Το spyware και το stalkerware αποτελούν σοβαρή απειλή για την ασφάλεια και την ιδιωτικότητά μας: Αναγνωρίζοντας τα σημάδια, ελέγχοντας τις άδειες των εφαρμογών και ακολουθώντας τα σωστά βήματα, μπορούμε να προστατευτούμε.
Το spyware και το stalkerware είναι λογισμικά παρακολούθησης που επιτρέπουν σε τρίτους να παρακολουθούν κρυφά τη δραστηριότητά σας σε κινητά τηλέφωνα, tablets και υπολογιστές.
Τα stalkerware χρησιμοποιούνται συχνά σε περιπτώσεις κακοποίησης ή ελέγχου, παραβιάζοντας την ιδιωτική ζωή και την ασφάλεια των χρηστών. Μπορούν να συλλέγουν προσωπικά δεδομένα, να παρακολουθούν μηνύματα, κλήσεις, GPS, μικρόφωνο ή κάμερα, ακόμα και χωρίς να το γνωρίζετε.
Η εγκατάσταση αυτών των εφαρμογών συνήθως απαιτεί φυσική πρόσβαση στη συσκευή σας, αλλά μπορεί να γίνει και μέσω κακόβουλων συνδέσμων, ψεύτικων εφαρμογών ή παράνομων αρχείων APK. Ορισμένοι μάλιστα χρησιμοποιούν «ψεύτικες» εφαρμογές γονικού ελέγχου ή εργαλεία συστήματος για να τις κρύψουν.
Πώς θα καταλάβετε ότι σας παρακολουθούν
Ορισμένα σημάδια που μπορεί να υποδεικνύουν ότι η συσκευή σας έχει παραβιαστεί είναι:
- Αιφνίδια και γρήγορη εξάντληση της μπαταρίας ή υπερθέρμανση.
- Ασυνήθιστοι θόρυβοι ή διακοπές κατά τις κλήσεις.
- Εφαρμογές που ζητούν άδειες χωρίς λόγο, π.χ. ένας φακός που ζητά πρόσβαση σε μικρόφωνο ή κάμερα.
- Αύξηση της χρήσης δεδομένων ή μηνυμάτων που δεν στείλατε.
- Παράξενες εφαρμογές που εμφανίζονται χωρίς να τις εγκαταστήσετε εσείς.
- Πώς θα ελέγξετε τα κινητά σας για spyware
Για κινητά Android
- Ελέγξτε τις άγνωστες εφαρμογές στις ρυθμίσεις > Εφαρμογές.
- Βεβαιωθείτε ότι η επιλογή «Άγνωστες πηγές» στις ρυθμίσεις ασφαλείας είναι απενεργοποιημένη.
- Ελέγξτε ποιες εφαρμογές έχουν πρόσβαση σε μικρόφωνο, κάμερα ή SMS.
Για iPhone
- Ελέγξτε Ρυθμίσεις > Γενικά > VPN και Διαχείριση Συσκευής για άγνωστα προφίλ.
Σκεφτείτε αν υπάρχουν εφαρμογές που ζητούν πρόσβαση σε ευαίσθητα δεδομένα χωρίς λόγο.
Πρώτα βήματα αν υποπτεύεστε spyware
- Αποσυνδέστε τη συσκευή από δίκτυο: Ενεργοποιήστε τη λειτουργία πτήσης και απενεργοποιήστε Bluetooth για να σταματήσετε την αποστολή δεδομένων.
- Αν είναι Android, επανεκκινήστε σε Safe Mode: Αυτό απενεργοποιεί όλες τις τρίτες εφαρμογές, συμπεριλαμβανομένου του spyware.
- Ανακαλέστε την πρόσβαση διαχειριστή: Ορισμένα spyware αποκτούν δικαιώματα διαχειριστή, εμποδίζοντας την απεγκατάσταση.
- Σάρωση με antivirus ή anti-malware: Χρησιμοποιήστε αξιόπιστο λογισμικό όπως Bitdefender Mobile Security για εντοπισμό και διαγραφή κακόβουλων εφαρμογών.
- Απεγκατάσταση ή εργοστασιακή επαναφορά: Αν το πρόβλημα συνεχίζεται, κάντε επαναφορά εργοστασιακών ρυθμίσεων, κρατώντας μόνο τα προσωπικά αρχεία (φωτογραφίες, βίντεο) σε ασφαλή χώρο.
- Ασφαλίστε τους λογαριασμούς σας στο cloud: Αλλάξτε κωδικούς, ενεργοποιήστε δύο παράγοντες ταυτοποίησης (2FA) και απομακρύνετε άγνωστες συσκευές.
- Για να παραμείνετε ασφαλείς
- Ενημερώνετε πάντα το λειτουργικό σύστημα και τις εφαρμογές σας.
- Κατεβάζετε εφαρμογές μόνο από επίσημα καταστήματα (Google Play, App Store).
- Χρησιμοποιείτε ισχυρούς, μοναδικούς κωδικούς και password manager.
- Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε δημόσια Wi-Fi για ευαίσθητες συναλλαγές ή χρησιμοποιείτε VPN.
- Κάντε τακτικούς ελέγχους στις ρυθμίσεις απορρήτου και τις άδειες εφαρμογών.
- Πρόσθετες συμβουλές ασφαλείας
- Προσέξτε συνδέσμους από μηνύματα ή κοινωνικά δίκτυα που φαίνονται ύποπτοι.
- Μην αποδέχεστε αιτήματα πρόσβασης ή εγκατάστασης εφαρμογών χωρίς να γνωρίζετε την προέλευση.
- Σκεφτείτε τη χρήση ξεχωριστής συσκευής για επικοινωνία με υποστηρικτικές υπηρεσίες αν κινδυνεύετε από κακοποιητική παρακολούθηση.
- Ενημερώστε αξιόπιστους φίλους ή οργανώσεις για βοήθεια σε περίπτωση stalkerware ή ψηφιακής βίας.
Πηγή: bitdefender.com
