Το δημογραφικό αποτελεί το κορυφαίο πρόβλημα για την Ελλάδα. Μπορεί το θέμα να μην είναι δημοφιλές στον δημόσιο διάλογο, όμως ενέχει πολλούς κινδύνους για τη μελλοντική επιβίωση του έθνους, αλλά και την πορεία της οικονομίας, το παραγωγικό μοντέλο και το ασφαλιστικό σύστημα.
ΣΥΜΦΩΝΑ με το ρεπορτάζ που δημοσιεύει ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, τα τελευταία χρόνια από το ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων προκύπτει μια ετήσια μείωση του πληθυσμού της χώρας κατά 50.000 πολίτες. Οι ετήσιες γεννήσεις έχουν μειωθεί από 151.000 τη δεκαετία του ’50 σε 69.500 το 2024 και ο δείκτης γονιμότητας παραμένει σταθερά κάτω από το 1,4. Ομως, δεν είναι απλώς ένας δείκτης που φθίνει. Είναι η κορυφή ενός σοβαρού πολυπαραγοντικού προβλήματος με κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές προεκτάσεις.
ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ είναι κατηγορηματικοί. Οι γεννήσεις μειώνονται συνεχώς, η μέση ηλικία τεκνογονίας αυξάνεται και οι νέες γενιές δεν καταφέρνουν να κάνουν τα παιδιά που επιθυμούν. Η οικογένεια συρρικνώνεται. Ο καθηγητής Δημογραφίας, Βύρων Κοτζαμάνης, επισημαίνει: «Ενα μεγάλο κομμάτι της ηπειρωτικής Ελλάδας είναι σε οξύτατη δημογραφική κρίση, καθώς έχουν απομείνει μόνο οι ηλικιωμένοι. Οι γεννήσεις μειώνονται για δύο λόγους: Γιατί κάνουμε λιγότερα παιδιά και γιατί είμαστε λιγότεροι αυτοί που μπορούμε να κάνουμε παιδιά. Δεν φταίει η “επιλογή”, αλλά οι συνθήκες».
ΤΟ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα. Είναι παγκόσμιο και εξαιρετικά πολυπαραγοντικό. Η Ελβετία, για παράδειγμα, που είναι από τις πιο πλούσιες χώρες στην Ευρώπη, κάνει πολύ λίγα παιδιά, ενώ υπάρχουν χώρες με εξίσου υψηλό εισόδημα, Νορβηγία ή Ισλανδία για παράδειγμα, που κάνουν πολλά παιδιά. Και δεν αφορά απλώς το πόσα παιδιά κάνουμε, αλλά, κυρίως, το αν μας δίνεται η δυνατότητα να κάνουμε τα παιδιά που θέλουμε, όταν τα θέλουμε.
ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ ερώτημα είναι αν και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό το δυσεπίλυτο πρόβλημα. Προφανώς και η δεκαετία των Μνημονίων έχει επηρεάσει το δημογραφικό, ενώ το κόστος ανατροφής των παιδιών είναι δυσανάλογο σε σχέση με το επίπεδο των εισοδημάτων για τις ελληνικές οικογένειες.
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Μητσοτάκη είναι η πρώτη κυβέρνηση η οποία έχει λάβει μέτρα με το Εθνικό Σχέδιο για το Δημογραφικό, τη δημιουργία του υπουργείου Οικογένειας, μέτρα για το στεγαστικό πρόβλημα των νέων ζευγαριών, ειδικό επίδομα 2.000 ευρώ για κάθε γέννηση, νταντάδες της γειτονιάς, μειωμένο ΦΠΑ σε βρεφικά προϊόντα κ.λπ., αλλά δεν αρκούν. Απαιτούνται πολύ περισσότερα μέτρα στήριξης όσον αφορά τη μείωση της φορολογίας των οικογενειών με παιδιά, την αύξηση των εισοδημάτων, αλλά και την αναβάθμιση των υποδομών Υγείας και Παιδείας.
ΠΕΡΑ, ΟΜΩΣ, από το ζήτημα της κυβερνητικής πολιτικής ενισχύσεων των νέων ζευγαριών, υπάρχουν ακόμα δύο άξονες στην αντιμετώπιση του δημογραφικού. Η επιστροφή νέων Ελληνίδων και Ελλήνων που μετανάστευσαν στα χρόνια των Μνημονίων, δηλαδή το περίφημο brain gain, στο οποίο γίνονται ήδη προσπάθειες από την κυβέρνηση, αλλά απαιτούνται ακόμα ισχυρότερα κίνητρα για τον επαναπατρισμό. Παράλληλα, κάποια στιγμή πρέπει να ανοίξει και η συζήτηση για τη συντεταγμένη και νόμιμη είσοδο και διαμονή μεταναστών στην Ελλάδα. Κάποιοι προτείνουν πως θα μπορούσαν να ήταν χριστιανοί από χώρες της Αφρικής και της Ασίας, ώστε να είναι πιο εύκολη η ενσωμάτωσή τους στον ελληνικό τρόπο ζωής.
ΙΔΕΕΣ και προτάσεις υπάρχουν. Δεν υπάρχει, πλέον, ούτε χρόνος ούτε χρήμα. Πρέπει να χτυπήσει συναγερμός για το δημογραφικό και να ληφθούν άμεσα αποφάσεις.
EleftherosTypos.gr
