Παρά το ότι διαρρεόταν εδώ και πολλούς μήνες πως «ο πρωθυπουργός θα ανακοίνωνε στη ΔΕΘ σημαντικά μέτρα για το στεγαστικό πρόβλημα», κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Αυτό το γεγονός απογοήτευσε τόσο αυτούς που περίμεναν να μειωθεί η φορολογία των ενοικίων και στο χαμηλό κλιμάκιο φορολόγησης (για έσοδα ως 12.000 ευρώ, που σήμερα ο φόρος είναι 15%), αλλά και αυτούς που προωθούν πιο «ριζοσπαστικά» μέτρα, όπως πχ το πλαφόν στις τιμές των ενοικίων.
Σύμφωνα με τη θεωρία τους, «αν επιβληθεί πλαφόν στις τιμές των ενοικίων, θα αναγκαστούν οι ιδιοκτήτες να τα ενοικιάσουν με βάση την αποδεκτή τιμή του πλαφόν και θα πέσουν οι τιμές» Είναι όμως έτσι; Ή απλά κάποιοι άνθρωποι αρνούνται την πραγματικότητα;
Η πραγματικότητα σήμερα
Στην πράξη τα δεδομένα της αγοράς έχουν ως εξής:
- Μάλλον πρέπει να υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή στον χώρο
- Η φοροδιαφυγή αυτή ωφελεί και τον ιδιοκτήτη και τον ενοικιαστή
- Ο ιδιοκτήτης ζητάει πχ 600 ευρώ και ο ενοικιαστής του λέει «200 στο συμβόλαιο και 300 στο χέρι, σύνολο 500». Ή το ανάποδο, ο ιδιοκτήτης ζητάει «500 ευρώ, 200 στο συμβόλαιο και 300 στο χέρι, αλλιώς αν τα δηλώσω όλα θέλω 600».
Αν ρωτήσεις τις δύο πλευρές, καμία δεν θεωρεί πως ωφελείται από αυτή τη διαδομένη πρακτικά, καθεμία θα πει πως η άλλη πλευρά είναι αυτή που ωφελείται.
Όμως στην πράξη η φοροδιαφυγή λαμβάνει χώρα επειδή βολεύει και τους δύο...
Πώς θα λειτουργούσε στην πράξη το πλαφόν
Αν αύριο κάποια κυβέρνηση αποφάσιζε να... αυτοκτονήσει πολιτικά και να καταστρέψει τους ενοικιαστές, θα ανακοίνωνε την επιβολή πλαφόν στις τιμές των ενοικίων. Πώς θα λειτουργούσε κάτι τέτοιο; Με μία τιμή που θα οριζόταν ως ποσοστό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, ενδεχομένως λαμβάνοντας υπόψη και άλλες παραμέτρους. Όσοι ζητούν το μέτρο (που δεν λειτούργησε πουθενά με επιτυχία) περιμένουν σε αυτήν την περίπτωση μεγάλες μειώσεις. Πχ, ένα ακίνητο για το οποίο σήμερα ο ιδιοκτήτης του ζητάει 700 ευρώ τον μήνα ενοίκιο να έχει πλαφόν τιμής τα 400 και να το πάρει ο ενοικιαστής με αυτό το ποσό. Θα το πάρει όμως;
Τι θα γινόταν στην πράξη, αν επιβαλλόταν το πλαφόν
Έτσι λοιπόν ας πούμε (Θεός φυλάξοι) πως επιβλήθηκε πλαφόν στις τιμές των ενοικίων και το ακίνητο που σου ανέφερα παραπάνω έχει μέγιστη τιμή ενοικίασης τα 400 ευρώ τον μήνα. Τι θα γίνει στην πράξη (αν ο ιδιοκτήτης αποφασίσει ότι θέλει να το νοικιάσει και δεν το κρατήσει κλειστό);
- Θα εμφανιστεί η σχετική αγγελία
- Θα ζητήσουν το ακίνητο 40 – 50 ενδιαφερόμενοι
- Θα το δουν και σχεδόν όλοι θα πουν «το θέλω!»
