Ίσως ο βασικότερος λόγος για τον οποίο η ΑΑΔΕ βεβαίωσε φέτος περισσότερα από 4,5 δισ. ευρώ με τα φετινά εκκαθαριστικά είναι η ενεργοποίηση του νέου συστήματος φορολόγησης των αυτοαπασχολουμένων.
To μέτρο που υιοθετήθηκε με στόχο να μοιραστούν δικαιότερα τα φορολογικά βάρη ανάμεσα στους μισθωτούς και στους ελεύθερους επαγγελματίες απέδωσε εισπρακτικά -όπως προκύπτει άλλωστε και από το ιστορικό ρεκόρ βεβαίωσης φόρου- όμως έχει προκαλέσει και έντονες διαμαρτυρίες στις τάξεις των αυτοαπασχολουμένων, καθώς σε πολλές περιπτώσεις χτυπά επί αδίκω.
Μικρά καταστήματα σε γειτονιές τόσο της πρωτεύουσας όσο και -κυρίως- της επαρχίας με περιορισμένα περιθώρια φοροδιαφυγής -διότι πολύ απλά είναι και περιορισμένα τα περιθώρια οικονομικής δραστηριότητας- έχουν παραλάβει χρεωστικά εκκαθαριστικά της τάξεως των 2.500-3.500 ευρώ με αποτέλεσμα να συζητείται πλέον ανοικτά το ενδεχόμενο αναστολής λειτουργίας.
Γεννάται το εύλογο ερώτημα: Γιατί να διατηρεί κάποιος ένα μαγαζί ή μια δραστηριότητα η οποία του αποφέρει 300-400 ευρώ τον μήνα; Υπάρχει απάντηση: πρόκειται για μικρο-δραστηριότητες τις οποίες διατηρούν χιλιάδες πολίτες με έναν και μοναδικό ουσιαστικό στόχο: Να συγκεντρώσουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Επαγγελματίες ηλικίας σε αρκετές περιπτώσεις άνω των 50 ετών, οι οποίοι γνωρίζουν ότι είναι δύσκολη η εξεύρεση μια θέση μισθωτής εργασίας -ειδικά εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων- που βλέπουν το ατομικό επάγγελμα ως τη μόνη λύση για τη συγκέντρωση των απαιτούμενων ενσήμων.
Πώς ζουν αυτοί οι επαγγελματίες; Συνήθως με την κάλυψη της οικογένειας, πχ των συζύγων. Αυτή η ελληνική πραγματικότητα δεν αναγνωρίζεται αυτή τη στιγμή από το σύστημα υπολογισμού του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος. Δηλαδή, ο νόμος δεν δέχεται ότι ο ένας σύζυγος μπορεί να στηρίζει οικονομικά τον άλλο, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαίωματος ή απλά για να υπάρχει μια απασχόληση.
Αυτό το θέμα μπαίνει τώρα στο τραπέζι καθώς οι παράμετροι υπολογισμοί του ελάχιστου εισοδήματος επανεξετάζονται ούτως ή άλλως με στόχο να εντοπιστούν εστίες υπερ-φορολόγησης και αδικιών.
Ένα από τα σενάρια που θα μελετηθεί είναι να λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα για την κάλυψη του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα τεκμήρια διαβίωσης. Γιατί δηλαδή ο ένας σύζυγος μπορεί να στηρίζει τον άλλο -φορολογικά- προκειμένου να συντηρεί ένα ΙΧ και δεν μπορεί να τον στηρίζει για να κρατά ανοικτό ένα κατάστημα;
Ο στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι η μελέτη του συστήματος να γίνει άμεσα και η νομοθέτηση των όποιων αλλαγών να γίνει μέσα στο φθινόπωρο. Αφενός για να γνωρίζουν οι επαγγελματίες τι τους περιμένει από το νέο έτος και να μην βιαστούν να λάβουν αποφάσεις (π.χ να κλείσουν το μαγαζί τους) και αφετέρου για να υλοποιηθεί ο πολυετής στόχος της ολοκλήρωσης της διαδικασίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων πριν μπει ο Αύγουστος.