Μεγάλο παραμένει το ενδιαφέρον για γονικές παροχές και δωρεές εντός οικογένειας, κυρίως λόγω του υψηλού αφορολόγητου ορίου των 800.000 ευρώ που ισχύει για μεταβιβάσεις προς συγγενείς πρώτου βαθμού (γονείς, τέκνα, εγγόνια).
Ωστόσο, η μεγάλη κινητικότητα που παρατηρείται έχει φέρει στο προσκήνιο και περιπτώσεις κατάχρησης ή παρατυπιών, τις οποίες ελέγχει εξονυχιστικά η ΑΑΔΕ.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2025, τα κρατικά έσοδα από παροχές και δωρεές ανήλθαν σε 76,56 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας οριακή μείωση σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024. Για το σύνολο του έτους, ο προϋπολογισμός προβλέπει 235 εκατ. ευρώ από τη σχετική φορολογία.
Γονική παροχή: Πώς «χάθηκε» το αφορολόγητο για χιλιάδες πολίτες
Το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ ισχύει αποκλειστικά για μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων (χρημάτων, ακινήτων, μετοχών, απαιτήσεων) μεταξύ:
- Γονέων και παιδιών
- Παππούδων και εγγονών
- Συζύγων και συντρόφων με σύμφωνο συμβίωσης
Το όριο δεν ισχύει για μεταβιβάσεις σε αδέλφια, θείους, ανίψια ή φίλους. Σε τέτοιες περιπτώσεις, εφαρμόζεται φόρος 10% ή και περισσότερο από το πρώτο ευρώ.
Η ΑΑΔΕ έχει ήδη ακυρώσει πάνω από 7.000 πράξεις γονικών παροχών και δωρεών, καθώς δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις του νόμου. Τα βασικά σφάλματα που εντοπίστηκαν:
- Κατάθεση μετρητών στην τράπεζα αντί για ηλεκτρονική μεταφορά. Σε αυτή την περίπτωση, ο φόρος ανέρχεται στο 10%, ακόμα και αν πληρούνται τα υπόλοιπα κριτήρια.
- Δωρεές σε μη δικαιούχους του αφορολόγητου (π.χ. αδέλφια ή ξαδέλφια που δηλώθηκαν ως εγγόνια ή τέκνα).
- Αγορά ακινήτου με χρήματα προερχόμενα από γονείς, χωρίς τραπεζική διαδρομή για την τεκμηρίωση της παροχής.
Τι πρέπει να προσέξετε για να μη χάσετε το αφορολόγητο
Για να είναι νόμιμη και αφορολόγητη η γονική παροχή ή δωρεά:Η μεταφορά χρημάτων πρέπει να γίνεται αποκλειστικά μέσω τράπεζας ή άλλου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Μετρητά δεν αναγνωρίζονται.
Η αποδοχή της παροχής πρέπει να αποδεικνύεται συμβολαιογραφικά, ειδικά σε περιπτώσεις ακίνητης περιουσίας.
Το τίμημα αγορών ή δωρεών ακινήτων πρέπει να εξοφλείται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικού συστήματος (με έμβασμα, κατάθεση ή μεταφορά).
Αν η μεταβίβαση δεν πληροί τις προϋποθέσεις, χάνεται το αφορολόγητο και εφαρμόζεται φόρος 10% ή και περισσότερο.
Τι εξετάζει πλέον η ΑΑΔΕ
Οι φοροελεγκτικοί μηχανισμοί επικεντρώνονται σε:
- Καταθέσεις μεγάλης αξίας σε λογαριασμούς συγγενών
- Εικονικές παροχές προς μη δικαιούχους
- Ανακολουθίες μεταξύ τραπεζικών κινήσεων και δηλωμένων παροχών
Οι έλεγχοι γίνονται ηλεκτρονικά και στοχευμένα, με διασταύρωση στοιχείων από δηλώσεις Ε9, φορολογικά έντυπα και κινήσεις λογαριασμών
