Το χαμόγελο είναι ένα από τα πιο ισχυρά μη λεκτικά σήματα. Μπορεί να εκφράζει χαρά, συμπόνια και φιλία, αλλά δεν είναι πάντα ειλικρινές. Τώρα, οι επιστήμονες έχουν επιβεβαιώσει ότι η διαφορά μεταξύ ενός ειλικρινούς χαμόγελου και ενός ψεύτικου μπορεί να ανιχνευθεί επιστημονικά. Το κλειδί; Τα μάτια σας.
Το χαμόγελο του Duchenne: ένα αληθινό σημάδι χαράς
Ο Γάλλος νευρολόγος Guillaume Duchenne de Boulogne περιέγραψε τη διαφορά μεταξύ ενός αυθεντικού και ενός ψεύτικου χαμόγελου ήδη από τον 19ο αιώνα. Ένα αληθινό «χαμόγελο Duchenne» δεν περιλαμβάνει μόνο τους μυς γύρω από το στόμα (zygomaticus major), αλλά και τους μυς γύρω από τα μάτια (orbicularis oculi). Το αποτέλεσμα είναι ρυτίδες στις γωνίες των ματιών – ένα τυπικό σημάδι ενός γνήσιου χαμόγελου.
Αντίθετα, το ψεύτικο χαμόγελο εστιάζει μόνο στο στόμα, ενώ τα μάτια παραμένουν παθητικά. Αυτό είναι το πρώτο στοιχείο που μας βοηθά να καταλάβουμε αν κάποιος μας λέει πραγματικά κάτι ωραίο ή απλώς υποκρίνεται.
Ο εγκέφαλος και τα συναισθήματα
Νευρολογικά, είναι απλό. Ένα πραγματικό χαμόγελο ελέγχεται από το μεταιχμιακό σύστημα, συγκεκριμένα από την αμυγδαλή, το κέντρο των συναισθημάτων. Αυτός ο τύπος χαμόγελου εμφανίζεται αυθόρμητα και είναι δύσκολο να προσποιηθεί. Ένα ψεύτικο χαμόγελο, από την άλλη πλευρά, είναι συνειδητό και ελέγχεται από τον κινητικό φλοιό του εγκεφάλου.
Γιατί είναι σημαντικό αυτό;
Η ικανότητα να εντοπίζουμε ένα ψεύτικο χαμόγελο έχει ένα εξελικτικό πλεονέκτημα. Στις κοινωνικές συναναστροφές, μας βοηθά να αναγνωρίζουμε ποιος είναι ειλικρινής. Μελέτες δείχνουν ακόμη ότι ακόμη και βρέφη ηλικίας 10 μηνών μπορούν να διακρίνουν τις ειλικρινείς από τις ανειλικρινείς εκφράσεις.
Τρία σημάδια ενός ψεύτικου χαμόγελου
- Άψυχα μάτια – Αν οι μύες γύρω από τα μάτια δεν κινούνται και δεν εμφανίζονται «παπαγαλάκια» όταν χαμογελάτε, είναι πολύ πιθανό το χαμόγελο να μην είναι ειλικρινές.
- Διάρκεια και δυναμική – Ένα γνήσιο χαμόγελο αναπτύσσεται αργά και σβήνει ομαλά. Ένα ψεύτικο χαμόγελο είναι συχνά ξαφνικό, «ενεργοποιείται» και σβήνει γρήγορα.
- Ασυμμετρία – Ένα ψεύτικο χαμόγελο τείνει να είναι λιγότερο συμμετρικό από ένα αυθόρμητο. Η έκφραση μπορεί να είναι πιο έντονη στη μία πλευρά του προσώπου από την άλλη.
Τεχνολογία που βλέπει την αλήθεια
Η σύγχρονη τεχνολογία μπορεί πλέον να ανιχνεύσει περισσότερα από το ανθρώπινο μάτι. Επιστήμονες του MIT έχουν αναπτύξει έναν αλγόριθμο που χρησιμοποιεί την αναγνώριση των μυών του προσώπου για να διακρίνει τα ψεύτικα χαμόγελα με ακρίβεια έως και 92%. Για σύγκριση: οι άνθρωποι έχουν ακρίβεια περίπου 50%. Αυτή η τεχνολογία δοκιμάζεται επίσης ως βοήθημα στην εκπαίδευση ατόμων με αυτισμό στην αντίληψη των συναισθημάτων.
Συμπέρασμα
Σε μια εποχή ψηφιακής επικοινωνίας, όπου οι φυσικές αλληλεπιδράσεις αντικαθίστανται από emoji και φίλτρα, η ικανότητα να διαβάζουμε τα ανθρώπινα συναισθήματα γίνεται σπάνια. Αλλά αυτή τη στιγμή, διαθέτουμε επιστημονικά αποδεδειγμένα εργαλεία για να διακρίνουμε τι κρύβεται πραγματικά πίσω από ένα χαμόγελο. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να κοιτάξετε και να προσέξετε τα μάτια. Γιατί, όπως αποδεικνύεται, τα μάτια δεν ψεύδονται. Και το χαμόγελο; Μπορεί.
Newsbomb.gr