Με στόχο την επίλυση χρόνιων προβλημάτων και εκκρεμοτήτων που έχουν ταλαιπωρήσει ασφαλισμένους και συνταξιούχους για χρόνια, η κυβέρνηση ετοιμάζει νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο-«σκούπα».
Γράφει ο Θανάσης Παπαδής
Το νομοσχέδιο, που αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα έως το τέλος του έτους, επιχειρεί να ενοποιήσει, να απλοποιήσει και να εκσυγχρονίσει το ασφαλιστικό σύστημα, καλύπτοντας θέματα που προέκυψαν από την εφαρμογή προηγούμενων νόμων και παρέχοντας σαφέστερους κανόνες για κύριες και επικουρικές συντάξεις, επιδόματα, καθώς και για τα επαγγελματικά ταμεία.
Η προσπάθεια αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, καθώς τα προβλήματα που παραμένουν άλυτα επηρεάζουν εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους, δημιουργώντας αβεβαιότητα και καθυστερήσεις στις παροχές. Το νομοσχέδιο επιδιώκει να ενισχύσει τη δικαιοσύνη και τη διαφάνεια, μειώνοντας τις ανισότητες μεταξύ των διαφορετικών καθεστώτων και ταμείων.
1. Επικουρικές συντάξεις και πλασματικά χρόνια
Η δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών επεκτείνεται πλέον και στην επικουρική σύνταξη, πέρα από την κύρια. Το μέτρο αφορά κυρίως ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που δεν συμπληρώνουν τα 15 έτη ασφάλισης, με εκτιμήσεις ότι 25.000–35.000 νέοι συνταξιούχοι θα αποκτήσουν δικαίωμα επικουρικής σύνταξης μέσω της εξαγοράς.
2. Νέος τρόπος υπολογισμού ανταποδοτικών συντάξεων
Από το 2026, η αναπροσαρμογή των μισθών για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης θα βασίζεται στον Δείκτη Μισθών αντί του πληθωρισμού. Αυτό σημαίνει ότι οι αυξήσεις του μέσου μισθού θα ενσωματώνονται στη βάση υπολογισμού, οδηγώντας σε υψηλότερες νέες συντάξεις σε πραγματικούς όρους.
3. Συντάξεις χηρείας
Αναμένεται επανακαθορισμός των περικοπών για τις συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα μετά την πρώτη τριετία. Το υπουργείο Εργασίας εξετάζει δύο επιλογές: είτε η περικοπή θα εφαρμόζεται κατόπιν επιλογής του επιζώντα, είτε θα αφορά μόνο την εθνική σύνταξη (€436,40) και όχι την ανταποδοτική. Προβλέπεται επίσης να μην επιβληθούν αναδρομικές περικοπές, αποφεύγοντας επιστροφές χρημάτων σε ασφαλισμένους του ΙΚΑ.
4. Ενιαίος Κανονισμός Παροχών σε Χρήμα
Ο νέος κανονισμός θα ενοποιήσει τις διαφορετικές παροχές ανά πρώην ταμείο, εξομοιώνοντας τα επιδόματα ασθένειας, μητρότητας, αναπηρίας, εργατικού ατυχήματος και κηδείας στο επίπεδο του πρώην ΙΚΑ. Η εφαρμογή του, που ξεκινά από το 2026, θα επηρεάσει κυρίως ασφαλισμένους των πρώην ΔΕΚΟ και τραπεζών, περιορίζοντας ορισμένες από τις παροχές που διατηρούνταν έως σήμερα.
5. Εργόσημο και ψηφιοποίηση πληρωμών
Θα τεθεί ανώτατο πλαφόν για το εργόσημο και θα γίνει υποχρεωτική η ηλεκτρονική συναλλαγή είτε μέσω τράπεζας είτε μέσω της πλατφόρμας του ΕΦΚΑ. Στόχος είναι η ενίσχυση της διαφάνειας και η αντιμετώπιση φαινομένων αδήλωτης εργασίας, φοροδιαφυγής και ξεπλύματος μαύρου χρήματος.
6. Αναγνώριση ασφαλιστικών ημερών μητρότητας και λοχείας
Όλες οι ημέρες ασφάλισης κατά την εγκυμοσύνη και λοχεία θα ενοποιηθούν, ανεξαρτήτως πρώην ταμείου. Με τον τρόπο αυτό θα γίνεται πιο δίκαιος υπολογισμός επιδομάτων, αυξάνοντας τα οφέλη για τις μητέρες.
7. Ταμεία Επαγγελματικής Συμπληρωματικής Ασφάλισης
Θα ενισχυθούν τα επαγγελματικά ταμεία με φορολογικά κίνητρα για επιχειρήσεις και εργαζόμενους. Οι κανόνες φορολόγησης θα συνδέονται με τη διάρκεια συμμετοχής: συντάξεις με 5–10 έτη συμμετοχής θα φορολογούνται με 7,5%, ενώ με 20 έτη και άνω η φορολογία θα μειώνεται στο 2,5%.
Με τις προτεινόμενες αλλαγές, το νέο νομοσχέδιο φιλοδοξεί να παρέχει σαφείς και δίκαιους κανόνες για ασφαλισμένους και συνταξιούχους, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τη διαφάνεια και τη λειτουργική απλότητα ενός συστήματος που έχει συσσωρεύσει χρόνια αδυναμιών και ασυνεπειών.
newbeast.gr