Η μνήμη είναι ένα από τα πιο πολύτιμα γνωστικά μας εργαλεία, καθώς μας επιτρέπει να αποθηκεύουμε και να ανακαλούμε πληροφορίες που διαμορφώνουν την καθημερινότητά μας. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να μας προδώσει: Ξεχνάμε πού αφήσαμε τα κλειδιά, δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε μια διεύθυνση ή, το πιο συνηθισμένο, δεν μπορούμε να ανακαλέσουμε το όνομα ενός γνωστού προσώπου τη στιγμή που το συναντάμε.
Είναι φυσιολογικό αυτό το φαινόμενο ή θα πρέπει να μας προβληματίσει; Μπορεί να οφείλεται στο άγχος και την ένταση της καθημερινότητας ή μήπως υποδηλώνει κάτι πιο σοβαρό; Ας δούμε τις πιθανές αιτίες αυτής της συχνής, αλλά πολλές φορές ενοχλητικής, στιγμής λήθης.
Γιατί ξεχνάμε ονόματα;
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η συνεχής έκθεση σε πληροφορίες και η υπερσύνδεση που χαρακτηρίζει την εποχή μας επηρεάζουν σημαντικά τη μνήμη μας. Η υπερφόρτωση του εγκεφάλου με δεδομένα, το χρόνιο άγχος και οι πολλαπλοί ταυτόχρονοι ερεθισμοί δυσκολεύουν την ικανότητά μας να συγκεντρωνόμαστε και να αποθηκεύουμε νέες πληροφορίες. Αυτός είναι και ο λόγος που συχνά ξεχνάμε ονόματα, τοποθεσίες ή ακόμη και σημαντικές υποχρεώσεις.
Επιπλέον, η έλλειψη προσοχής τη στιγμή που ακούμε ένα όνομα μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά μας να το θυμηθούμε αργότερα. Όπως εξηγεί ο ψυχαναλυτής Χοσέ Αμπαντί, «οι καθημερινοί περισπασμοί και η συναισθηματική ένταση μάς κάνουν να λειτουργούμε με διάσπαση προσοχής, με αποτέλεσμα να δυσκολευόμαστε να εστιάσουμε σε μία μόνο πληροφορία τη δεδομένη στιγμή».
Το φαινόμενο της προσωρινής λήθης: Όταν η λέξη «κολλάει» στη γλώσσα
Ένα από τα πιο συνηθισμένα φαινόμενα που σχετίζονται με την προσωρινή απώλεια μνήμης είναι το φαινόμενο της προσωρινής λήθης, δηλαδή η αδυναμία να θυμηθούμε μια συγκεκριμένη λέξη ή όνομα τη στιγμή που τη χρειαζόμαστε. Αυτή η κατάσταση είναι απολύτως φυσιολογική και συμβαίνει σε όλους ανεξαρτήτως ηλικίας.
Η νευροεπιστήμονας Μαρία Ρόκα, επιστημονική συντονίστρια του Ιδρύματος Ineco, εξηγεί: «Η δυσκολία στην ανάκληση μιας λέξης σε μια συγκεκριμένη στιγμή είναι ένα γνωστό νευρολογικό φαινόμενο. Αυτό το είδος προσωρινής λήθης μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής και, ευτυχώς, δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας».
Πότε πρέπει να μας ανησυχήσει η απώλεια μνήμης;
Το να ξεχνάμε ονόματα, ημερομηνίες ή μικρές λεπτομέρειες της καθημερινότητας είναι φυσιολογικό και συμβαίνει σε όλους. Ωστόσο, εάν η συχνότητα αυτών των επεισοδίων αυξάνεται και αρχίζει να επηρεάζει την επαγγελματική ή προσωπική μας ζωή, τότε καλό είναι να δώσουμε προσοχή.
Ορισμένα προειδοποιητικά σημάδια περιλαμβάνουν:
- Δυσκολία στην ανάκληση βασικών πληροφοριών που γνωρίζαμε καλά.
- Επαναλαμβανόμενη απώλεια προσανατολισμού σε γνωστά μέρη.
- Συγχυτικές στιγμές όπου χάνουμε την αίσθηση του χρόνου ή του χώρου.
Η μνήμη μπορεί να επηρεαστεί από πολλούς παράγοντες, από το στρες και την έλλειψη ύπνου μέχρι πιο σύνθετες ιατρικές καταστάσεις. Εάν παρατηρήσεις σημαντικές αλλαγές στις νοητικές σου λειτουργίες, το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να συμβουλευτείς έναν ειδικό, ώστε να αξιολογηθεί η κατάσταση και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα εγκαίρως.
Η σημασία της φροντίδας της μνήμης μας
Η μνήμη μας δεν είναι σταθερή –επηρεάζεται από τις εμπειρίες μας, τον τρόπο ζωής μας και τις καθημερινές μας συνήθειες. Για να τη διατηρήσουμε σε καλή κατάσταση, είναι σημαντικό να δίνουμε έμφαση στην πνευματική άσκηση, τη σωστή διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα και την αποφυγή υπερβολικού στρες.
Η μνήμη είναι ένας θησαυρός που αξίζει να προστατεύουμε. Όσο περισσότερο τη φροντίζουμε, τόσο πιο δυνατή θα παραμείνει στο πέρασμα του χρόνου.
Queen.gr
