Από τροπικά παράσιτα μέχρι βακτηριακά παθογόνα, δείτε τι άλλο μπορεί να κολυμπάει στο νερό.
Είναι γεγονός πως το κολύμπι αποτελεί ένα από τα παλαιότερα χόμπι των ανθρώπων. Η πρώτη πισίνα χρονολογείται από το 3000 π.Χ., στην κοιλάδα του Ινδού. Πολύ αργότερα, τον 19ο αιώνα, οι πισίνες εμφανίστηκαν στη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Μαζί τους όμως ήρθε και η πρόκληση της καθαριότητας αυτής.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύει το BBC ακόμα και τώρα, οι δημόσιες -και ιδιωτικές- πισίνες μπορούν να γίνουν εστίες μόλυνσης αν δεν συντηρούνται καλά.
Η κολύμβηση θεωρείται ιδιαίτερα ευεργετική για τους περισσότερους ανθρώπους, αφού ωφελεί συνολικά όλο το σώμα και συμβάλλει στην καρδιαγγειακή τόνωση, ενώ παράλληλα επιβαρύνει ελάχιστα τα οστά και τις αρθρώσεις. Ωστόσο, σε σπάνιες περιπτώσεις οι πισίνες έχουν συνδεθεί με κρούσματα γαστρεντερικών και αναπνευστικών ασθενειών. Ακόμη και στις καλά συντηρημένες πισίνες, το χλώριο τείνει να κάνει περισσότερα για να μας προστατεύσει από ό,τι ίσως θέλουμε να γνωρίζουμε.
Ποια βακτήρια υπάρχουν στις πισίνες
Τα τελευταία 25 χρόνια, οι πισίνες ήταν το πιο συνηθισμένο σκηνικό για την εμφάνιση κρουσμάτων υδατογενών λοιμωδών εντερικών νοσημάτων. Και ο μεγαλύτερος ένοχος είναι το κρυπτοσπορίδιο. Αυτό το παράσιτο μπορεί να προκαλέσει ένα στομαχικό νόσημα που μπορεί να διαρκέσει έως και δύο εβδομάδες. Οι άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν διάρροια, εμετό και κοιλιακό πόνο - και περίπου το 40% θα παρουσιάσει υποτροπή των συμπτωμάτων μετά την υποχώρηση της αρχικής ασθένειας.
Ωστόσο, τις περισσότερες φορές, «οι εντερικές ασθένειες (αυτές που προκαλούν διάρροια και εμετό) καθαρίζουν από μόνες τους στους υγιείς ανθρώπους», λέει η Jackie Knee, επίκουρη καθηγήτρια στην Ομάδα Περιβαλλοντικής Υγείας της Σχολής Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου. Αυτό που είναι όμως, ιδιαιτέρως ανησυχητικό είναι ότι τα εν λόγω βακτήρια μπορεί να βλάψουν τα μικρά παιδιά, τους ηλικιωμένους και τους ανθρώπους με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
«Οι κολυμβητές μπορεί να κολλήσουν κρυπτοσπορίδιο από την κατάποση υπολειμμάτων κοπράνων από το σώμα τους», λέει η Knee. «Και μπορεί να εξακολουθούν να αποβάλλουν [το παράσιτο] και μετά, όταν δεν εμφανίζουν πλέον συμπτώματα», λέει ο Ian Young, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Επαγγελματικής και Δημόσιας Υγείας του Μητροπολιτικού Πανεπιστημίου του Τορόντο στον Καναδά.
Μπορεί να καταβάλλετε πολλές προσπάθειες για να αποφύγετε την κατάποση του νερού της πισίνας, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι κάποιο από αυτά εξακολουθεί να καταλήγει στον οργανισμό μας.
Μια μελέτη του 2017 που διεξήχθη σε δημόσιες πισίνες στο Οχάιο περιελάμβανε την εξέταση του αίματος 549 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων ενηλίκων και παιδιών, αφού κολύμπησαν στο νερό της πισίνας για μία ώρα. Κατά μέσο όρο, οι ενήλικες κατάπιναν περίπου 21 ml ανά ώρα, ενώ τα παιδιά κατάπιναν περίπου 49 ml ανά ώρα.
