Η ιδέα ξεκίνησε με αφορμή την πρόσφατη βλάβη της ιστορικής γέφυρας του Ευρίπου, από τους καθηγητές του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Προστασία Μνημείων» του ΕΜΠ και συνυπογράφεται τελικά από 78 διδάσκουσες/ντες των Σχολών Αρχιτεκτόνων Μηχ και Πολιτικών Μηχ του Πολυτεχνείου όπως και από έξι επώνυμους μηχανικούς επικεφαλής επιστημονικών φορέων και τεχνικών γραφείων.
Η υπογεγραμμένη ανοιχτή επιστολή απευθύνεται σε όλες τις
συναρμόδιες διευθύνσεις του Υπουργείου Πολιτισμού, στον Περιφερειάρχη Στερεάς
Ελλάδας, τη Δήμαρχο Χαλκιδέων και τη διοίκηση του Οργανισμού Λιμένων Νομού
Ευβοίας Α.Ε..
Η γέφυρα του Ευρίπου στη Χαλκίδα αποτελεί ένα από τα πλέον
εμβληματικά τεχνικά έργα της μεταπολεμικής Ελλάδας. Σχεδιάστηκε το 1960 και
εγκαινιάστηκε το 1963, ύστερα από περίπου δύο χρόνια και έξι μήνες
κατασκευαστικών εργασιών, αποτέλεσε δε την πρώτη σημαντική, εξ ολοκλήρου
ελληνικής μελέτης και κατασκευής γέφυρα του στενού.
Ο καθηγητής Θεοδόσης Τάσιος, ένας εκ των βασικών μελετητών
του έργου, στο άρθρο του «Οι κινητές γέφυρες του Ευρίπου» στη συλλογική έκδοση
170 Χρόνια Πολυτεχνείο. Οι μηχανικοί και η τεχνολογία στην Ελλάδα (2012),
περιγράφει με ακρίβεια τόσο την τεχνική πρωτοτυπία της λύσης όσο και την
ιστορική διαδρομή των γεφυρώσεων στο σημείο – από τις αρχαιότητες έως τη
βυζαντινή, ενετική και οθωμανική εποχή.
Κατά τον 19ο αιώνα, η σύνδεση πραγματοποιούνταν μέσω
χειροκίνητης ξύλινης κινητής γέφυρας (έως το 1896), ακολούθησε λίθινη τρίτοξη
γαλλικής τεχνικής (προοριζόμενη μόνο για πεζούς), ενώ αργότερα τοποθετήθηκε
περιστροφική μεταλλική γέφυρα ιταλικής κατασκευής – τεχνολογικά πιο προηγμένη,
αλλά όχι επαρκής ενόψει αυξανόμενης κυκλοφορίας.
Εξαιτίας αυτής της ανάγκης εξελίχθηκε διεθνής διαγωνισμός το
1960, κερδισμένος από την ελληνική κοινοπραξία ΕΔΟΚ–ΒΙΟ. Η καινοτομία της λύσης
εμπεριείχε τη χρήση προεντεταμένου σκυροδέματος, μαζί με κινητό τμήμα που
σύρονταν οριζόντια εντός υπόγειας σήραγγας, εξασφαλίζοντας ανεμπόδιστη διέλευση
πλοίων – ενώ η θεμελίωση εκτελέστηκε με φρεατοπασσάλους υψηλής αντοχής.
Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις, όπως η
απομάκρυνση της λίθινης γέφυρας του 1857 και η επιχωμάτωση της βοιωτικής όχθης.
