Γράφει ο Κώστας Μαρκόπουλος Χειρουργός θώρακος και αγγείων
Η συλλογή υγρού στο ημιθωράκιο δηλαδή στον πνεύμονα είναι κάτι αρκετά συχνό στην ιατρική.
Συμβαίνει μετά από παρατεταμένα κρυολογήματα ή πνευμονίες.Το υγρό αυτό υποχωρεί με την θεραπεία της αρχικής αιτίας.
Όταν όμως το υγρό είναι μεγάλο σε ποσότητα (μεγάλη πλευριτική
συλλογή) τότε τόσο η διερεύνηση όσο και η θεραπεία ακολουθουν άλλους δρόμους.
ΑΜΦΟΤΕΡΟΠΛΕΥΡΟ ΥΓΡΟ. Όταν το υγρό είναι και στα δυο ημιθωράκια τις περισσότερες φορές η αιτία είναι ένα συστηματικό νόσημα που προκαλεί την παραγωγή υγρού. Τέτοια νοσήματα είναι η καρδιακή ανεπάρκεια, η νεφρική ανεπάρκεια, ρευματικά νοσήματα, ηπατικά νοσήματα κλπ. Υγρό και στα δυο πνευμόνια σημαίνει δύσπνοια, βήχας, και πόνος και πυρετός όταν υπάρχει φλεγμονή. Η αμφοτεροπλευρη παρουσία υγρού απαιτεί εξέταση του υγρού και ανάλογα με τα βιοχημικά και κυτταρολογικά ευρήματα κατατάσσουμε το υγρό σε κάποια κατηγορία νοσημάτων και αρχίζουμε την θεραπεία. Σπάνια υποκρύπτεται κακοήθεια παρά μόνο σε παραμελημένες περιπτώσεις μεγάλης διασποράς του καρκίνου. Συνήθως το αμφοτερόπλευρο υγρό είναι καλοήθεια, αλλά βέβαια αυτό πρέπει να απογειχθεί. Το υγρό πάντα σχεδόν εύκολα η δύσκολα υποχωρεί με την φαρμακευτική αγωγή που καταπολεμάει την αιτία. Αυτό δεν ισχύει στον καρκίνο όπου το υγρό θέλει και ξεχωριστή αντιμετώπιση
ΜΟΝΟΠΛΕΥΡΟ ΥΓΡΟ. Όταν το υγρό εντοπίζεται μόνο στο ένα ημιθωράκιο και είναι μέτριας ή μεγάλης ποσότητας χωρίς να έχει προηγηθεί κρυολόγημα, τότε η υποψία καρκίνου κάπου στο σώμα είναι ισχυρή. Τις περισσότερες φορές το υγρό ανακαλύπτεται από την δύσπνοια που προκαλεί η τον βήχα από την πίεση που ασκεί στον πνεύμονα. Όταν το υγρό είναι μονόπλευρο και σε μεγάλη ποσότητα τότε η πρώτη κίνηση είναι η εκκένωση του ημιθωρακιου με την τοποθέτηση ενός λεπτού σωλήνα ώστε να επιτευχτεί η πλήρης εκκένωση. Ο σωλήνας επικοινωνεί με ειδικό δοχείο (billaw) που είναι συνδεδεμένο με αρνητική αναρρόφηση ώστε να "στεγνώσει" η περιοχή. Η τοποθέτηση γίνεται με τοπική αναισθησία και διαρκεί λίγα λεπτά. Ακολουθει η εξέταση του υγρού αλλά και η ακτινογραφική χαρτογράφηση του πνεύμονα μετά την αφαίρεση του υγρού, με αξονική τομογραφία. Οι συχνότερες αιτίες υγρού, μόνο στον ένα πνεύμονα, είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, ο μεταστατικός καρκίνος από άλλο όργανο, η χρόνια φλεγμονή όταν το υγρό είναι πύον (εμπύημα), ο τραυματισμός οπότε περιέχει αίμα κλπ
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΠΛΕΥΡΙΤΙΚΟ ΥΓΡΟ
Υγρό καρδιακής η νεφρικής ανεπαρκείας η ρευματολογικής νόσου. Θεραπεία μακράς διάρκειας είτε με διουρητικά για την καρδιακή ανεπάρκεια, είτε κορτιζόνη για την ρευματική νόσο είτε θεραπεία νεφρικής ανεπάρκειας με η χωρίς χρήση τεχνητού νεφρού.
Συλλογή στα πλαίσια φλεγμονής. Επίμονη αντιβίωση και βρογχοδιαστολη ώστε να απορροφηθεί
το υγρό. Εκκενωτική παρακέντηση για εξάλειψη
της δύσπνοιας. Μακρά αγωγή ώστε να αποφευχθεί
η επιμόλυνση με μικρόβιο του υγρού και η μετατροπή του σε εμπύημα
3. Εμπύημα. Είναι πυώδης συλλογή με θορυβώδη εικόνα (πυρετό, ρίγος, κακουχία, πόνο και δύσπνοια). Επικίνδυνη κατάσταση η οποία μπορεί εύκολα να προκαλέσει σηψαιμία με αυξημένη θνησιμότητα. Το εμπύημα συνήθως έχει ήδη προκαλέσει σκλήρυνση του πνεύμονα και τον έχει καταστήσει ακίνητο και συρρικνωμένο Απαιτεί χειρουργική από κατάσταση με αποφλοίωση του πνεύμονα. Το εμπύημα δεν θέλει οπωσδήποτε νοσηλεία και γρήγορες αποφάσεις.
4. Αιμοθώρακας. Είναι πλευριτική συλλογή με αίμα από κατάγματα πλευρών. Αντιμετώπιση πόνου και σχετική ακινησία. Σε μεγάλη ποσότητα θέλει παροχέτευση με billaw διότι το αίμα δύσκολα απορροφάται.
5. Καρκινική πλευριτική συλλογή. Αν πρόκειται για ήδη γνωστό καρκίνο τότε η θεραπεία είναι παροχέτευση, στέγνωμα και "πλευροδεσία". Είναι η τεχνητή πρόκληση σε συμφύσεις μεταξύ πνεύμονα και θωρακικού τοιχώματος ώστε να μην ξαναπαραχθεί υγρό. Η πλευροδεσια γίνεται με έγχυση ειδικού φαρμάκου, όταν η ημερήσια παραγωγή υγρού είναι κάτω των 100ml ανα ημέρα.
Η έγχυση γίνεται μέσα από τον σωλήνα της παροχέτευσης. Είναι
ανώδυνη μέθοδος και εύκολη που επιτυγχάνει κατά 70%. Σε περίπτωση αποτυχίας τότε γίνεται
θωρακοσκοπηση που είναι η είσοδος κάμερας στον πνεύμονα και η πρόκληση συμφύσεων
με laser. Αν δεν είναι γνωστός καρκίνος
τότε απαιτείται διερεύνηση για την εντόπιση του αλλά και πλευροδεσία.
Γενικά η πλευριτική συλλογή είναι ένα σύμπτωμα σε πολλά νοσήματα αλλά ιδιαίτερα ενοχλητικό και βασανιστικό διότι προκαλεί δύσπνοια.
Κάθε πλευριτική συλλογή απαιτεί και διερεύνηση και θεραπεία από
ομάδα ιατρών με διαφορετικές ειδικότητες.
Κων. Μαρκόπουλος
Χειρουργός θώρακος και αγγείων
Βενιζέλου 40 Χαλκίδα
2221079840\6937474174
