Το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης φέρει τον τίτλο της «εκκαθάρισης» και της «δικαιοσύνης» για όλους τους ασφαλισμένους. Όμως, πίσω από τα επικοινωνιακά περιτυλίγματα, ένα ακόμη κομμάτι του δημόσιου κοινωνικού κράτους υποχωρεί. Οι συνταξιούχοι θα βλέπουν αυξήσεις με το σταγονόμετρο, οι παροχές παλαιών ταμείων «ομογενοποιούνται» προς τα κάτω, και για να έχεις σύνταξη, πρέπει πλέον να πληρώνεις όλο και περισσότερα. Δεν είναι εξορθολογισμός· είναι αποδόμηση.
Αυξήσεις στις συντάξεις: Όχι με βάση τον πληθωρισμό, αλλά με βάση τον βασικό μισθό
Ο νέος μηχανισμός αύξησης των συντάξεων παύει να στηρίζεται στον πληθωρισμό και μεταφέρεται στον ρυθμό αύξησης των μισθών, με την κυβέρνηση να διακηρύσσει «δίκαιη αντιστοίχιση εργαζομένων και συνταξιούχων». Όμως, όταν η οικονομία είναι στάσιμη και οι αυξήσεις στους μισθούς αναιμικές ή ετεροχρονισμένες, αυτό σημαίνει ένα πράγμα: οι συντάξεις θα αυξάνονται λιγότερο απ’ όσο αυξάνεται το κόστος ζωής. Ο πραγματικός πληθωρισμός σαρώνει ήδη τα νοικοκυριά, αλλά οι συνταξιούχοι καλούνται να περιμένουν... τις αποφάσεις των εργοδοτών για αυξήσεις.
Ενοποίηση παροχών: Από κάτω προς τα πάνω
Όλες οι παροχές των πρώην ασφαλιστικών ταμείων εντάσσονται πλέον σε ενιαίο κανονισμό, που στην πράξη σημαίνει περικοπές για εκείνους που είχαν περισσότερα δικαιώματα. Επιδόματα ασθενείας, θανάτου, αναπηρίας και εφάπαξ «ισοπεδώνονται», όχι προς τα πάνω, αλλά στο μοντέλο του πρώην ΙΚΑ. Όσοι είχαν ευνοϊκότερες ρυθμίσεις, χάνουν. Όσοι είχαν χαμηλότερες, δεν κερδίζουν τίποτα. Έτσι υλοποιείται η κυβερνητική υπόσχεση περί «ισότητας»: με εξίσωση προς τα κάτω.
Αναγνώριση πλασματικών για επικουρική: «Πληρώνεις για να μην πάρεις»
Το υπουργείο Εργασίας παρουσιάζει ως τομή τη δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικών ετών για την κατοχύρωση επικουρικής σύνταξης, κυρίως για τους ελεύθερους επαγγελματίες που δεν έχουν συμπληρώσει 15ετία. Μόνο που το κόστος είναι απαγορευτικό: 6% του εισοδήματος σε βάθος χρόνου, με τελική καταβολή έως και 1.700 ευρώ για 5 έτη. Δηλαδή, το κράτος δεν διορθώνει μια αδικία – απλώς σου δίνει τη δυνατότητα να την πληρώσεις.
Ψηφιακό εργόσημο: Από το χωράφι στο e-banking
Το εργόσημο ψηφιοποιείται και πλέον θα πληρώνεται υποχρεωτικά μόνο μέσω τραπεζών και εφαρμογών. Στόχος, λένε, είναι η πάταξη της αδήλωτης εργασίας. Όμως σε κλάδους με εποχική, αγροτική ή οικιακή απασχόληση, αυτό συνεπάγεται γραφειοκρατία, τεχνικά εμπόδια και κοινωνικό αποκλεισμό. Ο 16χρονος που μαζεύει ροδάκινα και ο ηλικιωμένος που φροντίζει τον κήπο ενός γείτονα πρέπει πια να έχουν… e-banking.
ΤΕΑ: Ενίσχυση ιδιωτικής ασφάλισης
Το νομοσχέδιο δίνει σημαντικά φορολογικά κίνητρα σε όσους εντάσσονται σε επαγγελματικά ταμεία (ΤΕΑ), αυξάνοντας το ανώτατο όριο εισφορών και μειώνοντας τη φορολογική βάση. Σε μία χώρα με μόλις 29 τέτοια ταμεία, τα οποία καλύπτουν ελάχιστο ποσοστό του εργατικού δυναμικού, η προτεραιότητα φαίνεται να είναι η αποδυνάμωση του δημόσιου συστήματος προς όφελος της ιδιωτικής κεφαλαιοποίησης.
Συντάξεις χηρείας: Μείωση και στον ιδιωτικό τομέα
Το μέτρο που θεσπίστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ και διατήρησε η ΝΔ –η μείωση της σύνταξης χηρείας κατά 50% μετά την τριετία, εφόσον ο δικαιούχος εργάζεται ή λαμβάνει σύνταξη– επεκτείνεται τώρα και στον ιδιωτικό τομέα για όσους έχασαν τον σύζυγό τους μετά το 2016. Το αποτέλεσμα είναι χιλιάδες χήρες και χήροι να βλέπουν το ήδη πενιχρό εισόδημά τους να μειώνεται ακόμη περισσότερο, χωρίς κανένα μεταβατικό πλαίσιο.
Εξορθολογισμός εις βάρος των συνταξιούχων
Το νέο ασφαλιστικό δεν είναι απλώς τεχνοκρατική παρέμβαση. Είναι ιδεολογική δήλωση. Το κράτος δηλώνει ότι σταδιακά αποσύρεται από την εγγύηση αξιοπρεπούς σύνταξης και μεταφέρει το βάρος στον εργαζόμενο, τον ασφαλισμένο, τον μικρομεσαίο. Οι αυξήσεις γίνονται αόρατες, οι παροχές «εξορθολογίζονται» προς το χειρότερο, και τα δικαιώματα γίνονται προϊόντα προς εξαγορά. Το όραμα για ένα βιώσιμο ασφαλιστικό δεν περνάει μέσα από αυτή τη «σκούπα». Περνάει μέσα από την κοινωνική προστασία – και αυτή εδώ κόβεται με το ψαλίδι της λιτότητας και της ιδιωτικοποίησης.
Rosa.gr
