«Φωτιές» καθώς μπαίνουμε στο peak της σεζόν άναψαν τα στοιχεία που δημοσίευσε την προηγούμενη εβδομάδα το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με τα οποία οι υπερωρίες που δηλώθηκαν τον περασμένο Απρίλιο στον κλάδο του τουρισμού εκτοξεύτηκαν κατά 1.105% έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2024. Είχε μεσολαβήσει η εφαρμογή τον Μάρτιο της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
Το στοιχείο που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι το ποσοστό αυτό είναι πολλαπλάσιο, όχι μόνο του μέσου όρου των κλάδων που εφαρμόστηκε το μέτρο (78%) αλλά και ενός παρεμφερούς τομέα, αυτού της εστίασης στον οποίο η αύξηση ήταν 105%.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, τα στοιχεία από το σύστημα Εργάνη έδειξαν ότι τον Απρίλιο του 2025 καταγράφηκαν 45.000 περίπου υπερωρίες, ενώ ένα χρόνο πριν ήταν λίγο περισσότερες από… 3.000.
Ενδεικτικό της τάσης το γεγονός ότι τον αμέσως προηγούμενο μήνα, τον Μάρτιο οι υπερωρίες που πέρασαν στο σύστημα ήταν 9.453 έναντι μόλις 1.281 τον αντίστοιχο μήνα του 2024.
Σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία αυτά προκαλούν προβληματισμό, γιατί αφορούν δύο μήνες χαμηλής ζήτησης για τον κλάδο του τουρισμού, με πηγές της αγοράς να εκτιμούν ότι θα έρθουμε αντιμέτωποι με ακόμη υψηλότερα μεγέθη κατά στην περίοδο αιχμής της σεζόν.
Παραμένει δε ως ερώτημα το κατά πόσο τα στοιχεία σηματοδοτούν την προσαρμογή του κλάδου στη «νομιμότητα» ή παρά την αύξηση αυτή, το πρόβλημα της μη δηλωμένης απασχόλησης συνεχίζεται.
Το ερώτημα
Το Euro2day.gr επικοινώνησε επανειλημμένα με φορείς του τουρισμού ζητώντας να τοποθετηθούν επί του θέματος, χωρίς ωστόσο να πάρει κάποια απάντηση. Ζήτησε δε σχόλιο και από εκπροσώπους των εργαζομένων.
Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ) έχουν ζητήσει με επιστολή τους προς το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης περισσότερα στοιχεία.
Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας
Το σίγουρο είναι ότι επιχειρηματίες του τουρισμού, παρότι εμφανίζονται υπέρμαχοι της ψηφιακής κάρτας εργασίας, αντιδρούν στον τρόπο εφαρμογής της καθώς, όπως λένε, δε λαμβάνει υπόψη «τις ιδιαίτερες ανάγκες για τη λειτουργία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων».
«Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο χρόνος προσέλευσης και αναχώρησης, ο οποίος ορίζεται σε 10 λεπτά, ενώ στη βιομηχανία ορίστηκε σε 30. Αυτή η ρύθμιση αγνοεί πλήρως τον πρόσθετο χρόνο που απαιτείται για την προετοιμασία των εργαζομένων (για αλλαγή στολής κ.λπ.), καθώς και τις σημαντικές αποστάσεις που υπάρχουν, ειδικά στα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, μεταξύ των αποδυτηρίων και των τμημάτων εργασίας», είχε επισημάνει, μεταξύ άλλων, η ΠΟΞ σε επιστολή της προς το υπουργείο Εργασίας τον προηγούμενο Φεβρουάριο.
Υπενθυμίζεται ότι η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας στους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης ξεκίνησε την 1η Μαρτίου του 2025.
Οι καταγγελίες
Από την άλλη πλευρά, οι εργαζόμενοι στον κλάδο του τουρισμού καταγγέλλουν ότι επιχειρηματίες χρησιμοποιούν τεχνάσματα προκειμένου να αποφύγουν την καταγραφή της «πραγματικής εικόνας».
«Οι καταγγελίες των εργαζομένων έχουν πάρει πλέον τη μορφή χιονοστιβάδας. Έχουμε συγκεντρώσει χιλιάδες καταγγελίες για καταστρατήγηση της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας. Σε κάποιες επιχειρήσεις, το γραφείο προσωπικού συγκεντρώνει τις κάρτες των εργαζόμενων και τις «χτυπά» κατά βούληση, ώστε να εμφανίζονται λιγότερες ή και μηδενικές επιπλέον ώρες εργασίας», επισημαίνει στο Euro2day.gr ο Γιώργος Χότζογλου, πρόεδρος της ΠΟΕΕΤ. «Παραβιάζεται το 11ωρο της ανάπαυσης, πολλοί είναι οι εργαζόμενοι που καλούνται να δουλέψουν 7 ημέρες την εβδομάδα χωρίς ρεπό», προσθέτει.
Μάλιστα, με δεδομένο ότι και φέτος ο κλάδος του τουρισμού είναι αντιμέτωπος με χιλιάδες κενές θέσεις απασχόλησης, οι οποίες στην αρχή της φετινής σεζόν είχαν υπολογιστεί στις 50 χιλιάδες, όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι «συχνά καλούνται σε εργασία υπάλληλοι που έχουν ρεπό. Δίνεται όμως η οδηγία σ’ αυτές τις ειδικές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι να μη χτυπήσουν κάρτα».
«Εάν εφαρμοστεί η σύμβασή μας, με πενθήμερο εργασίας και 40ωρο, και τηρηθούν οι προσαυξήσεις των υπερωριών, των νυχτερινών και τα επιδόματα, ο μέσος μισθός στον κλάδο διαμορφώνεται σε 1.500 ευρώ. Τώρα με 7ήμερο εργασίας και 12-13 ώρες την ημέρα ο εργαζόμενος αμείβεται με 1.200-1.300 ευρώ», υποστηρίζει ο Γ. Χότζογλου.
Από την πλευρά τους, πάντως, ορισμένοι ξενοδόχοι χαρακτηρίζουν «σαθρό» το σύστημα της ψηφιακής κάρτας εργασίας και λένε πως «οι εργαζόμενοι “απαιτούν” περισσότερες ημέρες εργασίας και “εκβιάζουν” τους εργοδότες τους».
«Σε κάποιες περιπτώσεις υπολειτουργούμε γιατί η έλλειψη προσωπικού είναι πραγματικότητα και φέτος και η εφαρμογή της κάρτας εργασίας πολλές φορές οξύνει το πρόβλημα. Γίνεται χαμός με την αδήλωτη εργασία και όπως είναι επί του παρόντος η νομοθεσία, οδηγούμαστε στην… παρανομία», επισημαίνουν στο Euro2day.gr.