Η συρταρωτή γέφυρα δεν συνιστά απλώς τεχνολογική πρωτοπορία
αλλά και σύμβολο τεχνικής ωριμότητας και αυτοδυναμίας της μεταπολεμικής
Ελλάδας. Έναντι πλέον 65 ετών, εξακολουθεί να λειτουργεί ως κρίσιμος αστικός
κόμβος, διευκολύνοντας την οδική σύνδεση Εύβοιας–Στερεάς Ελλάδας και ταυτόχρονα
επιτρέποντας τη συνεχή ναυσιπλοΐα. Η μοναδική συνύπαρξη οδικής και θαλάσσιας
λειτουργίας, σε συνδυασμό με την παρατήρηση των σπάνιων παλιρροϊκών φαινομένων,
την καθιστούν πολιτιστικό και κοινωνικό τοπόσημο για την πόλη, τόσο για τους
κάτοικους όσο και για τους επισκέπτες.
Ενόψει της διαχρονικής τεχνικής αξίας, της συνεχούς
λειτουργικότητάς της και της συμβολικής της προσφοράς, προτείνεται η θεσμοθέτηση
καθεστώτος προστασίας για τη συρταρωτή γέφυρα του Ευρίπου. Η αναγνώριση της ως
«σημαντικού σύγχρονου τεχνικού έργου» – συνοδευόμενη από ολοκληρωμένο πρόγραμμα
συντήρησης των μηχανισμών της – θα διασφαλίσει τη διαφύλαξη του έργου για τις
επόμενες γενιές.
_______________________________________________________________
1. Αλεξάνδρου, Ελένη, Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
2. Αμυγδάλου, Καλλιόπη, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
3. Αναστασόπουλος, Νίκος, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
4. Ανδριανόπουλος, Τηλέμαχος, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
5. Αντωνίου Ανδρέας, Δρ ΕΔΙΠ, ΣΠΜ-ΕΜΠ
6. Αυγερινού Κολώνια, Σοφία, Ομότ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
7. Βαράνου Αικατερίνη, ΕΔΙΠ, ΣΠΜ-ΕΜΠ
8. Βασενχόβεν, Λουδοβίκος, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
9. Βασιλάτος, Παναγιώτης, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
10. Βασιλείου, Μιχάλης, Επίκ. Καθηγητής, ΣΜΠ-ΕΜΠ
11. Βιντζηλαίου, Ελισσάβετ, Ομότ. Καθηγήτρια, ΣΠΜ-ΕΜΠ
12. Βοζάνη, Αριάδνη, Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
13. Γαντές Χάρης, Καθηγητής, ΣΠΜ-ΕΜΠ
14. Γερόλυμος Νίκος, Καθηγητής, ΣΠΜ-ΕΜΠ
15. Γιαννούτσος, Γιάννης, Επίκ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
16. Γιαννούτσου, Βασιλική, Επίκ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
17. Γκικαπέππας, Βασίλης, Επίκ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
18. Γουλιέλμος, Φραγκίσκος, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
19. Γυφτόπουλος, Σταύρος, Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
20. Δημητσάντου-Κρεμέζη, Καίτη, Ομότ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
21. Ευστρατιάδης, Ανδρέας, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΜΠ-ΕΜΠ
22. Ζαφειρόπουλος, Θεόδωρος, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
23. Ζερβός Αντώνιος, Επίκ. Καθηγητής, ΣΠΜ-ΕΜΠ
24. Ζέρης, Χρήστος, Καθηγητής, ΣΜΠ-ΕΜΠ
25. Θεοδωρόπουλος, Χρυσόστομος, Επίκ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
26. Καλλακαλάς, Ανδρέας, ΕΔΙΠ, ΣΑΜ-ΕΜΠ
27. Καρβουντζή, Κωνσταντίνα, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
28. Κατσαρός, Μιλτιάδης, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
29. Κίζης, Γιάννης, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
30. Κίζης, Κωσταντής, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
31. Κλαμπατσέα, Ρένα, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
32. Κουτρολίκου, Πέννυ, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
33. Κουτσουμπός, Λεωνίδας, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
34. Κωνσταντινίδου, Έλενα, Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
35. Κωτσόπουλος, Σωτήρης, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
36. Λάββα, Ρίβα, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