Με ποιο κριτήριο θα διαλέξει ο ιδιοκτήτης τον ενοικιαστή; Θα κρίνει το ποια/ποιος είναι πιο εμφανίσιμος; Ή μιλάει πολλές γλώσσες;
Και ο υποψήφιος ενοικιαστής τι θα κάνει; Θα περιμένει να πάρει το σπίτι επειδή απλά είπε ότι το θέλει; Δεν θα πει στον ιδιοκτήτη «θα σου δώσω και «μαύρα» στο χέρι»; Αν είναι παντρεμένος, δεν θα του πει η γυναίκα του «έκανες ό,τι μπορούσες για να το πάρουμε;»;
Εδώ οι υπέρμαχοι του πλαφόν δεν έχουν απάντηση. Ενοχλούνται με την ιδέα και αρχίζουν να φωνάζουν για το πόσο δύσκολο είναι το να βρει κάποιος σπίτι. Συμφωνώ μαζί τους, όμως η επιβολή πλαφόν στα ενοίκια θα έχει τις εξής συνέπειες:
Α. Πολλοί ιδιοκτήτες θα επιλέξουν να κλείσουν τα σπίτια τους και να μην τα ενοικιάσουν, «για να μην μπλέξουν με μαύρα κλπ».
Β. Όσοι ιδιοκτήτες τα ενοικιάσουν, θα έχουν όλοι τους δεκάδες ενδιαφερόμενους, με πρόταση για «μαύρα» σε τιμή πάνω από την τιμή του πλαφόν.
Γ. Οι ιδιοκτήτες δεν θα έχουν καν τη δυνατότητα να τα πάρουν όλα «άσπρα», στο συμβόλαιο = θα ζητήσουν από τους ενοικιαστές να προκαταβάλλουν τα «μαύρα» για όλη τη διάρκεια του συμβολαίου!
Δ. Όποιος ενοικιαστής δεν θα έχει τέτοια δυνατότητα, θα βρεθεί σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Προσωπικά τον βλέπω να καταλήγει σε... μετανάστευση σε άλλη πόλη.
Η ρεαλιστική λύση: Να ανοίξουν τα σπίτια
Όποιος είναι στην αγορά, ξέρει πως αυτό το σενάριο θα συμβεί, αν κάποιος επιβάλλει πλαφόν στα ενοίκια. Επειδή όμως το πρόβλημα των ενοικιαστών είναι σήμερα πραγματικό και «καίει», χρειαζόμαστε σοβαρές, ρεαλιστικές λύσεις. Τρεις είναι οι κυριότερες που είναι άμεσα υλοποιήσιμες:
1. Να υλοποιηθεί σωστά η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για 3ετή φορολογική απαλλαγή αυτών που θα βάλουν στην αγορά για μακροχρόνια μίσθωση ένα ακίνητο που σήμερα είναι κλειστό / είναι στη βραχυχρόνια. Η ρύθμιση ήδη υπάρχει, αλλά προς το παρόν έχει τόσες στρεβλώσεις και λανθασμένα κριτήρια, που ουσιαστικά είναι ανενεργή. Αν ισχύσει, δεκάδες χιλιάδες σπίτια θα μπουν στην αγορά και άμεσα.
2. Να νιώσει προστατευμένος ο ιδιοκτήτης, που καλώς ή κακώς φοβάται πως αν πέσει στην εξαίρεση του «κακοπροαίρετου» ενοικιαστή, θα κινδυνέψει να βρεθεί με φέσια στα ενοίκια και το σπίτι κατεστραμμένο. Αν εφαρμοστεί ο «Τειρεσίας των κακοπληρωτών» και ο ενοικιαστής θα μπορεί να προσκομίσει ένα χαρτί που θα δείχνει ότι τα τελευταία 2 χρόνια δεν έχει οφειλές και χρέη, τότε ο ιδιοκτήτης θα νιώσει πιο βολικά τόσο να ανοίξει το κλειστό σπίτι, όσο και να το δώσει με χαμηλότερο ενοίκιο.
Για αυτό «φωνάζουν» πολλοί, όμως εφαρμόζεται παντού στην Ευρώπη και όχι μόνο, με επιτυχία.
- «Ηλία, και εκεί έχουν στεγαστικό πρόβλημα» μπορεί να σκεφθείς. Έχουν, αλλά οι λόγοι είναι τελείως διαφορετικοί. Εκεί δεν τους φτάνουν τα σπίτια, εδώ μας περισσεύουν, αλλά είναι κλειστά!
3. Να μπουν στην αγορά ακίνητα από το κράτος, τις τράπεζες, τα funds, τους servicers, τις εκκλησίες, τα ιδρύματα κλπ. Λύσεις και προτάσεις υπάρχουν πολλές. Προς το παρόν εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα μένουν κλειστά, με πάσης φύσεως προφάσεις και δικαιολογίες.
Η λύση είναι η αύξηση της προσφοράς, όχι η μείωσή της
Σε κάθε περίπτωση το πλαφόν το μόνο που θα πετύχει θα είναι να κλείσει σπίτια και όχι να τα βάλει στην αγορά με χαμηλότερες τιμές. Οι τιμές θα εξισορροπηθούν όταν αυξηθεί η προσφορά κατοικιών.
Εσύ τι γνώμη έχεις;
Skai.gr
