Από το 2026 και μετά ολοένα και περισσότεροι συνταξιούχοι θα βλέπουν πραγματικές αυξήσεις στο καθαρό ποσό που λαμβάνουν.
Γράφει ο Θανάσης Κουκάκης
Η κυβέρνηση, με διάταξη που ενσωμάτωσε στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, προχωρά σε μια σημαντική αλλαγή στο σύστημα αναπροσαρμογής των κύριων συντάξεων, θέτοντας σε τροχιά σταδιακής κατάργησης τον συμψηφισμό της προσωπικής διαφοράς με τις ετήσιες αυξήσεις. Η αλλαγή αφορά τον νόμο 4387/2016 και στοχεύει στο να εξασφαλίσει ότι από το 2026 και μετά ολοένα και περισσότεροι συνταξιούχοι θα βλέπουν πραγματικές αυξήσεις στο καθαρό ποσό που λαμβάνουν, χωρίς αυτές να «εξαφανίζονται» λόγω της προσωπικής διαφοράς.
Με βάση τη νέα ρύθμιση, το 2026 αποτελεί το έτος-ορόσημο. Όσοι συνταξιούχοι έχουν μηδενίσει πλήρως την προσωπική τους διαφορά μέχρι το τέλος του 2025 θα λάβουν ολόκληρη την αύξηση του 2026.
Πρόκειται κυρίως για συνταξιούχους που τα προηγούμενα χρόνια επωφελήθηκαν από τις ετήσιες αναπροσαρμογές, οι οποίες κάλυψαν σταδιακά τη διαφορά ανάμεσα στην παλιά και τη νέα μέθοδο υπολογισμού.
Για όσους όμως εξακολουθούν να έχουν προσωπική διαφορά, καθιερώνεται ένα πιο ήπιο, μεταβατικό σύστημα. Αν το ποσό που απομένει ως προσωπική διαφορά είναι μικρότερο από το μισό της αύξησης του 2026 που δικαιούνται, τότε αυτό το μικρό υπόλοιπο θα συμψηφιστεί με ένα μέρος της αύξησης και οι συνταξιούχοι θα εισπράξουν το υπόλοιπο, το οποίο δεν μπορεί να είναι λιγότερο από το 50% της αύξησης.
Αντίθετα, όταν η προσωπική διαφορά ξεπερνά το μισό της αύξησης, οι δικαιούχοι θα λάβουν το 50% της αναπροσαρμογής και το άλλο μισό θα χρησιμοποιηθεί για να μειώσει ακόμη περισσότερο την προσωπική διαφορά που παραμένει.
Η μετάβαση ολοκληρώνεται το 2027, όταν καταργείται πλήρως ο συμψηφισμός. Από την 1η Ιανουαρίου εκείνου του έτους, κάθε συνταξιούχος θα λαμβάνει ολόκληρη την ετήσια αύξηση, ανεξάρτητα από το αν εξακολουθεί να υπάρχει υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς. Με αυτόν τον τρόπο παύει οριστικά ένας μηχανισμός που επί χρόνια περιόριζε τις πραγματικές αυξήσεις για χιλιάδες συνταξιούχους. Παράλληλα, το πρόσθετο κόστος για το ασφαλιστικό σύστημα θα καλύπτεται με ειδική ετήσια επιχορήγηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό προς τον e-ΕΦΚΑ, ώστε να μην επηρεαστεί η οικονομική του ισορροπία.
Η τροποποίηση δεν θίγει τις ήδη ισχύουσες ρυθμίσεις για τον επανυπολογισμό των συντάξεων ούτε καταργεί την προσωπική διαφορά όπου αυτή συνεχίζει να καταβάλλεται.