37. Λαγαρός, Νίκος, Καθηγητής, ΣΜΠ-ΕΜΠ
38. Λαμπρινού, Λένα, Επικ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
39. Λαμπρόπουλος, Ανδρέας, Επίκ. Καθηγητής, ΣΜΠ-ΕΜΠ
40. Λάσκαρης, Νικόλαος, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
41. Λιγνός Ξενοφών, ΕΔΙΠ, ΣΠΜ-ΕΜΠ
42. Λυκογιάννη, Ρούλη, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
43. Μαΐστρου, Ελένη, Ομότ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
44. Μάντζιου, Λένα, Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
45. Μαντουβάλου, Μαρία, Ομότ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
46. Μάρη, Ιφιγένεια, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
47. Μαρίνος, Βασίλειος, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΜΠ-ΕΜΠ
48. Μέλισσας Δημήτρης, Καθηγητής, ΣΠΜ-ΕΜΠ
49. Μιλτιάδου, Ανδρονίκη, Αφυπηρ. Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
50. Μίχα, Ειρήνη, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
51. Μπαδογιάννης Ευστράτιος, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΠΜ-ΕΜΠ
52. Μπαλοδήμου, Μαρία, Δρ ΕΔΙΠ, ΣΑΜ-ΕΜΠ
53. Μπελαβίλας, Νίκος, Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
54. Μπουγιαγιώτη, Φλώρα, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
55. Μωρέττη, Μαρίνα, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
56. Ντάφλος, Κώστας, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
57. Οικονόμου, Αινείας, Επίκ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
58. Παναγιωτάτου, Ελισσάβετ, Ομότ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
59. Πανταζίδου, Μαρίνα, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΜΠ-ΕΜΠ
60. Παντουβάκης, Ιωάννης-Πάρις, Καθηγητής, ΣΜΠ-ΕΜΠ
61. Παπαβασιλείου, Ματθαίος, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
62. Παππά, Νίνα, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
63. Πολύζος, Γιάννης, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
64. Σαργιώτης, Δημήτριος, ΕΔΙΠ, ΣΠΜ-ΕΜΠ
65. Σαρηγιάννης, Γιώργος, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
66. Σαρόγλου Χαράλαμπος, Δρ ΕΔΙΠ, ΣΠΜ-ΕΜΠ
67. Σεβαστάκης, Δημήτρης, Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
68. Σερράος, Κωνσταντίνος, Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
69. Σταυρίδου, Αθηνά, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
70. Στεφάνου, Ιωσήφ, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
71. Τερζόγλου, Νικόλαος-Ίων, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
72. Τουλιάτος, Παναγιώτης, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
73. Τουρνικιώτης, Παναγιώτης, Ομότ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
74. Τριανταφύλλου, Σάββας, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΜΠ-ΕΜΠ
75. Τσακανίκα, Ελευθερία, Αναπλ. Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
76. Τσιαμπάος, Κώστας, Αναπλ. Καθηγητής, ΣΑΜ-ΕΜΠ
77. Φραγγεδάκη Ευαγγελία, ΕΔΙΠ, ΣΠΜ-ΕΜΠ
78. Χανιώτου, Ελένη, Καθηγήτρια, ΣΑΜ-ΕΜΠ
Το κείμενο συνυπογράφουν επίσης οι:
1. Δανιήλ Μαρία, Αρχιτέκτων Μηχ, ΑΜΚΕ ΒΙΔΑ
2. Μαυροειδή Μαρία, Βιομηχανική Αρχαιολόγος, Πρόεδρος του
Ελληνικού Τμήματος TICCIH
3. Νανοπούλου Ήβη, Αρχιτέκτων / Διευθύνων Σύμβουλος Θύμιος
Παπαγιάννης + Συνεργάτες
4. Σιγάλας Ιωάννης, M.Sc.- DIC, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος
Καλλίεργος ΟΤΜ, Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος IABSE
5. Φασουράκης Ηρακλής, Πρόεδρος ΔΣ ΑΜΚΕ ΒΙΔΑ
6. Χατζή-Ροδοπούλου Δώρα, Δρ Αρχιτέκτων Μηχ, Γενική Γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος TICCIH