Το μεγάλο ερώτημα στο οποίο θα πρέπει να απαντήσει η χώρα δεν είναι το αν θα αποδώσουν στην πράξη η θέσπιση αφορολογήτου 20.000 ευρώ για τους νέους κάτω των 25 ετών και τα υπόλοιπα μέτρα μείωσης των φορολογικών βαρών με ηλικιακά κριτήρια, αλλά πώς θα σταματήσει η βίαιη συρρίκνωση της συγκεκριμένης πληθυσμιακής ομάδας. Μέσα σε 20 χρόνια, ο πληθυσμός των ατόμων ηλικίας 20 έως 29 ετών έχει συρρικνωθεί κατά 561.600 άτομα ή κατά 36%.
Γράφει ο Θάνος Τσίρος
Το «ακροατήριο» των φορολογικών ελαφρύνσεων γίνεται ολοένα και μικρότερο καθώς έχουν μείνει 571.000 απασχολούμενοι –ήταν 885.000 το 2005– και από αυτούς παιδιά έχουν λιγότεροι από 28.000. Οσο για τις αποδοχές τους; Οι τέσσερις στους δέκα έχουν «οροφή» τα 400 ευρώ τον μήνα και οι τρεις στους τέσσερις δεν «σπάνε» το φράγμα των 800 ευρώ σε επίπεδο φορολογητέου εισοδήματος, που σημαίνει κάτω από 700 ευρώ καθαρά.
Από τους 312.200 άνδρες απασχολουμένους ηλικίας 20 έως 30 ετών το 2024, οι 213.900 εργάζονταν στις υπηρεσίες. Οι 133.000, δηλαδή το 42,6%, έχουν βρει δουλειά σε ξενοδοχεία και εστίαση, και μόλις 44.100 σε χρηματοπιστωτικές ή επιχειρηματικές δραστηριότητες. Στον πρωτογενή τομέα απασχολούνται μόλις 33.100 άτομα.
Από το 2026, οποιοδήποτε εισόδημα αποκτηθεί είτε από μισθωτή εργασία είτε από ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν θα φορολογείται μέχρι του ορίου των 20.000 ευρώ, αν ο φορολογούμενος είναι κάτω των 25 ετών. Και αν είναι από 26 έως 30 ετών, θα ισχύει ευνοϊκότερη κλίμακα φορολόγησης σε σχέση με τους άνω των 30 ετών. Αν ο νέος επιστρέψει από το εξωτερικό, ουσιαστικά θα απολαύσει φορολογικής ασυλίας καθώς οι μειωμένοι συντελεστές και τα υψηλά αφορολόγητα θα εφαρμοστούν στο 50% του δηλωθέντος εισοδήματος (που σημαίνει ότι ακόμη και για εισόδημα 50.000-60.000 ευρώ ο πραγματικός συντελεστής δεν θα ξεπερνάει το 6%-7%). Το πρόβλημα που υπάρχει μέχρι και τώρα με τα τεκμήρια διαβίωσης ουσιαστικά εξαλείφεται. Εκτός του ότι μειώνονται τα τεκμήρια διαβίωσης, υπάρχει και το αφορολόγητο των 20.000 ευρώ, το οποίο θα λειτουργεί ως «ασπίδα» τουλάχιστον για τον νέο ηλικίας έως 25 ετών, ο οποίος βρέθηκε για κάποιο λόγο με ένα σπίτι ή ένα αυτοκίνητο στο όνομά του, με αποτέλεσμα να μπλέκει και με τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης.
σε-20-έτη-μειώθηκαν-κατά-561-600-άτομα-οι-20άρηδε-563811997
Μπροστά στο χάσμα με τη γενιά Ζ
Τι θα σηματοδοτήσουν όλα αυτά στην πράξη;
1. Οποιος νέος κάτω των 25 ετών προσληφθεί για 8ωρη απασχόληση από την 1η Ιανουαρίου 2026 και μετά, δεν θα μπορεί να λαμβάνει λιγότερα από 761 ευρώ καθαρά, ενώ μέχρι και τον Δεκέμβριο ο καθαρός μισθός θα είναι 743 ευρώ. Από τον Απρίλιο του 2026 που θα ενεργοποιηθεί και η νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, ο 25άρης θα λαμβάνει τουλάχιστον 797 ευρώ καθαρά.
Από το 2026, οποιοδήποτε εισόδημα αποκτηθεί είτε από μισθωτή εργασία είτε από ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν θα φορολογείται μέχρι του ορίου των 20.000 ευρώ, αν ο φορολογούμενος είναι κάτω των 25 ετών. Και αν είναι από 26 έως 30 ετών, θα ισχύει ευνοϊκότερη κλίμακα φορολόγησης σε σχέση με τους άνω των 30 ετών.
2. Αν ο νέος έως 25 ετών απασχοληθεί ως ελεύθερος επαγγελματίας, δεν θα πληρώνει φόρο μέχρι το ύψος του εισοδήματος των 20.000 ευρώ (σ.σ. καθαρό κέρδος μετράει στην ατομική επιχείρηση), ενώ ακόμη και για τις 30.000 ευρώ ο φόρος θα περιοριστεί πάνω από 50% στις 2.600 ευρώ ή 3.300 ευρώ λιγότερα σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα.
3. Ο νέος ηλικίας 26 έως 30 ετών, για ατομική επιχείρηση με κέρδη 20.000 ευρώ, θα πληρώνει φόρο 1.800 ευρώ (δηλαδή θα έχει πραγματικό συντελεστή 9%) και για κέρδη 30.000 ευρώ θα φορολογείται με 4.400 ευρώ, περίπου 1.500 ευρώ λιγότερα σε σχέση με τώρα.
Με αυτά τα δεδομένα, ο φόρος δεν θα αποτελεί αντικίνητρο για την απασχόληση των νέων, καθώς οι πραγματικοί συντελεστές θα είναι είτε μηδενικοί είτε μονοψήφιοι για τη συντριπτική πλειονότητα των νέων. Ομως, το πραγματικό πρόβλημα που έχει να κάνει με τις συνθήκες στην αγορά εργασίας, την ποιότητα των προσφερόμενων θέσεων και το ύψος των αποδοχών που μπορούν να εξασφαλίσουν οι νέοι παραμένει.
kathimerini.gr