Κατά την κατάποση, οι πιθανότητες το νερό αυτό να αποτελέσει κίνδυνο μόλυνσης διαφέρουν ανάλογα με το πόσα άτομα κολυμπούν σε αυτή. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η προσβολή από κρυπτοσπορίδιο είναι πιο πιθανή όταν κολυμπάτε σε ώρες αιχμής. Οι ερευνητές εξέτασαν νερό από έξι πισίνες μία φορά την εβδομάδα για 10 εβδομάδες το καλοκαίρι του 2017 και εντόπισαν κρυπτοσπορίδιο στο 20% των δειγμάτων της πισίνας και τουλάχιστον μία φορά σε κάθε πισίνα. Τα δύο τρίτα αυτών των δειγμάτων νερού ήταν κατά τη διάρκεια των πιο πολυσύχναστων περιόδων της πισίνας, στις σχολικές διακοπές.
Υπάρχουν κι άλλοι κίνδυνοι
Αλλά το κρυπτοσπορίδιο δεν είναι το μόνο πράγμα που πρέπει να προσέχουμε, λέει ο Stuart Khan, καθηγητής και επικεφαλής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ στην Αυστραλία.
Οι λοιμώξεις από ευκαιριακά βακτήρια, όπως ο σταφυλόκοκκος, μπορούν να μολύνουν το δέρμα, λέει, και υπάρχει επίσης η πιθανότητα να προσβληθούν από μυκητιάσεις στα αποδυτήρια των πισινών, καθώς τα παθογόνα αυτά επιβιώνουν περισσότερο σε θερμά, υγρά περιβάλλοντα.
Μια άλλη κοινή βακτηριακή λοίμωξη που μπορεί να προσβληθεί από πισίνες είναι το αυτί του κολυμβητή, λέει ο Khan, το οποίο συνήθως προκαλείται από νερό που παραμένει στον εξωτερικό ακουστικό πόρο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, αυτό δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο.
Αν και ασυνήθιστο, η ομάδα παρασίτων «acanthamoeba» ζει επίσης στο νερό και μπορεί να προκαλέσει οφθαλμικές λοιμώξεις, οι οποίες είναι πολύ σοβαρές και μπορεί να προκαλέσουν τύφλωση, λέει ο Khan. Είναι δυνατόν να προσβληθείτε από λοιμώξεις μέσω της εισπνοής, επίσης. Για παράδειγμα, τα βακτήρια λεγεωνέλλας μπορεί να υπάρχουν σε πισίνες. Όταν εισπνέονται μέσω σταγονιδίων αέρα, μπορεί να προκαλέσουν τη λοίμωξη των πνευμόνων από τη νόσο των λεγεωναρίων.
Ωστόσο, τα κρούσματα των περισσότερων μολυσματικών ασθενειών που συνδέονται με πισίνες είναι σπάνια. «Δεν βλέπουμε πάρα πολλά κρούσματα ασθενειών που μεταδίδονται με το νερό σε δημόσιες πισίνες, πράγμα που σημαίνει ότι γίνεται αρκετά καλά τις περισσότερες φορές με την απολύμανση με χλώριο, αλλά περιστασιακά συμβαίνουν κάποια κρούσματα», λέει ο Young.
Πώς καθαρίζονται οι πισίνες
Πριν από το 1900, οι πισίνες δε διέθεταν χημικά απολυμαντικά. Ορισμένες φίλτραραν ή άλλαζαν συχνά το νερό, ενώ άλλες πισίνες ήταν χτισμένες σε κλίση για να βοηθούν την αποστράγγιση ή ήταν εξοπλισμένες με ένα είδος υδρορροής για να απομακρύνουν τις ορατές ακαθαρσίες.
«Παραδοσιακά, οι δημόσιοι χώροι κολύμβησης βρίσκονταν είτε στον ωκεανό, όπου το νερό ανανεωνόταν με φυσικό τρόπο, είτε σε γλυκό νερό, όπως ένα ποτάμι, όπου υπήρχε παλιρροιακή κίνηση», λέει ο Khan.
