για να απαλλαγεί γρήγορα από τη ζάχαρη και να διατηρήσει το σάκχαρο στο αίμα μας σε φυσιολογικά επίπεδα», εξήγησε η Hannon. «Έτσι, το συκώτι, το οποίο μεταβολίζει τα σάκχαρα, μετατρέπει ένα μεγάλο μέρος αυτών των θερμίδων σε λίπος που μπορεί να αποθηκευτεί εύκολα και να κρατηθεί μακριά από το αίμα».
Αυτός δεν είναι ο μόνος αντίκτυπος, δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Vasanti Malik, ερευνητής στο τμήμα διατροφής της Σχολής Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ.
«Όταν καταναλώνετε θερμίδες σε στερεή μορφή, ο εγκέφαλός σας καταγράφει καλύτερα αυτές τις θερμίδες και προσαρμόζει ανάλογα την πρόσληψη τροφής», δήλωσε η Malik. «Αλλά αν πίνετε αυτές τις θερμίδες, μπορεί να μην αισθάνεστε χορτάτοι και να αρχίσετε να τρώτε ξανά».
Τα μεγέθη των μερίδων έχουν σημασία
Η μετανάλυση, που δημοσιεύθηκε την Τρίτη στο περιοδικό JAMA Pediatrics, ανέλυσε 42 μελέτες: 17 σε παιδιά και 25 σε ενήλικες.
«Το καλό με τη μετα-ανάλυση είναι ότι παίρνει μικρές μελέτες και βάζει όλα τα δεδομένα μαζί, ώστε να μπορούν να αναλυθούν σαν να ήταν μια μεγάλη μελέτη», δήλωσε η Hannon.
Στα παιδιά, κάθε πρόσθετη μερίδα 100% χυμού φρούτων ανά ημέρα συσχετίστηκε με 0,03 υψηλότερη μεταβολή του δείκτη μάζας σώματος ή ΔΜΣ, σύμφωνα με τη μελέτη.
Αρχικά, η μελέτη δεν διαπίστωσε αντίκτυπο στους ενήλικες λόγω των διαφορών στον τρόπο μέτρησης των θερμίδων, δήλωσε η Malik. Ωστόσο, όταν εξετάστηκε μόνο ένα υποσύνολο 25 μελετών που είχαν προσαρμοστεί για τις θερμίδες, τα αποτελέσματα έδειξαν μια μικρή αλλαγή 0,02 στον ΔΜΣ.
Για τον υπολογισμό του ΔΜΣ ενηλίκων, το βάρος διαιρείται με το τετράγωνο του ύψους ενός ατόμου. Το εύρος υγιούς βάρους ενός παιδιού βασίζεται σε ΔΜΣ μεταξύ του 5ου και του 85ου εκατοστημορίου στους πίνακες ανάπτυξης του CDC. Καθώς ο υπολογισμός είναι πιο περίπλοκος, οι γονείς και οι φροντιστές δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούν έναν υπολογιστή ΔΜΣ ενηλίκων για να προσδιορίσουν την κατάσταση βάρους του παιδιού τους, δήλωσε το CDC.
Ενώ οι αλλαγές στο ΔΜΣ που διαπιστώθηκαν από τη μελέτη μπορεί να είναι μικροσκοπικές ανά άτομο, «όταν εξετάζετε ένα μικρό ποσό για ολόκληρο τον πληθυσμό του κόσμου, αυτό έχει τεράστιο αντίκτυπο, ειδικά από τη στιγμή που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν πίνουν 100 gr χυμό την ημέρα, που είναι μια τυπική μερίδα», δήλωσε η Hannon.
«Πίνουν 450, 550, 650 gr χυμό την ημέρα, οι οποίες στη συνέχεια συνδέονται με σημαντική αύξηση του ΔΜΣ», είπε. «Η συμβουλή μου προς τους γονείς είναι να συζητάτε πάντα με τον γιατρό σας, αλλά μην θεωρείτε ότι ο χυμός είναι ένα υγιεινό ποτό για όταν διψάτε. Για σνακ και λιχουδιές προσφέρετε στο παιδί σας ολόκληρα φρούτα, αν το παιδί σας μπορεί να τα φάει», πρόσθεσε η Hannon. «Και αν χρησιμοποιείτε χυμό ως μερίδα φρούτων, θα πρέπει να είναι μισό φλιτζάνι, όχι περισσότερο την ημέρα».
«Τα ολόκληρα φρούτα και λαχανικά έρχονται σε πακέτα θρεπτικών συστατικών - υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπος, μέταλλα και βιταμίνες που περιέχονται με φυτικές ίνες. Έτσι είναι προορισμένο το σώμα μας να λαμβάνει τη διατροφή», δήλωσε η Hannon. «Όταν αφαιρούμε το πακέτο, αφαιρούμε τις φυτικές ίνες και τα δομικά μέρη της τροφής, και το σώμα μας το χωνεύει και το μεταβολίζει διαφορετικά από ό,τι εξελίχθηκε για να το κάνει».
iEidiseis.gr
