«Στοίχημα» το οποίο δεν θα το κερδίσουν όλοι είναι η αύξηση των ονομαστικών αποδοχών με ποσοστό υψηλότερο του πληθωρισμού. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού αναμένεται να βάλει τον «πήχυ» για τον δείκτη τιμών καταναλωτή ακόμη και κάτω από το 2,5%, όμως και πάλι θα υπάρξουν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που θα περάσουν κάτω από αυτόν. Εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που δεν θα… ευτυχήσουν να υπογράψουν νέα συλλογική ή ατομική σύμβαση εργασίας, δημόσιοι υπάλληλοι με μεικτές αποδοχές άνω των 1.500 ευρώ, αλλά και εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι, δεν θα δουν ονομαστικές αυξήσεις υψηλότερες του 2,5% στο συνολικό τους εισόδημα. Αντιθέτως, πραγματική αύξηση θα δουν το 2026 οι δικαιούχοι του κατώτατου μισθού –ο οποίος θα αυξηθεί εκ νέου– αλλά και ειδικές ομάδες δημοσίων υπαλλήλων.
Καθοριστικής σημασίας για την πραγματική αύξηση μισθού θα είναι οι τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης για την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος. Τα τελευταία χρόνια, το «πάγωμα» των κλιμακίων έχει οδηγήσει στον λεγόμενο «φορολογικό πληθωρισμό», ο οποίος ροκανίζει το ονομαστικό ποσοστό αύξησης του μισθού. Για το 2026, το ζητούμενο είναι αυτό να μη συμβεί στην ίδια έκταση τουλάχιστον για τους εργαζομένους με ετήσιες αποδοχές από 15.000 έως και 50.000 ευρώ, που έχουν επηρεαστεί και περισσότερο από το «πάγωμα» της φορολογικής κλίμακας.
Μόνιμη ελάφρυνση της μεσαίας τάξης – Ερχεται νέα φορολογική κλίμακα
– Συνταξιούχοι: Η ονομαστική αύξηση του 2026 θα εξαρτηθεί από την πορεία του πληθωρισμού, αλλά και από τον ρυθμό πραγματικής αύξησης του ΑΕΠ. Ενα ρεαλιστικό σενάριο είναι το ΑΕΠ να αυξηθεί με ποσοστό 2,2%-2,3% και ο πληθωρισμός θα «κλειδώσει» στο 3%-3,2%. Αρα, η ονομαστική αύξηση θα κινηθεί στην περιοχή του 2,6% έως 2,8%. Υπάρχουν δύο σημαντικές παράμετροι:
1. Η αύξηση του 2,6%-2,8% αφορά την κύρια σύνταξη και όχι στην επικουρική. Αρα, στο πραγματικό μηνιαίο εισόδημα του συνταξιούχου, η ονομαστική αύξηση θα είναι μικρότερη. Για παράδειγμα, αν η κύρια σύνταξη είναι 900 ευρώ και η επικουρική σύνταξη 200 ευρώ, η ονομαστική αύξηση στο μηνιαίο εισόδημα διαμορφώνεται στο 2,1%, ποσοστό που μπορεί να είναι και μικρότερο του πληθωρισμού, ιδίως αν συνυπολογιστεί και η αύξηση της παρακράτησης φόρου.
Καθοριστικής σημασίας για την πραγματική ενίσχυση θα είναι οι τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης για την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.
2. Δεν δικαιούνται όλοι οι συνταξιούχοι αύξηση στην κύρια σύνταξη. Η «προσωπική διαφορά» λειτουργεί ως κόφτης, κάτι που σημαίνει ότι εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι θα υποστούν μείωση πραγματικού εισοδήματος λόγω πληθωρισμού. Στην κυβερνητική ατζέντα της ΔΕΘ υπάρχει το θέμα της προσωπικής διαφοράς. Το βασικό ζητούμενο είναι να περιοριστεί ο αριθμός αυτών που δεν θα πάρουν καθόλου αύξηση, μέσω κάποιας «διευθέτησης» (π.χ. μηδενισμός της προσωπικής διαφοράς από ένα όριο και κάτω) ώστε να μην υπάρξει μείωση διαθέσιμου εισοδήματος για ακόμη μία χρονιά.
