Παρά την οικονομική ύφεση της τελευταίας δεκαετίας που έπληξε σοβαρά την αγορά κατοικίας στην Ελλάδα, οι τιμές των ακινήτων ανέκαμψαν γρήγορα από το 2018 και μετά, ανακτώντας σχεδόν το σύνολο των απωλειών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σήμερα, η απόκτηση ενός σπιτιού για έναν στους δύο Έλληνες να είναι ανέφικτη. Ταυτόχρονα, δυσβάστακτη είναι και η ενοικίαση, καθώς πλέον το κόστος του ενοικίου έχει φτάσει σχεδόν τη μέση μηνιαία δόση ενός στεγαστικού δανείου.
Σύμφωνα με τη νέα οικονομική μελέτη της Alpha Bank, οι περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες δηλώνουν ότι απλώς καταφέρνουν να καλύψουν τα βασικά έξοδα διαβίωσης, χωρίς να μπορούν να αποταμιεύσουν, ενώ το 11% υποστηρίζει ότι δεν καταφέρνει ούτε να πληρώσει τα βασικά καθημερινά έξοδα.
Με βάση τα συμπεράσματα και της μελέτης της Focus Bari περίπου 1 στους 3 ιδιοκτήτες ακινήτων, εξυπηρετεί αυτή τη στιγμή στεγαστικό δάνειο με μέση μηνιαία δόση 488 ευρώ. Μεταξύ των ιδιοκτητών που πληρώνουν δόση στεγαστικού δανείου, ενδιαφέρον παρουσιάζει το στοιχείο ότι όσοι έχουν εισόδημα έως 10.000 ευρώ πληρώνουν σχεδόν την ίδια δόση με εκείνους που έχουν εισόδημα από 20.000 έως 30.000 ευρώ (461 έναντι 463 ευρώ).
Σύμφωνα βέβαια με την έρευνα της Alpha Bank, το 42% των νοικοκυριών που έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο δηλώνει ότι η μηνιαία δόση του δανείου ξεπερνά το 30% του διαθέσιμου μηνιαίου εισοδήματός τους. Το ποσοστό αυτό εκτοξεύεται σχεδόν στο 60% μεταξύ των νοικοκυριών με εισόδημα κάτω των 1.450 ευρώ, γεγονός που αναδεικνύει τη δυσανάλογη επιβάρυνση των οικονομικά ασθενέστερων ομάδων.
Αντίθετα, στα νοικοκυριά με υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα (άνω των 1.450 ευρώ μηνιαίως) η εικόνα είναι αισθητά πιο ευνοϊκή, καθώς το 64% αυτών δηλώνει ότι η μηνιαία δόση του δανείου τους αντιστοιχεί σε λιγότερο από το ένα τρίτο του εισοδήματός τους. Ωστόσο, το βάρος της στέγασης δεν εξαντλείται μόνο στη δόση του δανείου. Τα υπόλοιπα κόστη που σχετίζονται με τη στέγαση (όπως λογαριασμοί κοινής ωφέλειας, συντήρηση κ.λπ.) συνιστούν επίσης σημαντική επιβάρυνση. Συγκεκριμένα, ένας στους τρεις δανειολήπτες ανέφερε ότι οι συνολικές δαπάνες στέγασης ξεπερνούν το 30% του μηνιαίου εισοδήματός του.
Το 23% μάλιστα ανέφερε ότι αυξήθηκε η δόση του δανείου του, ενώ το 21% έκανε λόγο για σημαντική αύξηση. Στον αντίποδα, το 44% απάντησε ότι οι δόσεις παρέμειναν περίπου σταθερές και μόλις το 4% είδε κάποια μείωση. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το εύρος των αυξήσεων που καταγράφηκαν. Μεταξύ εκείνων που είδαν τη μηνιαία δόση να ανεβαίνει, το 42% ανέφερε αύξηση έως 10%, το 22% μεταξύ 10% και 20%, ενώ το 31% έκανε λόγο για άνοδο άνω του 20% -ποσοστά που αποτυπώνουν τη σαφή επιβάρυνση πολλών νοικοκυριών σε ένα ήδη πιεσμένο οικονομικό περιβάλλον.
Ενοίκια
Η εικόνα είναι εξίσου ανησυχητική και για τους ενοικιαστές. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η μελέτης της Focus Bari όσοι νοικιάζουν σπίτι καταβάλλουν μέσο μηνιαίο μίσθωμα 440 ευρώ. Το 75% των ενοικιαστών πληρώνει έως 600 ευρώ το μήνα και συγκεκριμένα το 39% δαπανά από 400 έως 600 ευρώ και το 36% από 200 έως 400 ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, το 84% των συμμετεχόντων στην έρευνα δηλώνει ότι συμφωνεί (πολύ ή αρκετά) με το ότι οι τιμές των ενοικίων είναι πολύ υψηλές, σε σχέση με τα εισοδήματα. Ωστόσο, μεταξύ των ιδιοκτητών, μόνο το 47% όσων έχουν έσοδα από ακίνητα, συμφωνούν πολύ με την άποψη αυτή, έναντι 66% όσων ιδιοκτητών δεν έχουν κάποιο έσοδο από την ακίνητη περιουσία τους.
Παράλληλα, το 52% δηλώνει ότι δαπανά περισσότερο από το 30% του μηνιαίου εισοδήματός τους για την κάλυψη του ενοικίου, ενώ το 28% επισημαίνει ότι οι λοιπές δαπάνες που σχετίζονται με τη στέγαση υπερβαίνουν επίσης το κρίσιμο όριο του 30%.
Περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες δήλωσαν ακόμη ότι είδαν το ενοίκιό τους να αυξάνεται μέσα στα τελευταία δύο χρόνια, με το φαινόμενο να εμφανίζεται εντονότερο στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας. Στην Αθήνα το ποσοστό των ενοικιαστών που υπέστησαν αύξηση αγγίζει το 55%, ενώ στη Θεσσαλονίκη φτάνει στο 58%. Λίγο χαμηλότερα κινούνται τα ποσοστά σε άλλες μεγάλες πόλεις, χωρίς ωστόσο να υπολείπονται σημαντικά.
Σε επίπεδο ποσοστών αύξησης, το 45% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι το ενοίκιό του αυξήθηκε έως και 10%, ενώ το 30% δήλωσε αύξηση μεταξύ 10% και 20%. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι περίπου ένας στους τέσσερις (25%) βρέθηκε αντιμέτωπος με αυξήσεις άνω του 20%.
Σύμφωνα με την κοινή γνώμη, η πολιτεία θα βοηθούσε στο στεγαστικό θέμα αν παρείχε φορολογικά κίνητρα ώστε αναξιοποίητα ακίνητα να διατεθούν προς μίσθωση (72%), ενώ ελαφρώς μικρότερη μερίδα πιστεύει ότι η επιδότηση ενοικίου θα βοηθούσε στην ανάπτυξη της οικονομίας (64%). Αντίστοιχα 6 στους 10 πιστεύουν ότι οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στη βραχυχρόνια μίσθωση δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, ενώ επιφυλακτική είναι η στάση ως προς την καθολική απαγόρευση της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Powergame.gr
