Εξαφανίζονται σταδιακά τα μετρητά από τις καθημερινές συναλλαγές και ιδίως στους νέους, οι οποίοι μάλιστα σε μεγάλο βαθμό έχουν καταργήσει ακόμα και την έννοια του πορτοφολιού. Τα στοιχεία σε ΗΠΑ και Ευρώπη επιβεβαιώνουν ότι η χρήση των μετρητών σταδιακά μειώνεται στον δυτικό κόσμο.
Σύμφωνα με τη Juniper Reasearch, περίπου 4,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη, χρησιμοποιούν πια ψηφιακά πορτοφόλια, ένας αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί κατά 35% μέχρι το 2030. Επίσης, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Fed, οι νέοι ηλικίας κάτω των 24 ετών στις ΗΠΑ είναι πιθανότερο να πληρώσουν με το κινητό, καθώς το χρησιμοποιούν για 45% των αγορών τους. Πλέον τα μετρητά αποτελούν μόλις το 14% όλων των αγορών και είναι πιθανότερο να χρησιμοποιηθούν από ανθρώπους άνω των 55 ετών ή από νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα.
Μάλιστα, ένας στους πέντε ανθρώπους που χρησιμοποιούν ψηφιακά πορτοφόλια σε ΗΠΑ και Ευρώπη βγαίνει συχνά χωρίς φυσικό πορτοφόλι, ενώ στη Βρετανία, μόλις το 38% των ανθρώπων 18 έως 24 ετών έχει πορτοφόλι που θεωρεί αναγκαίο στην καθημερινή ζωή, σύμφωνα με τη ΜΚΟ Link Scheme. Eνδεικτικό είναι το 30% των Αμερικανών είπε σε έρευνα της LendingTree ότι δεν έχει κάνει ανάληψη τον τελευταίο μήνα και ένα 17% το τελευταίο εξάμηνο.
Η απομάκρυνση από τα μετρητά συνέβη σε μεγάλο βαθμό μετά την πανδημία. Οσο τα ψηφιακά πορτοφόλια αξιοποιούνται περισσότερο, ο κόσμος το εμπιστεύεται περισσότερο από τα μετρητά, καθώς αισθάνεται πιο ασφαλής από το να κουβαλά ένα γεμάτο πορτοφόλι, είπε στο Business Insider ο Adam Gray, επικεφαλής μετασχηματισμού στην εταιρεία τεχνολογίας πληρωμών Stax Payments.
Αλλάζει η κατανάλωση
Ανέκαθεν, ο κόσμος έτεινε να ξοδεύει περισσότερα χρήματα όταν χρησιμοποιούσε κάρτες αντί μετρητών. Η τάση αυτή, όμως, ενδέχεται να αντιστραφεί με τη νέα γενιά. Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εφαρμογής Cash App, το 54% των ερωτηθέντων της Gen Z είπε ότι είναι πιθανότερο να ξοδέψει αλόγιστα με μετρητά παρά με κάρτα, καθώς η αξιοποίηση των χρημάτων που έχουν ήδη φύγει από τον τραπεζικό τους λογαριασμό ή κατέληξαν στα χέρια τους ως δώρο μοιάζει σαν να μην έχει αληθινές συνέπειες. Αντιθέτως, τα νούμερα που αλλάζουν στον λογαριασμό είναι μία πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουν στο τέλος του μήνα, ιδίως αν πρόκειται για πιστωτικές κάρτες.
Οι προτιμήσεις και τα κίνητρα των αγοραστών διαφέρουν. Ερευνα του 2023 από το University of Notre Dame κατέληξε ότι ο κόσμος προτιμά να χρησιμοποιεί μετρητά σε αγορές για τις οποίες νιώθει ενοχές. Ωστόσο, οι κάρτες μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε δαπάνες που οδηγούνται από μια γρήγορη έκρηξη ντοπαμίνης. Ερευνητές στο MIT διαπίστωσαν ότι η χρήση καρτών μπορεί να ενεργοποιήσει μια αίσθηση ανταμοιβής στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να εθίζεται στα έξοδα ή τουλάχιστον να μειώνει τους φραγμούς του στις αγορές. Η έρευνα αυτή δεν αφορούσε τις ανέπαφες πληρωμές, αλλά ανέφερε ότι ο ήχος που κάνει το κινητό κατά την πληρωμή μπορεί να λειτουργήσει ως υπενθύμιση ότι ξοδεύονται χρήματα και να οδηγήσει σε μείωση της σπατάλης.
Στο μεταξύ, ανεβαίνει και η χρήση του buy now, pay later (αγοράζω τώρα, πληρώνω αργότερα). Στις ΗΠΑ, την εορταστική περίοδο του 2024, η Gen Z χρησιμοποίησε περισσότερο υπηρεσίες BNPL παρά πιστωτικές, σύμφωνα με έρευνα της J.D. Power. Για όσους χρησιμοποιούν αυτές τις υπηρεσίες οι όροι των πληρωμών είναι πολύ πιο λογικοί και ξεκάθαροι από τους όρους πληρωμής μιας πιστωτικής, είπε στο Business Insider ο Sean Gelles, υψηλόβαθμο στέλεχος στο τμήμα πληροφοριών πληρωμών της J.D. Power.
Μετά την πανδημία δεν είδα καμία ιδιαίτερη ανάγκη για μετρητά, είπε στο Business Insider μία 28χρονη που ζει στην Πράγα και δεν έχει στην κατοχή της φυσικό πορτοφόλι. Βέβαια, έχει αποτελέσει πρόβλημα στα ταξίδια της: σε ένα μπλακ άουτ στην Ουκρανία, υποχρεώθηκε να ζητήσει μετρητά από μία άγνωστη, στην οποία ύστερα μετέφερε τα χρήματα. Επίσης, στην Ιταλία δεν μπορούσε να αγοράσει εισιτήριο λεωφορείου γιατί η υποδοχή καρτών ήταν χαλασμένη, επομένως δέχτηκε πρόστιμο. Καμιά φορά αισθάνομαι εντελώς εκτός πραγματικότητας χωρίς μετρητά, είπε χαρακτηριστικά.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Business Insider