Η επίμαχη διάταξη αναφέρει τα εξής:
«Στην παρ. 3 του άρθρου 14 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί της αναπροσαρμογής των συντάξεων, προστίθεται περ. δ’ και μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής : «3. α. Από την 1.10.2019 οι συντάξεις που έχουν απονεμηθεί ή εκκρεμεί η απονομή τους μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016, υπολογίζονται εκ νέου σύμφωνα με τα ποσοστά αναπλήρωσης του πίνακα 2 της παρ. 5 του άρθρου 8. Από την 1.10.2019, καταβάλλονται τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις στη σύνταξη. Αν το ποσό των συντάξεων αυτών, όπως επανυπολογίζεται, είναι μικρότερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό τους σύμφωνα με τον πίνακα 1 της παρ. 5 του άρθρου 8, το ποσό της διαφοράς που προκύπτει εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά. β. α) Οι κύριες συντάξεις που έχουν απονεμηθεί ή εκκρεμεί η απονομή τους πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 και έχουν επανυπολογισθεί σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 υπολογίζονται εκ νέου από 1.10.2019 σύμφωνα με τα ποσοστά αναπλήρωσης του πίνακα 2 της παρ. 5 του άρθρου 8. β. β) Από την 1.10.2019 αν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μεγαλύτερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό τους σύμφωνα με τον πίνακα 2 της παρ. 5 του άρθρου 8, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ` έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων, όπως αυτή προκύπτει κατ` εφαρμογή της περ. α’ της παρ. 4 του παρόντος άρθρου. β. γ) Από την 1.10.2019 αν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους σύμφωνα με τον πίνακα 2 της παρ. 5 του άρθρου 8, τότε συνεχίζει να καταβάλλεται η προσωπική διαφορά με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης του πίνακα 1 της παρ. 5 του άρθρου 8 και το ποσό των συντάξεων προσαυξάνεται κατά το ένα πέμπτο της τυχόν πρόσθετης διαφοράς που προκύπτει, για την περίοδο από την 1η Οκτωβρίου 2019 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 και σταδιακά ισόποσα κατ’ έτος έως την 31η Δεκεμβρίου 2024.
Στην περίπτωση που η προσωπική διαφορά που προκύπτει είναι μικρότερη από την προσωπική διαφορά που προέκυπτε από τον επανυπολογισμό της σύνταξης με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης του πίνακα 1 της παρ. 5 του άρθρου 8, ολοκληρώνεται η καταβολή της προσωπικής διαφοράς που προκύπτει με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης του πίνακα 1 της παρ. 5 του άρθρου 8 και η διαφορά των δύο ποσών συμψηφίζεται κατ` έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή της με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων, όπως αυτή προκύπτει κατ` εφαρμογή των διατάξεων της περ. α’ της παρ. 4 του άρθρου 8. γ. Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις περ. α’ και β’ αποτυπώνονται από την 1.1.2020 για κάθε ασφαλισμένο στο οικείο πληροφοριακό σύστημα. δ. Η προσωπική διαφορά των προηγούμενων παραγράφων καταργείται σταδιακά ως προς τον συμψηφισμό της με τις κάθε φορά χορηγούμενες αυξήσεις των συντάξεων αρχής γενομένης από 1ης.1.2026. Από την 1η.1.2026: α) Οι συνταξιούχοι των οποίων η προσωπική διαφορά μηδενίζεται έως και την 31η.12.2025 δικαιούνται όλο το ποσοστό της χορηγούμενης αύξησης για το έτος 2026. β) Για τους συνταξιούχους με διαμορφωθείσα προσωπική διαφορά κατά την 31η.12.2025 μικρότερη σε ποσό του πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού της αύξησης της σύνταξης που προκύπτει από την αναπροσαρμογή με βάση τον συντελεστή αύξησης των συντάξεων του έτους 2026, το ποσό της προσωπικής διαφοράς συμψηφίζεται με το ποσό της αύξησης και λαμβάνουν ολόκληρο το εναπομείναν ποσό της αύξησης ανάλογα με το ύψος της προσωπικής διαφοράς, με κατώτερο ποσό αύξησης το ήμισι (½) της συνολικής αύξησης. γ) Οι συνταξιούχοι με διαμορφωθείσα προσωπική διαφορά κατά την 31η.12.2025 μεγαλύτερη σε ποσό του πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού της αύξησης της σύνταξης που προκύπτει από την αναπροσαρμογή με βάση τον συντελεστή αύξησης των συντάξεων του έτους 2026 λαμβάνουν το ισόποσο του πενήντα τοις εκατό (50%) της συνολικής αύξησης. Το υπολειπόμενο ποσό της αύξησης συμψηφίζεται με την προσωπική διαφορά. Από την 1η.1.2027 στο ποσό της σύνταξης, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί την 31η.12.2026, χορηγείται πλήρης αύξηση, η οποία δεν συμψηφίζεται με το εναπομείναν ποσό της προσωπικής διαφοράς. Η δαπάνη που προκαλείται από το ανωτέρω επιπλέον χορηγούμενο ποσό καλύπτεται ετησίως με πρόσθετη επιχορήγηση προς τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Τα ανωτέρω δεν έχουν εφαρμογή επί της προσωπικής διαφοράς του τρίτου εδαφίου της περ. α’ της παρούσας παραγράφου».
dnews.gr