Πιστεύεται ότι η πρώτη χρήση χλωρίου στις ΗΠΑ έγινε το 1903 σε μια πισίνα του Πανεπιστημίου Brown στο Rhode Island, αφού το χημικό είχε αναπτυχθεί ως απολυμαντικό για πόσιμο νερό.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, είναι δυνατόν να πάθετε βακτηριακές λοιμώξεις από πισίνες, όπως από παθογόνα όπως το Campylobacter, η Shigella και η Salmonella. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτά τα βακτήρια προκαλούν γαστρεντερικά συμπτώματα, όπως διάρροια και κράμπες στο στομάχι, καθώς και πυρετό. Ωστόσο, μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές. Ευτυχώς, μεγάλο μέρος του κινδύνου μετριάζεται από το χλώριο, λέει ο Khan.
Προκειμένου να διατηρηθεί αυτό το επίπεδο προστασίας από τους ιούς και τα βακτήρια, μια πισίνα πρέπει να ελέγχεται καλά, λέει ο Khan. Αυτό περιλαμβάνει τη διασφάλιση ότι το νερό έχει το σωστό pH και την κατάλληλη αλκαλικότητα για να είναι αποτελεσματικό το χλώριο, προσθέτει.
Οι κανονισμοί για τη συντήρηση των δημόσιων πισινών διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν υπάρχουν ειδικοί νόμοι για την υγεία και την ασφάλεια, αλλά οι φορείς εκμετάλλευσης πρέπει να συμμορφώνονται με τον νόμο για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία. Στις ΗΠΑ, οι πισίνες μπορούν να ρυθμίζονται τόσο σε ομοσπονδιακό όσο και σε πολιτειακό επίπεδο. Αν και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ διαθέτουν έναν κώδικα υγείας και ασφάλειας για τις πισίνες, αυτός είναι προαιρετικός.
Αλλά ακόμη και σε καλά συντηρημένες πισίνες, το κρυπτοσπορίδιο είναι ανθεκτικό στα κανονικά επίπεδα χλωρίου.
Οι υπεύθυνοι των πισινών μπορούν είτε να χρησιμοποιήσουν ένα πηκτικό και να φιλτράρουν το νερό της πισίνας - εάν διαθέτουν κατάλληλη εγκατάσταση φιλτραρίσματος που δεν φιλτράρει το νερό πολύ γρήγορα - είτε να χρησιμοποιήσουν «υπερχλωρίωση», λέει ο Knee. Η τελευταία περιλαμβάνει την προσθήκη πολύ υψηλότερων επιπέδων χλωρίου στο νερό και το αφήνει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Τι μπορείτε να κάνετε για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο όταν κολυμπάτε;
Όπως είναι γνωστό, «το ντους μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εξάπλωσης και μόλυνσης», λέει ο Knee.
Άλλοι σημαντικοί τρόποι για την αποφυγή λοιμώξεων από τις πισίνες περιλαμβάνουν την αποφυγή κατάποσης του νερού της πισίνας, καθώς οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που προκαλούν διάρροια μεταδίδονται με την κατάποση νερού μολυσμένου με κακά.
Τέλος, είναι σημαντικό να ειδοποιείτε γρήγορα τους υπεύθυνους της πισίνας για συμβάντα μόλυνσης και να βγαίνετε αμέσως από την πισίνα.
Το CDC προτείνει ότι όσοι διαθέτουν πισίνες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο μόλυνσης με την τακτική αποστράγγιση και αντικατάσταση του νερού, τη διατήρηση των επιπέδων χλωρίου και pH εντός συγκεκριμένων ορίων, καθώς και το τρίψιμο των επιφανειών της πισίνας για την απομάκρυνση τυχόν γλίτσας.
Τα οφέλη της κολύμβησης για την υγεία και την κοινωνία υπερτερούν του κινδύνου μόλυνσης. Έτσι, υπάρχουν πολλοί λόγοι για να κάνετε μια βουτιά αυτό το καλοκαίρι - απλώς φροντίστε να κάνετε και ένα ντους!
dnews.gr
