Τρεις ανατροπές αποκαλύπτονται στην τελευταία έκθεση του ΚΕΑΟ για το τρίτο τρίμηνο του 2024, με τα χρέη που οφείλουν στον ΕΦΚΑ ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις.
Γράφει ο Κώστας Κατίκος
Ανατροπή πρώτη: Τα χρέη αυξάνονται περισσότερο λόγω των προσαυξήσεων. Σε σύνολο χρεών 48,8 δισ. ευρώ που έχουν μεταφερθεί από τα επιμέρους Ταμεία του ΕΦΚΑ (ΙΚΑ, ΟΠΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ κ.λπ.) στο ΚΕΑΟ, τα 29,6 δισ. ευρώ είναι κύριες οφειλές και τα 19,2 δισ. ευρώ οι προσαυξήσεις. Οι οφειλές από τις απλήρωτες εισφορές προσαυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, καθώς επιβαρύνονται με ετήσιο επιτόκιο 8,5% και χωρίς κανένα πλαφόν, όπως ίσχυε μέχρι το 2012, όπου μια παλιά οφειλή σταματούσε όταν η προσαύξηση έφτανε στο 100%. Με τη σύσταση του ΚΕΑΟ από το 2013 και μετά, δεν υπάρχει οροφή. Το 100% καταργήθηκε και στη θέση του ήρθε η προσαύξηση 8,5%, που επιβαρύνει ετησίως και... αενάως κάθε ασφαλιστική οφειλή από τη στιγμή που θα καταστεί ληξιπρόθεσμη. Ακόμα και αν το χρέος φτάσει στο 300%, δεν θα σταματήσουν οι τόκοι προσαύξησης.
Ανατροπή δεύτερη: Για πρώτη φορά οι υπηρεσίες του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) πιστοποίησαν ως ανεπίδεκτα είσπραξης χρέη ύψους 9,8 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι παύουν να τα κυνηγούν οι ελεγκτές, αφού, κατά το κοινώς λεγόμενο, ό,τι ήταν να γίνει για την ανάκτησή τους έγινε και δεν έφερε αποτέλεσμα.
Ανατροπή τρίτη: Στερεύουν οι ρυθμίσεις, με όλο και λιγότερους οφειλέτες να συνεχίζουν να πληρώνουν τις δόσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, σε σύνολο 2.100.000 αιτήσεων που έχουν υποβληθεί στις σημαντικότερες ρυθμίσεις χρεών που εφαρμόστηκαν από το 2015 και μετά, ενεργές με πληρωμή δόσεων από τους οφειλέτες είναι 321.396. Ολοκληρωμένες με εξόφληση χρεών είναι περίπου 710.000 ρυθμίσεις, ενώ οι απολεσθείσες ρυθμίσεις από οφειλέτες που τις εγκατέλειψαν, αδυνατώντας να συνεχίσουν να πληρώνουν τις δόσεις, αγγίζουν τις 1.100.000. Σχεδόν ένας στους δύο οφειλέτες, δηλαδή, σε σχέση με τις αρχικές αιτήσεις έχει βγει εκτός ρυθμίσεων.
Στα ανεπίδεκτα είσπραξης χρέη, που αποτελεί το νέο δεδομένο που καταγράφεται για πρώτη φορά σε έκθεση του ΚΕΑΟ, αναφέρεται ότι η αδυναμία είσπραξης των 9,8 δισ. ευρώ προέρχεται από το γεγονός ότι έχουν εξαντληθεί τα αναγκαστικά μέτρα που ελήφθησαν για την ανάκτηση των οφειλών και δεν μπορούν να κινηθούν άλλες ενέργειες. Τα χρέη αυτά υπάρχουν ως εγγραφή, αλλά δεν πρόκειται ποτέ να εισπραχθούν. Το δίλημμα πλέον είναι αν θα διαγραφούν, καθώς, για να συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να ψηφιστεί νομοθετική ρύθμιση που θα επιτρέπει στο ΚΕΑΟ τις διαγραφές χρεών που έπειτα από όλα τα αναγκαστικά μέτρα θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης.