– Ιδιωτικοί υπάλληλοι – δικαιούχοι κατώτατου μισθού: Η κυβερνητική δέσμευση για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ έως το 2027 παραμένει σε ισχύ, οπότε η διαφορά των 70 ευρώ που υπολείπεται, θα πρέπει να καλυφθεί σε δύο ετήσιες δόσεις. Αν και η συζήτηση για την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο του 2026 θα ξεκινήσει από το επόμενο έτος, είναι πιθανό το σενάριο η επόμενη μεικτή αύξηση του κατώτατου μισθού να τον φέρει στο επίπεδο των 915-920 ευρώ. Σε ποσοστιαία βάση, αυτό το ποσό μεταφράζεται σε αύξηση της τάξεως του 4%-4,5%, οπότε για μία ακόμη χρονιά, οι περίπου 550.000 εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό θα δουν ονομαστικές αυξήσεις μεγαλύτερες του πληθωρισμού. Ακόμη και αν δεν αυξηθεί το αφορολόγητο της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος, θα υπάρξει πραγματική αύξηση αποδοχών, ενώ πιο «τυχεροί» θα είναι όσοι συμπληρώσουν τριετία μέσα στο 2026, κάτι που σημαίνει ότι θα ενεργοποιηθεί και το +10%.
– Υπόλοιποι ιδιωτικοί υπάλληλοι: Για τους υπόλοιπους ιδιωτικούς υπαλλήλους –που είναι και η πλειονότητα, καθώς πάνω από δύο εκατομμύρια είναι αυτοί που έχουν «ξεφύγει» από τον εισαγωγικό μισθό– όλα εξαρτώνται από τις συμβάσεις που θα υπογραφούν. Τα βλέμματα θα στραφούν το φθινόπωρο και στις νομοθετικές πρωτοβουλίες του υπουργείου Εργασίας με στόχο την αύξηση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις, που σήμερα κινείται στα χαμηλότερα επίπεδα της Ευρώπης (σ.σ.. κάτω από το 40%).
– Δημόσιοι υπάλληλοι: Ο «κανόνας» του 2026 είναι να υπάρξει μια οριζόντια αύξηση της τάξεως των 35-40 ευρώ για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους, η οποία οφείλεται στον νόμο εξίσωσης του εισαγωγικού μισθού για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Ετσι, αν ο κατώτατος μισθός «κλειδώσει» στα 920 ευρώ από τον Απρίλιο του 2026 και μετά, από τον ίδιο μήνα θα αυξηθεί οριζόντια και ο μισθός όλων των δημοσίων υπαλλήλων. Επειδή το ποσό των 40 ευρώ θα είναι οριζόντιο, αυτοί που θα δουν αυξήσεις στο όριο του πληθωρισμού θα είναι οι χαμηλόμισθοι. Αντιθέτως, όσοι έχουν μεικτές αποδοχές άνω των 1.200-1.300 ευρώ, οι ονομαστικές αυξήσεις που θα λάβουν, δεν θα καλύπτουν τη μεταβολή του κόστους ζωής. Ειδικές ομάδες δημοσίων υπαλλήλων (όπως π.χ. οι ένστολοι) είναι πιθανό να λάβουν μεγαλύτερες αυξήσεις, αποσπώντας ένα κομμάτι από το «πακέτο» της ΔΕΘ. Επίσης, αναμένεται επέκταση των κινήτρων παραγωγικότητας. Το δεδομένο, πάντως, είναι ότι δεν θα λάβουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι αυξήσεις που θα καλύπτουν τον πληθωρισμό.
kathimerini.gr
