Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μετά τη φάση σεισμικής ύφεσης, την οποία διανύουμε, θα επακολουθήσει νέος κύκλος σεισμικής έξαρσης. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πότε ακριβώς θα συμβεί αυτό.
Γράφει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος
Πριν λίγες μέρες έλαβε χώρα μια πολύ σημαντική αντισεισμική άσκηση στην Κρήτη με την κωδική ονομασία «Μίνωας». Τοπικά ΜΜΕ μου μετέφεραν ότι μερίδα του τοπικού πληθυσμού συνδύασε την άσκηση με την επί μέρες συνεχιζόμενη σεισμική δράση, με μικρά μεγέθη που δεν υπερέβησαν το 4,2, στο θαλάσσιο χώρο στα βορειοανατολικά του Ηρακλείου. Η άσκηση είχε προαναγγελθεί από εξαμήνου και προφανώς δεν οργανώθηκε εξαιτίας της σεισμικής δράσης.
Τέτοιες ασκήσεις πάντα πρέπει να διεξάγονται στη χώρα γιατί απλούστατα οι σεισμοί αποτελούν μια μόνιμη απειλή. Δεν πρέπει να μας ξεγελά το γεγονός ότι εδώ και δυόμιση χρόνια δεν έχει γίνει ισχυρός σεισμός στη χώρα. Πράγματι, ο τελευταίος ισχυρός σεισμός έγινε στο θαλάσσιο χώρο ανατολικά της Κρήτης στις 12.10.2021 με μέγεθος 6,3. Είχε προηγηθεί μια διετία με αρκετούς ισχυρούς σεισμούς σε διάφορα σημεία της χώρας. Στις 27.11.2019 έγινε σεισμός μεγέθους 6 στα δυτικά της Κρήτης και στις 2.5.2020 μεγέθους 6,6 στα νότια της Κρήτης. Στις 30.10.2020 σημειώθηκε ο μεγαλύτερος σεισμός των τελευταίων ετών με μέγεθος 7,0 που προκάλεσε σημαντικές βλάβες στη Σάμο αλλά κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Σμύρνης στη Δυτική Τουρκία όπου υπήρξαν 125 ανθρώπινα θύματα. Στις 3 και 4 Μαρτίου του 2021 επλήγη η περιοχή του Τυρνάβου στη Θεσσαλία από δύο διαδοχικούς σεισμούς με μεγέθη 6,3 και 6,2. Προκλήθηκαν σημαντικές βλάβες σε πολλά χωριά της περιοχής. Ακολούθησε ο καταστροφικός σεισμός του Αρκαλοχωρίου στην Κρήτη στις 27.9.2021 με μέγεθος 6,0 και ο κύκλος ολοκληρώθηκε στις 12.10.2021.
Δύο από τους παραπάνω σεισμούς συνοδεύτηκαν και από κύματα τσουνάμι. Ο σεισμός νότια της Κρήτης, στις 2.5.2020, προκάλεσε μικρό τοπικό τσουνάμι που παρατηρήθηκε στην Ιεράπετρα αλλά δεν προκάλεσε αρνητικές επιπτώσεις. Το τσουνάμι που ακολούθησε το μεγάλο σεισμό της Σάμου στις 30.10.2020 ήταν πιο δυνατό, προκάλεσε έντονη πλημμύρα στο Βαθύ και στο Καρλόβασι της Σάμου όπου προκλήθηκαν βλάβες σε παράκτια καταστήματα και σε πλεούμενα. Συνεπώς, το σενάριο της πρόσφατης άσκησης «Μίνωας» στην Κρήτη καλώς περιλάμβανε όχι μόνο τη γένεση δύο διαδοχικών σεισμών, αλλά και την πρόκληση ισχυρού τσουνάμι εξαιτίας του δεύτερου και δυνατότερου σεισμού του σεναρίου.
Στην τρέχουσα περίοδο βρισκόμαστε σε φάση ύφεσης της σεισμικής δράσης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μετά τη φάση σεισμικής ύφεσης, την οποία διανύουμε, θα επακολουθήσει νέος κύκλος σεισμικής έξαρσης. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πότε ακριβώς θα συμβεί αυτό. Συνεπώς, πρέπει πάντα να προετοιμαζόμαστε και να έχουμε υπόψη ότι οι σεισμοί δε γίνονται μόνο στις γνωστές σεισμικής ζώνες. Μερικές φορές προκύπτουν σημαντικές εκπλήξεις. Τέτοια έκπληξη υπήρξε ο σεισμός του Αρκαλοχωρίου στις 27.9.2021. Εκείνος ο σεισμός είναι ο μοναδικός ισχυρός σεισμός που γνωρίζουμε ότι έγινε πάνω στο χερσαίο τμήμα της Κρήτης εδώ και τουλάχιστον 125 χρόνια στη διάρκεια των οποίων διαθέτουμε ενόργανες καταγραφές των σεισμών.
Η προσπάθεια μείωσης των μελλοντικών αρνητικών συνεπειών των σεισμών πρέπει να είναι συνεχής. Με την πιστή εφαρμογή των κανονισμών, με ασκήσεις, και με τη συνεχή επιμόρφωση των στελεχών των αρμόδιων υπηρεσιών. Με τον προσεισμικό έλεγχο των κτιρίων. Και χωρίς ποτέ να παραλείπουμε την ενημέρωση του γενικού πληθυσμού με έμφαση στο μαθητόκοσμο. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η ενημέρωση σώζει ζωές.
(Ο Δρ. Γεράσιμος Α. Παπαδόπουλος είναι Σεισμολόγος, Μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου και Επιστημονικός συνεργάτης της UNESCO)
dnews.gr