Όπως αναφέρεται στο επίμαχο απόσπασμα της έκθεσης, "στην κατηγορία των οφειλών χαμηλής εισπραξιμότητας εντάσσονται οφειλές για την είσπραξη των οποίων έχουν ληφθεί επανειλημμένα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης χωρίς αποτέλεσμα, οφειλές προσώπων που έχουν αποβιώσει και οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την κληρονομιά, οφειλές επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει ή βρίσκονται σε αδράνεια κ.ά. Χαρακτηριστικό είναι ότι, όπως προκύπτει από αναλύσεις του ΚΕΑΟ, από χρέη 48,8 δισ. ευρώ που είναι σήμερα στο χαρτοφυλάκιό του, περίπου τα 9,8 δισ. ευρώ είναι οφειλές πολύ χαμηλής εισπραξιμότητας. Οι οφειλές των 9,8 δισ. ευρώ αφορούν εργοδότες πτωχευμένους, εργοδότες σε καθεστώς εκκαθάρισης, εργοδότες με οφειλές πριν από την εφαρμογή του συστήματος ασφάλισης μέσω ΑΠΔ, που δεν έχουν ποτέ υποβάλει ΑΠΔ και που δεν έχουν ποτέ καταβάλει ποσά στο ΚΕΑΟ, καθώς και οφειλές ασφαλισμένων που έχουν αποβιώσει".
Ποιοι και πόσα χρωστούν
Στα βασικότερα σημεία της έκθεσης για τα χρέη του τρίτου τριμήνου επισημαίνονται τα εξής:
- Νέα χρέη: Στο τέλος του Σεπτεμβρίου 2024 οι οφειλές που έχουν ενταχθεί στο ΚΕΑΟ διαμορφώθηκαν στα 48.842.561.296 ευρώ (από 48.576.693.016 ευρώ που ήταν τον Ιούνιο), εκ των οποίων τα 32.209.178.965 ευρώ είναι από κύρια οφειλή και τα 16,6 δισ. ευρώ είναι οι προσαυξήσεις. Η αύξηση των χρεών προήλθε κατά 368.409.126 ευρώ από τα πρόσθετα τέλη, ενώ οι κύριες οφειλές μειώθηκαν κατά 102.540.846 ευρώ.
- Προφίλ οφειλετών: Υπάρχει συγκέντρωση πλήθους οφειλετών στις χαμηλότερες κλίμακες, με 1.620.479 οφειλέτες (74,10% του συνόλου) να χρωστούν έως 15.000 ευρώ ο καθένας. Το 88,31% των οφειλετών (1.931.117 οφειλέτες) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας. Μεγάλο μέρος του υπολοίπου οφειλών αφορά 96.183 οφειλέτες που χρωστούν από 50.000 έως 100.000 ευρώ. Τα περισσότερα χρέη τα έχουν 2.744 μεγαλοοφειλέτες, που χρωστούν πάνω από 1 εκατ. ευρώ ο καθένας.
- Ατομικές ειδοποιήσεις: Εντός του τρίτου τριμήνου του 2024 εστάλησαν 35.762 ατομικές ειδοποιήσεις σε οφειλέτες για να ρυθμίσουν τα χρέη τους εντός 20 ημερών, ώστε να μην κινηθούν εις βάρος τους αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.
- Ενεργές ρυθμίσεις: Στο τέλος Σεπτεμβρίου 2024 οι συνολικές ενεργές ρυθμίσεις ήταν 321.396 και το ρυθμισμένο ποσό 4.652.083.740 ευρώ, ενώ οι ολοκληρωμένες ρυθμίσεις ήταν συνολικά 712.118 για οφειλές ύψους 3.465.912.588 ευρώ. Τoν Ιούνιο του 2024 υπήρχαν 347.959 ενεργές ρυθμίσεις και η μείωσή τους κατά το γ’ τρίμηνο οφείλεται στην αύξηση των απολεσθεισών ρυθμίσεων και όχι σε αυτές που ολοκληρώθηκαν.
- Έσοδα τριμήνου: Οι συνολικές εισπράξεις κατά το τρίτο τρίμηνο του 2024 ανέρχονται σε 515.284.022 ευρώ. Τα 282.463.646 ευρώ (ποσοστό 55%) προήλθαν από πληρωμές οφειλών που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης και 232.820.376 ευρώ (45%) από καταβολές εκτός ρύθμισης. Οι εισπράξεις του γ’ τριμήνου του 2024 είναι από τις υψηλότερες που έχει πετύχει το ΚΕΑΟ στα χρόνια της λειτουργίας του.
capital.gr
